یمن ؛موج شادی بر بستری از نگرانی‌ها

به گزارش دویچه وله، مخالفان دولت یمن روز یکشنبه 5 ژوئن سفر درمانی رئیس جمهورشان به عربستان سعودی را به‌عنوان یک پیروزی جشن گرفتند. بسیاری از آنان در برابر دانشگاه صنعا فریاد می‌زنند «تمام شد، دولت سقوط کرد». عده‌ای دیگر نیز در گوشه‌ای دیگر شعار «امروز یمنی دیگر متولد شد» را فریاد می‌زدند. تلویزیون دولتی در مقابل شعارها و سرودهایی همسو با سیاست‌های حاکمیت پخش کرد. پایتخت یمن، صرف نظر از چند صدای تیراندازی در شامگاه شنبه، ساعات آرامی را گذراند.

علی عبدالله صالح روز جمعه 4 ژوئن و در حمله‌ای خمپاره‌ای به مسجد مجموعه‌ ریاست جمهوری به همراه 5 مقام ارشد دولتی دیگر مجروح شد و بنا بر اعلام عربستان سعودی یک روز پس از آن برای مداوا به ریاض رفت. یکی از نزدیکان رئیس جمهور یمن گفته که صالح در اثر انفجار خمپاره‌ها دچار سوختگی و خراش در ناحیه‌ صورت و سینه شده است که البته این جراحات عمیق نیستند. بنا بر اعلام منابع سعودی، وی پس از مداوا به کشورش باز خواهد گشت.

بر اساس قانون اساسی یمن، در نبود رئیس جمهوری، اداره‌ی امور بر عهده‌ی معاون او ، عبدل ربو منصور هادی  است. منصور هادی تا کنون در رسانه‌ها نسبت به این موضوع موضعی اتخاذ نکرده است. اما شبکه‌ تلویزیونی العربیه از دبی گزارش داد که جانشین صالح روز یکشنبه 5 ژوئن با جرالد مایکل فیرشتین، سفیر آمریکا در صنعا دیدار کرده است. واشنگتن در هفته‌های اخیر بارها نگرانی خود را از اوضاع یمن ابراز و تأکید کرده که اوضاع را زیر نظر دارد.

اما چرا تا این حد نگرانی؟

یمن فقیرترین کشور شبه جزیره‌ عربستان است که به دلیل شرایط سیاسی و جغرافیایی خود از جذابیت فراوانی برای هسته‌های تروریستی افراطگرا برخوردار است. تشکیلات القاعده از کوه‌ها و بیابان‌های این کشور برای تجدید قوا و برپایی پایگاه‌های آموزشی استفاده می‌کند. حتی پس از اتحاد دو بخش شمالی و جنوبی این کشور نیز از هم‌گسیختگی سیاسی و وجود قبایل مختلف، عملا امکان نفوذ دولت مرکزی در همه‌ی مناطق را از بین برده است. بسیاری از مردان یمنی در روز روشن هم خنجر و اسلحه حمل می‌کنند.

دولت یمن از حدود ده سال پیش کم‌وبیش با اعضای القاعده و تروریست‌هایی که در میان برخی از قبایل پنهان شده‌اند، مقابله می‌کند. ارتش آمریکا نیز بارها مظنونان به تروریسم در یمن را با هواپیماهای بدون سرنشین خود از بین برده است. ارتش یمن هم مواضع افراط‌گرایان را بمباران می‌کند. هر چند که این ضربه‌ها نتوانسته مخفیگاه‌های گروه‌های افراطی را به اندازه‌ کافی برای آنان ناامن کند.

صالح که خود برآمده از دل ارتش است همواره برای حفظ روابط خود با آمریکا تلاش کرده، هر چند چنین جریانی چندان پشتوانه‌ مردمی ندارد. واشنگتن نیز تا زمان آغاز ناآرامی‌های این کشور در ماه فوریه 2011 صالح را به‌عنوان متحد خود در منطقه برای مبارزه با القاعده می‌شناخت.

تروریست‌های افراطگرایی که تا کنون عموما به صورت منطقه‌ای فعالیت می‌کردند، برای سازماندهی حملات در سراسر جهان تشکیلاتی موسوم به "القاعده در شبه جزیره‌ عربستان"  (AQAP) را در یمن و عربستان سعودی بنیان نهاده‌اند. تلاش برای انفجار هواپیمای مسافربری آمریکایی بر فراز دیترویت در ایام کریسمس 2009 را به این گروه نسبت می‌دهند. این حمله با هوشیاری یکی از مسافران هواپیما بی‌نتیجه ماند.

بسته‌های پستی انفجاری که در روزهای پایانی سال 2010 به آلمان رسیدند نیز موجب لغو موقت پروازها از مبدأ یمن به این کشور شدند. به این موارد باید آدم‌ربایی شهروندان دیگر کشورها در یمن را هم افزود که هر از چند گاهی خبرساز می‌شوند.

بخش جنوبی یمن تا سال 1990مستقل بود و تا حدودی از سوی آلمان شرقی حمایت می‌شد. این بخش دولت مرکزی را به کم‌توجهی به نواحی جنوبی متهم می‌کند. گروهی جدایی‌طلب در این منطقه از سال‌ها پیش برای جدایی از صنعا تلاش می‌کند. گروهی از شیعیان نیز با کوفتن به طبل اختلافات سیاسی و مذهبی، در شمال غربی ساز جدایی می‌زنند.

در آخر این‌که کشورهای کمک‌کننده به یمن صالح و اطرافیانش را به کم‌کاری در مبارزه با "قاط" متهم می‌کنند؛ ماده‌ مخدری که به اعتقاد این کشورها سنگ سنگینی در راه توسعه‌ اقتصادی یمن به شمار می‌رود.

حمله مردان مسلح به کاخ ریاست جمهوری یمن

مقا‌م‌های نظامی ارتش یمن و شاهدان عینی اطلاع دادند که ده‌ها فرد مسلح به کاخ ریاست جمهوری یمن در تائیز یورش برده‌اند و چهار سرباز ارتش را کشته‌اند. تعز دومین شهر بزرگ یمن است.

مهاجمان قصد داشته‌اند مجتمع ریاست جمهوری را به تصرف خود درآورند. خبر رسیده که یکی از مهاجمان نیز در جریان این حمله که روز یکشنبه 5 ژوئن رخ داد، کشته شده است. روز شنبه علی عبدالله صالح که از حملات مسلحانه به مقر وی در صنعا مجروح شده بود، کشور را به قصد درمان ترک کرد و وارد ریاض پایتخت عربستان سعودی شد.