تاثیر عاشورا در تداوم انقلاب اسلامی

شبکه پنج سیما در مناسبت‌های عاشورا و تاسوعا، با تغییرات چشمگیری نسبت به سال گذشته، با ساخت ویژه‌برنامه‌هایی متفاوت در فرم و ساختار، کوشید تا با نگاهی فرهنگی عناوین در خور تاملی را در میان مباحث مختلف برنامه‌های این ایام مطرح سازد. امسال نیز گروه معارف این شبکه برنامه‌ای را ویژه اربعین حسینی تدارک دیده است که با ساختار گفت‌وگو ـ ترکیبی در دو نوبت روی آنتن خواهد رفت. این برنامه که عنوان نهایی آن انتخاب نشده قرار است شب و ظهر روز اربعین به صورت زنده پخش شود.

علیرضا توحیدی که تهیه این برنامه را به عهده دارد، می‌گوید: «در این برنامه سعی داریم تا یک موضوع اصلی را بررسی کرده و مورد بحث قرار دهیم و آن، این است که پیام عاشورا برای انقلاب اسلامی ایران چه بود. در کنار این، موضوعات دیگری نیز به بحث گذاشته می‌شود، از جمله این که قیام در راه خداوند چه خصوصیتی دارد، عاشورا برای انقلاب ما چه درس‌هایی داشت و از این به بعد از این واقعه چه پیام‌هایی برای ماندگاری این انقلاب می‌بایست دریافت کنیم و نیز چگونه همراهی ولایت و امامت را سرلوحه اهدافمان داشته باشیم.»

ویژه برنامه اربعین به گفته تهیه‌کننده‌اش «بصیرت» را یکی از اصلی‌ترین مسائل موضوعی گفت‌وگوهای این برنامه قرار داده است. توحیدی عقیده دارد: «همه تلاشمان در این برنامه این است که مفاهیم را به صورت کاربردی در اختیار مخاطب قرار دهیم. در این راستا مهم‌ترین سوالی که طرح شده است، این است که بی‌بصیرتی و تصمیمات نسنجیده خواص در یک جامعه، چه پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت؟ طرح چنین مسائلی نیز با حضور کارشناسان شناخته شده تلویزیون انجام می‌گیرد و در قالب گفت‌وگو به شرح و توضیح سوالات انتخابی خواهیم پرداخت.»

این برنامه قرار است از طریق پرسش و پاسخ ویژگی‌های مشترک را در مقایسه قیام عاشورا و قیام بهمن 57 شناسایی و با ذهنیت جوانان امروز گره بزند. ازاین‌رو با دعوت از دانشجویان و جوانان در استودیوی برنامه مباحث قدری چالشی‌تر و به روز خواهد بود.

تهیه‌کننده برنامه می‌گوید: «در چینش ابتدایی برنامه می‌خواستیم که محتوا از حالت کلی خارج شده و به نوعی مجری محور نباشد و سوالات اصلی برنامه از زبان جوانان پرسیده شود.»

وی ادامه می‌دهد: «در این ایام شبکه‌های مختلف زمان نسبتا خوبی را برای برنامه‌های ویژه خود در نظر می‌گیرند که انواع مختلف برنامه‌ها از نمایش، گفت‌وگو و برنامه‌های ترکیبی گرفته تا انیمیشن و برنامه‌های ویژه کودکان در این مدت مورد استفاده قرار می‌گیرند. ما نیز قالب گفت‌وگو را برای این برنامه در نظر گرفتیم. البته انتخاب قالب‌های مختلف به بازه زمانی که در اختیار برنامه‌ساز قرار دارد، بستگی دارد. به نحوی که گاه در مدت زمان 10 دقیقه می‌توان چنان تاثیرگذار بود که در برنامه 60 دقیقه‌ای نمی‌توان!»

علیرضا توحیدی در کنار گروه تهیه و تولید برنامه بخش‌های متنوعی را نیز به عنوان میان برنامه در نظر گرفته است.

او می‌گوید: «با همفکری آقایان محمدحسین سروش و حسام ایزدفر اندکی از قالب گفت‌وگو فاصله خواهیم گرفت و قطعات مداحی و ادعیه مناسب این ایام و میان‌برنامه‌هایی را از تصاویر زیارت اماکن متبرکه انتخاب کرده‌ایم که با تلفیق بصری رئال و گرافیکی وجه ترکیبی بودن برنامه نیز حفظ شود.»

تاثیر عاشورا در تداوم انقلاب اسلامی، تشابه انقلاب با نهضت عاشورا، عوامل و زمینه انحراف از مسیر حق، نقش اطاعت و ولایت‌پذیری در حماسه عاشورا، دلایل تاکید بر زنده نگه داشتن قیام عاشورا و... از جمله سوالات کلیدی است که در ویژه برنامه اربعین به آنها پرداخته خواهد شد، یا این‌که خطبه‌های حضرت زینب(س)‌ به چه میزان در افشاگری چهره حکومت طاغوت موثر بوده است...

در این راستا، تیم کارشناسی این برنامه از میان حدود 80 سوال و عنوان مختلف گزیده‌ای از مهم‌ترین مفاهیم کاربردی را انتخاب و به عنوان محور اصلی مباحث برنامه برگزیده‌اند.

توحیدی دراین‌باره می‌گوید: «سوالات برنامه را با مشورتی که با مدیر محترم گروه معارف و نیز آقای سروش داشتیم، در راستای سیاست، اهداف و اولویت‌های شبکه انتخاب کردیم و همه سعی‌مان این بوده که جوانان پاسخ‌های ذهنی خود را از میان مباحث گفت‌وگویی دریافت کنند.»

وی در ادامه به پژوهش‌های علمی برنامه اشاره می‌کند و می‌گوید: «مرکز پژوهش‌های اسلامی صداوسیما که در مرکز قم مستقر است، پشتیبانی محتوایی برنامه را به‌عهده دارد. این مرکز تا به حال در حوزه تالیف آثار پژوهشی اقدامات قابل توجهی انجام داده است و یکی از کتبی که ما به استناد از آن به طرح موضوع پرداختیم، کتاب «جام عبرت» بود که اثری بسیار ارزشمند در حوزه عاشورا می‌باشد.»

توحیدی در پایان به مخاطبان برنامه اشاره می‌کند و می‌گوید: «بیننده عمده این برنامه، خانواده‌های تهرانی خواهند بود و انتظار می‌رود برای جوانان علاقه‌مند به مسائل حوزه انقلاب و دین مثمرثمر باشد. سعی گروه و همکاران ما نیز بر این بوده تا در حوزه وظایف، اختیارات و مسوولیتی که داریم، مباحث را کاربردی و شفاف ارائه دهیم.»