خطاهای فاحشی که با زلزله همراه می شود

در بخشهایی از نامه دانشگاهیان دانشگاه تهران به مسوولان آمده است : چرا برخلاف بخشنامه رئیس جمهور وقت (هاشمی رفسنجانی) شرکتهای داخلی در خرید تجهیزات شرکت وارد نشدند؛ چرا خریدها به صورت مناقصه نبوده؛ چرا به جای تجهیزات زلزله ، لوازمی مانند کاغذچاپ ، چاپگر، باتری ، سیم بکسل و... از شرکت کانادایی خریداری شده است . مسوولیت اشتباهات بزرگ در اعلام مشخصات زلزله ها به عهده کیست؛ دستگاه های زلزله نگاری مفقود شده موسسه ژئوفیزیک چه شدند و سر از کجا درآوردند؛ نصب شبکه های سدهای کرخه ، کارون و... که توسط موسسه انجام می شد، چگونه سر از شرکت خصوصی رئیس موسسه لرزه نگار پارسیان درآورد؛ و... مانند همین مشکلات در موسه بین المللی زلزله شناسی در خرید دستگاه ها و غیره وجود دارد... پاسخگوی این همه خطا در زلزله کشور کیست؛ مسوولان موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران در جوابیه خود به یکی از مطبوعات در این زمینه بدون تکذیب این نامه ها، به بخشهایی از آن پاسخ دادند. اما سوالات اساسی این نامه همچنان بدون پاسخ و در هاله ای از ابهام مانده است . دکتر پارسی زاده ، مدیر روابط بین الملل پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی با تاکید بر این که این پژوهشگاه یک مرکز تحقیقاتی است ، از اظهارنظر صریح دراین باره خودداری می کند و می گوید: در مساله زلزله صاحب نظران عقاید مختلفی دارند و در مساله زلزله تهران هم سیاست ما این نیست که موجب تشنج نشویم . او می افزاید: برخی مطبوعات متاسفانه درخصوص زلزله با دامن زدن غیرواقعی به موضوع در پی ایجاد محیط متشنج هستند، اما ما در این خصوص که موسسه ژئوفیزیک چه کرده ، نمی توانیم نظر بدهیم و اگر این موسسه عملکرد اشتباه داشته باشد باید دیگران به آن پاسخ بدهند. دکتر رحیمی تبار، استاد دانشگاه و متخصص زلزله شناسی و از دست اندرکاران طرح ملی پیش بینی زلزله در این باره می گوید: چند نفر از اعضای طرح ملی پیش بینی زلزله از اعضای علمی موسسه ژئوفیزیک هستند ولی ما با خود این موسسه و مسوولان آن ارتباطی نداریم اما حاضریم تمام نرم افزارهای هشداردهنده کوتاه مدت را نصب کنیم . وی تاکید کرد: در مورد مسائل مربوط به زلزله ، یک موسسه را به تنهایی نمی توان مقصر شناخت . او در خصوص نامه جمعی از دانشگاهیان تهران به رئیس جمهوری اظهارنظر نمی کند و با بیان این که جزییات را نمی داند، می گوید: بهتر است با معاونت پژوهشی وزارت علوم صحبت کنید، چون بودجه ها از طریق آنها تقسیم می شود. اما دکتر رضا منصوری ، معاون پژوهشی وزارت علوم ، معتقد است این مسائل نباید به درگیری های رسانه ای کشیده شود. او به خبرنگار ما می گوید: این مشکلات مربوط به یک موسسه پژوهشی است و بهتر است در این خصوص صحبتی نکنیم . منصوری همچنین معتقد است به عنوان معاون پژوهشی وزارت علوم ، نمی تواند بحث قبول داشتن یا قبول نداشتن عملکرد موسسه ژئوفیزیک را مطرح کند و له یا علیه آنان صحبت کند. وی در عین حال تاکید می کند که وزارت علوم درگیر این مساله است و تا چند وقت دیگر نتایج آن معلوم می شود. معاون پژوهشی وزارت علوم می افزاید: اجازه بدهید فعلا سکوت کنم.

مسوولان غیر پاسخگو

بی شک بهترین و مناسب ترین گزینه پاسخگویی در خصوص مسائل طرح شده در قبال عملکرد ژئوفیزیک مسوولان آن هستند. دکتر نوربخش میرزایی ، رئیس شبکه لرزه نگاری در این خصوص می گوید: ما در خصوص عملکرد خود پاسخ داده ایم و قبلا هم در مطبوعات اعلام کرده ایم و حتی سازمان بازرسی هم در این باره اعلام نظر کرده است ، ولی مطبوعات می خواهند مطلب بسازند و کار بتراشند برای خودشان ، در حالی که مردم بیکار نیستند که این مطالب را بخوانند و این گونه مطالب فقط به درد روزنامه ها می خورد. او توضیح دیگری در این باره نمی دهد و تصریح می کند که این مسائل ربطی به او ندارد و باید رئیس موسسه ژئوفیزیک پاسخ بدهد. رئیس موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران هم پس از آن که از ما می خواهد سوالات خود را به صورت مکتوب برایش ارسال کنیم ، در برابر پاسخ به آنها ،ما را به دفتر رئیس دانشگاه تهران ارجاع می دهد. دکتر جواهریان می گوید: نامه شما را به دفتر رئیس دانشگاه داده ام تا ببینم نظرش چیست ، شما هم با مسوولان دانشگاه مطرح کنید. اهمیت و حساسیت زمین لرزه و جایگاه و موقعیت جغرافیایی ایران در مقابل زلزله ، ایجاب می کند بدون ایجاد فضای دلهره و اضطراب کاذب به فعالیت های علمی و عملی در مقابله با این پدیده بپردازیم و البته مسوولان مربوط به بهانه احتمال ایجاد تشنج و اضطراب برای مردم ، نباید از پاسخگویی در این زمینه و روشن شدن ابهامات طفره بروند. به این ترتیب مسوولان ذی ربط از دادن پاسخ مناسب خودداری کردند اما امیدواریم مسوولان رده های بالاتر وقتی به سراغشان می رویم ، پاسخ مناسبی در این زمینه ارائه کنند.