مدارس نیمه‌کاره دولتی را خیرین تکمیل می‌کنند

دولت، خود اذعان دارد که اگر امروز دانش‌آموزان هر روز به‌مدارس یک نوبته می‌روند و مثل دو دهه قبل مجبور به تحصیل در مدارس چهار نوبته ـ که بچه‌ها فقط یک روز در میان موفق به تحصیل در آن می‌شدند ـ نیستند از همت خیرانی است که از سال 77 گرد هم آمدند و با سرمایه‌ای چهار میلیارد تومانی، راه مدرسه‌سازی به دست خیران را باز کردند.

حالا این نیکوکاران مدرسه‌ساز، 20 درصد کل مدارسی را که در کشور ساخته می‌شود، با سرمایه‌های شخصی‌شان می‌سازند و امسال نیز قرار است طرح‌های آموزشی دولت را که به علت نبود بودجه متوقف شده است، تکمیل کنند.

دیروز محمدرضا حافظی، رئیس جامعه خیران مدرسه‌ساز کشور این موضوع را اعلام کرد و علی نبیان، مدیرکل نوسازی مدارس استان تهران در تکمیل گفته‌های او آماری از استان تهران ارائه داد که نشان می‌داد ‌اکنون فقط در این استان، 180 فضای آموزشی دولتی به علت نبود بودجه، نیمه‌تمام رها شده که فضایی 367 متر مربعی و 2195 کلاس درس را شامل می‌شود.

در واقع شرایط استان تهران بویژه شهر تهران از بابت کمبود فضاهای آموزشی و تحصیل دانش‌آموز در مدارس فرسوده و ناامن، شرایطی ویژه است که از این لحاظ استان تهران را در صدر استان‌های مشکل‌دار کشور قرار می‌دهد.

به گفته نبیان، در سال 85، استان تهران 13 هزار و 456 کلاس درس تخریبی داشت که با ساخت و سازهای انجام شده، 5449 کلاس درس، تخریب و بازسازی شد، در حالی که همچنان رقم بزرگی باقی مانده است.

دانش‌آموز و معلمان خیر هم وارد شده‌اند

آماری که محمدرضا حافظی، رئیس جامعه خیران مدرسه‌ساز کشور ارائه می‌دهد، از مشارکت 1804 میلیارد تومانی نیکوکاران مدرسه‌ساز در سال 91 حکایت دارد که البته تاکنون فقط 60 درصد این تعهدات محقق شده است. در استان تهران هم که علی نبیان آمار مربوط به آن را ارائه می‌دهد، سال گذشته 224 میلیارد تومان از سوی خیران به مدرسه‌سازی اختصاص یافته است.

اما با این حال هنوز هم کمبود بودجه در این بخش احساس می‌شود و آن طور که نعمت بنی‌آدم، رئیس مجمع خیران مدرسه‌ساز شهر تهران می‌گوید، در سال 86 تصور می‌شد که با ساخت 20 هزار کلاس درس، تمام کمبودهای پایتخت رفع شود، ولی با این‌ که این 20 هزار کلاس ساخته شده هنوز هم نیاز به ساخت مدرسه جدید وجود دارد.

بنی‌آدم این کمبودها را ناشی از مهاجرت‌های بی‌رویه به تهران می‌داند، اما در عین حال معتقد است که اگر شهرداری همکاری بیشتری می‌کرد و برای تخریب مدارس فرسوده و در اختیار قرار دادن زمین‌های معوض سریع‌تر اقدام می‌کرد، مشکلات تا حدی کمرنگ‌تر می‌شد.

اما با این حال امید آموزش و پرورش همچنان به 400 هزار خیر مدرسه‌ساز در سراسر کشور است که بتازگی صد هزار دانش‌آموز و معلم‌هایشان ـ در استان تهران ـ هم به این تعداد اضافه شده‌اند. به گفته بنی‌آدم، سال گذشته دانش‌آموزان اسلامشهری پول‌های توجیبی یک روزشان را روی هم گذاشتند و 24 میلیون تومانی را که جمع کردند به مدرسه‌سازان هدیه کردند.

بودجه عمرانی فراموش نشود

شمار خیران مدرسه‌ساز رو به افزایش است و فرهنگ مدرسه‌سازی امری نهادینه شده در کشور، اما نیاز کشور به ساخت مدرسه و مقاوم کردن مدارس موجود به اندازه‌ای است که جمعیت رو به افزایش نیکوکاران نیز بتنهایی از پس آن برنمی‌آیند.

در واقع این دولت است که باید جدی‌تر وارد این حوزه شود و برای توسعه، تجهیز و شاداب‌سازی فضاهای آموزشی سرمایه‌گذاری کند که البته این موضوع با علنی شدن جزئیات لایحه بودجه سال 92 تا حدی مورد تردید قرار گرفته است.

طبق این لایحه، بودجه عمرانی آموزش و پرورش 16 درصد و اعتبارات مربوط به تخریب، بازسازی و مقاوم‌سازی مدارس 23 درصد کاهش یافته، یعنی اتفاقی که سرنوشت چهار میلیون مترمربع فضای آموزشی فرسوده و ناایمن در کشور را با ابهام روبه‌رو کرده است.

این در حالی است که سازمان نوسازی مدارس هم‌اکنون از دولت 2300 میلیارد تومان بابت تعهدات سال 85 طلب دارد که اگر کاهش بودجه سال 92 این سازمان نیز قطعی شود، باید انتظار داشت که روند ساخت، تجهیز و مقاوم‌سازی مدارس، کندتر از امروز شود.

مریم خباز - گروه جامعه