خروپف، حاصل فلج موقت در خواب

بر اساس تحقیقی جدید، یک نوع فلج موقت که ماهیچه‌ها را تحت‌ تاثیر قرار می‌دهد، از مهم‌ترین دلایل ایجاد مشکلات تنفسی نظیر خروپف یا تنگی نفس در حین خواب است.

کد خبر: ۵۵۴۸۹۴

خواب، مجموعه‌ای از تجربه‌های احساسی و تصویری انسان است. تحقیقات نشان داده در خواب مرحله‌ای به نام حرکت سریع چشم یا آر‌ای‌ام وجود دارد که با افزایش سن رفته‌رفته از زمان آن کاسته می‌شود. این مرحله که مشخصه آن حرکات ناگهانی و سریع چشم است در بزرگسالان حدود 20 تا 25 درصد و در نوزادان حدود 50 درصد از خواب را در بر می‌گیرد. تاثیر مکانیسم بازدارندگی فعالیت ماهیچه‌ها در این مرحله موضوع تحقیقی است که بتازگی در دانشگاه تورنتو انجام شده است.

مغز انسان مکانیسمی کاملا شگفت‌انگیز دارد که از طریق آن می‌تواند مانع تنفس ماهیچه‌ها در طول مرحله آر‌ای‌ام شود. از آنجا که در این مرحله از خواب عملا بدن در خواب است، ولی مغز در حالت بیداری است لذا اکثر رویاهای انسان نیز در طول این مرحله روی می‌دهد.

زمان وقوع این مرحله از خواب معمولا در نزدیکی‌های صبح است، یعنی زمانی که اکثر مردم عادی باور دارند خواب‌های صادق خود را در آن زمان دیده‌اند.

دانشمندان معتقدند احتمال دارد تحقیق درباره این مرحله از خواب بتواند دریچه تازه‌ای را روی شناخت مشکلات تنفسی در حین خواب و نحوه درمان آنها بگشاید.

دکتر ریچارد هورنر یکی از محققان این طرح و استاد فیزیولوژی دانشگاه تورنتو در این زمینه می‌گوید مرحله آر‌ای‌ام با یکسری تغییرات خاص در بدن مقارن می‌شود که یکی از مهم‌ترین آنها ممانعت از هرگونه فعالیت عضلانی در بدن است.

این حالت به نوعی فلج موقت است که حتی تنفس ماهیچه‌ها را نیز تحت‌ تاثیر قرار می‌دهد. مهم‌ترین تاثیر این نوع فلج موقت در بدن، ایجاد یکسری مشکلات تنفسی نظیر خروپف یا تنگی نفس در حین خواب را باعث می‌شود.

تنگی نفس یک مشکل معمول و جدی است که باعث می‌شود احتمال خطر حملات قلبی، فشار خون بالا، سکته‌های ناگهانی و کماهای ناشی از مرض قند افزایش پیدا کند. ثابت شده اکثر افراد مبتلا به دیابت در این زمان دچار کاهش ناگهانی قند خون می‌شوند. حتی این امر یکی از دلایل خواب‌آلودگی‌های نامتعارف در طول روز است.

در این تحقیق دانشجوی دکتری کوین گریس مطالعاتی را روی موش‌های آزمایشگاهی انجام داد. در این آزمایش‌ها حالت‌های مختلف بدن در طول دوره خواب و بیداری مورد بررسی قرار گرفت. محققان با انجام برخی دستکاری‌های حساب شده روی نقاط خاصی از مغز موش‌ها موفق شدند حرکات ماهیچه‌های زبانی را در حین خواب کاملا تحت کنترل قرار دهند.

زبان یکی از ماهیچه‌هایی است که در حین تنفس نقش مهمی ایفاء می‌کند و علت آن هم نحوه عملکردش است. فعالیت ماهیچه زبان باعث می‌شود مجرای هوایی که پشت زبان قرار دارد، باز بماند. باز ماندن این مجرا سبب خواهد شد که هوا در حین خواب راحت‌تر به شش‌ها راه پیدا کند. در برخی افراد ممانعت از فعالیت ماهیچه زبان منجر می‌شود شرایط ضمنی همچون تنگی نفس بر شخص حادث شود. این شرایط نیز احتمال بیدار شدن فرد را در حین خواب بیشتر خواهد کرد. چنین شرایطی دلیل بیدار شدن‌های مکرر برخی از افراد در حین خواب است.

مشخصا اثرات ناشی از اختلال فعالیت ماهیچه‌ها در طول مرحله آر‌ای‌ام خیلی بیشتر است در حالی که در سایر موارد این قبیل اختلالات به حداقل و گاهی حتی امکان وقوع آنها به صفر هم می‌رسد.

ماده شیمیایی که در مغز باعث جلوگیری از فعالیت ماهیچه‌ها می‌شود، استیل کولین است. این ماده شیمیایی اثر خود را از طریق محرک‌هایی با همین نام اعمال می‌کند. محرک‌های استیل کولین با شبکه‌های پتاسیمی خاصی ارتباط دارند.

دکتر هورنر می‌گوید: مرحله حرکات سریع چشم یا آر‌ای‌ام باعث می‌شود خود به خود مکانیسم بازدارنده در بدن فعال شود. همین مکانیسم می‌تواند مانع بروز تنگی نفس در حین خواب شود. این فرآیند که بتازگی کشف شده اساسا می‌تواند باعث درک بهتر از مشکلات معمول و جدی نظیر خروپف و تنگی نفس شود.