مجله "فارین پالسی" گزارش داد: ممکن است امروز دولت آمریکا بخواهد در پاسخ به حملات شیمیایی در نزدیکی دمشق به بررسی اقدام نظامی بپردازد اما بر اساس اطلاعاتی که فارین پالسی به دست آورده است حدود یک نسل پیش از این نیروی نظامی آمریکا و جوامع اطلاعاتی آن از سری حملاتی که در آن از گازهای اعصاب در مقیاسی بسیار مخرب تر از آنچه ممکن است سوریه شاهد آن بوده باشد اطلاع داشت و کاری برای توقف آن انجام نداد.
در سال 1988 در طول جنگ عراق با ایران، آمریکا از طریق تصاویر ماهواره ای متوجه شد که ایران در حال به دست آوردن یک مزیت استراتژیک با بهره برداری از منافذی در دفاع عراق است. مقامات اطلاعاتی آمریکا محل استقرار سربازان ایرانی را به عراق اطلاع دادند و کاملا مطلع بودند که نیروی نظامی صدام با تسلیحات شیمیایی از جمله گاز اعصاب مهلک سارین به آنها حمله خواهد کرد. این اطلاعات شامل تصاویر و نقشه هایی از تحرکات سربازان ایرانی و نیز اماکن تاسیسات لجستیک ایران و جزییاتی درباره دفاع هوایی ایران بود .
عراقی ها از گاز خردل و سارین پیش از چهار حمله مهم در اوایل 1988 استفاده کردند که متکی بر تصاویر ماهواره ای ، نقشه ها و دیگر اطلاعات آمریکایی بود. این حملات به کج شدن شیب جنگ به نفع عراق کمک کرد و ایران را به پای میز مذاکرات کشاند و آنها این اطمینان را می داد که سیاست بلند مدت دولت ریگان برای کسب پیروزی عراق موفق خواهد شد. اما آنها آخرین سری از سری حملات شیمیایی بودند که چندین سال بود دولت ریگان از آنها اطلاع داشت و آنها را افشا نکرد.
مقامات آمریکایی مدت ها رضایت شان از حملات شیمیایی عراق را انکار و اصرار کردند که دولت صدام هرگز اعلام نکرد که قصد استفاده از این تسلیحات را دارد. اما ریک فرانکونا، کلنل بازنشسته نیروی هوایی که در جریان حملات 1988 وابسته نظامی در بغداد بود، تصویری متفاوت را ارایه میدهد. او به فارین پالسی گفت: عراقی ها هرگز به ما نگفتند که قصد استفاده از گاز اعصاب را داشتند. آنها مجبور نبودند این کار را انجام دهند. ما خودمان از آن خبر داشتیم.
طبق اسناد سیا که اخیرا از طبقه بندی خارج شده و مصاحبه هایی با مقامات اطلاعاتی سابق نظیر فرانکونا، آمریکا مدرک قاطع از آغاز حملات شیمیایی عراق در سال 1983 در اختیار داشت. در آن زمان ایران علنا گفت که علیه نیروهایش حملات شیمیایی غیر قانونی صورت گرفته است و پرونده ای را برای ارایه به سازمان ملل آماده کرد.
فارین پالسی افزود که آمریکا سه دهه قبل برخلاف امروز به توسل گسترده صدام به تسلیحات شیمیایی علیه دشمنان و نیز ملت خودش واکنشی نشان نداد و دولت ریگان تصمیم گرفت که بهتر است این حملات در صورتی که به تغییری مهم در جنگ منجر شود، ادامه یابد و حتی اگر این موضوع فاش می شد سیا اطمینان می داد که خشم و محکومیت بین المللی را ساکت کند. بنا بر این اسناد سیا گفته بود که ایران ممکن نیست دلیلی محکمه پسند برای به کارگیری تسلیحات شیمیایی پیدا کند و این در حالی بود که سیا چنین مدرکی را در اختیار داشت.
همچنین این آژانس خاطرنشان کرد که اتحاد جماهیر شوروی پیشتر از گازهای شیمیایی در افغانستان استفاده کرد و با واکنش های معدودی روبرو شد.
پیشتر هم گزارش شده بود که آمریکا اطلاعاتی تاکتیکی را در زمانی در اختیار عراق قرار داد که مقامات گمان داشتند صدام به تسلیحات شیمیایی متوسل خواهد شد اما اسناد سیا که تقریبا در گنجینه اطلاعات خارج شده از طبقه بندی در آرشیو ملی به آن بی توجهی شده است، به همراه مصاحبه هایی با مقامات اطلاعاتی پیشین، جزییاتی جدید را درباره عمق آگاهی آمریکا از چگونگی و زمان به کارگیری گازهای مهلک توسط عراق افشا می کند. اینها نشان می دهد که مقامات عالی رتبه آمریکایی مرتبا از مقیاس حملات با گاز اعصاب اطلاعات دریافت می کردند. این معادل اذعان رسمی آمریکا به همدستی در برخی از نفرت انگیزترین حملات با تسلیحات شیمیایی است که در طول تاریخ رخ داده است.(ایسنا)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد