ناکامی ژیمناستیک و قصه تکراری ورزش‌های پایه

شنا و ژیمناستیک در کنار دوومیدانی از چنان ظرفیتی در جهان ورزش برخوردارند که کسب مدال در این سه ورزش نقش اصلی را در ثبت رتبه‌های بالایی بازی‌های المپیک و آسیایی ایفا می‌کنند. در حالی که دوومیدانی ایران این بخت را دارد که سرسفره نسل طلایی و ملی پوشان شایسته‌ای چون حدادی‌ها و مرادی‌ها بنشیند، اما در شنا و ژیمناستیک وضع بر عکس است.

در این میان مدیران این قبیل فدراسیون‌ها همواره در دو، سه دهه اخیر این استدلال و در حقیقت توجیه تکراری را مطرح کرده‌اند که چون قدرت‌های اول و جهانی این ورزش‌ها در قاره آسیا متمرکز هستند، در نتیجه کار سخت و دشوار بوده و به همین دلیل سیر صعودی ایران در این رشته‌ها به چشم نمی‌آید! در پاسخ به این ادعا باید گفت مگر غیر از این است که حرف اول و آخر پینگ‌پنگ دنیا را چینی‌ها می‌زنند و در مرحله یک‌چهارم نهایی رقابت‌های جهانی از هشت تنیسور برتر هفت نفر چینی هستند؟! در چنین شرایطی باید درِ فدراسیونمان را تخته کنیم و دست‌هامیان را به حالت تسلیم بالا ببریم؟! به هیچ وجه. حتی در چنین شرایطی می‌بینیم که ملی‌پوش شایسته‌ای چون نوشاد عالمیان ـ که خود میوه یک کار زیربنایی بلندمدت است ـ بتدریج پله‌های رشد و ترقی را پیموده و امروز در پروتورهای مطرح دنیا نامی برای خود دست و پا کرده است. حتی اگر نخواهیم نتایج سال‌های اخیر این پینگ‌پنگ باز جوان را موفقیت بدانیم، دست‌کم پینگ‌پنگ ایران این بخت را یافته است که با معرفی و نمایش سیر صعودی یکی از ملی پوشان خود، الگوی مناسبی را به علاقه‌مندان این ورزش معرفی کند.

یک مثال دیگر؛ یادمان نرفته که اگر در سال‌های نه‌چندان دور، حرفی از ورزش‌هایی چون قایقرانی و تیراندازی به میان می‌آمد همه می‌گفتند هیچ وقت در این قبیل ورزش‌ها به توفیقی نخواهیم رسید. اما دیدیم که این دو رشته چگونه رشد کرده و ظرفیت‌های نهفته خود را نمایان ساختند، هر چند این ورزش‌ها راه بسیار درازی در پیش دارند و پاره‌ای مشکلات مدیریتی فرا روی آنها قرار دارد، اما به‌طور قطع بحران‌های مدیریتی و مالی مقطعی خواهد بود و هیچ‌مشکلی نمی‌تواند این دو ورزش را به نقطه صفر برگرداند.

شنا و ژیمناستیک در چه حالی هستند؟ شنا که چند سال پیش حرکت امید بخشی را به سمت رشد آغاز کرده بود، به یکباره درگیر حب و بغض‌های سیاسی رسوخ کرده در ورزش شد و با تغییرات پیاپی مدیران خود، دیگر هیچ وقت آب خوش از گلویش پایین نرفت. این مساله به نوعی دیگر برای ژیمناستیک اتفاق افتاد. ورزشی که در سال‌های گذشته بارها تغییرات مدیریتی را در خود شاهد بوده و در کنار آن دامن خود را گرفتار اختلاف‌نظرهای درون خانوادگی دیده است. ژیمناستیک ایران در شرایطی در رقابت‌های قهرمانی آسیا باز هم از کسب مدال بازماند که پیش از اعزام به آوردگاه آسیایی، کادرفنی این تیم‌، خود را در یک قدمی کسب مدال می‌دیدند؛ رویایی که به واقعیت بدل نشد و ما همچنان در حسرت فرا رسیدن روزهای خوش ژیمناستیک ماندیم. واضح است اگر دوومیدانی روزهای خوشی را پشت‌سر می‌گذارد حاصل یکی، دو دهه پشتوانه‌سازی است و این قانون بر شنا و ژیمناستیک هم حکمفرماست که نمی‌شود یک‌شبه ره صدساله را رفت. اما براستی در کشوری با این وسعت و جمعیت و استعداد نمی‌شود ژیمناست‌ها و شناگران مدال‌آور پرورش داد؟ دو رشته‌ای که بخش اعظمی از سنگ محک ورزش کشورهای مختلف را تشکیل داده و سرمایه‌گذاری در آنها، عمق نگاه توسعه‌ای به ورزش را شکل داده است.

امید توفیقی ‌‌/‌‌ گروه ورزش