انسان سه حافظه دارد: حسی، کوتاه مدت، بلند مدت.
هر دریافتی ابتدا وارد حافظه حسی شده، در صورت تشخیص موقت اهمیت از سوی فرد، به حافظه کوتاه مدت منتقل میشود. اگر بتوانید با تکنیکها و روشهایی چون طبقهیندی، یادآوری و تکرار، معادلسازی و... زمان و ظرفیت حافظه کوتاه مدت خود را تقویت کنید، آنچه دریافت شده در حافظه بلندمدت جای میگیرد و احتمال فراموشی آن کمتر خواهد بود.
تکنیکها و روشها:
یکی از تکنیکهای ساده برای تقویت حافظه، یادآوری خصوصیات ظاهری وسایل یا افرادی است که به مرور زمان در نظرتان اهمیت کمتری پیدا کردهاند و اگرچه ممکن است هر روز آنها را ببینید، جز با نگاه مجدد نمیتوانید رنگ، شکل یا وجهی خاص از آن را به یاد آورید.
چند ثانیه به شخص، تابلو، اثر، ابزار، نما و هر چیزی که دم دست است نگاه کنید و با بستن چشمها بکوشید جزئیات آن را به خاطر بیاورید. بعد با نگاه دوباره به آن، ببینید حدستان درست بوده یا نه. ساعت یا ساعاتی بعد دوباره بکوشید آن جزئیات غلط و درست را به خاطر آورید. با تکرار این کار در روز بعد خصوصیات آن شخص، تابلو یا منظره خاص ماندگار خواهد شد و حافظه شما نیز به مرور زمان، قوت و قدرت بیشتری برای به ذهن سپردن موضوعات خواهد یافت. به بیان دیگر، تکرار این روش برای مواردی دیگر طی روزهای بعدی، مغز را به دقت بر جزئیات و به خاطر سپردنشان ترغیب میکند و قدرت حافظه را افزایش میدهد.
ساختن ارتباط ذهنی بین دو چیز حتی متفاوت، رتبهبندی، الگوسازی، تمرین و تکرار، ساخت ماجرایی تخیلی، اختصاص آهنگ، رنگ یا شکل، ربط دادن به آدمها، اشیا یا جاهایی که به یاد دارید، جدا کردن و تقطیع و... از جمله روشهایی است که میتواند سبب تقویت حافظه شود.
سبزیجات، لبنیات کم چرب، موز، زغال اخته، اسفناج، سیر، توت فرنگی، کلم قرمز، روغن ماهی، زیتون، انگور، آلو، آلبالو، هویج، گردو، شیر، جگر، لیمو و... بخورید که حاوی ویتامینها و مواد تقویت کننده حافظه همچون ویتامین B، آهن، آنتی اکسیدان، امگا ۳، آنتوسیانین، بتاکاروتن، ویتامین C، کولین، ویتامین A، اسید فولیک، ویتامین ب ۱۲، ویتامین E، استروژن و... است.
چای (که با توجه به خصوصیات افراد، اثر متفاوتی دارد) کمتر بنوشید و در فواصل دور از غذا؛ چون تانن موجود در آن آهن بدن را کم کرده، موجب اختلال یا کاهش عملکرد حافظه میشود.
خواب کافی داشته باشید. مقدار خواب کافی، از ۵ یا ۶ ساعت تا ۸ یا حتی ۹ ساعت در روز یا شب، پیوسته یا حتی گسسته برای هر فرد متفاوت است.
>> جام جم/ رشید حسام