برخورد با کمپ‌های بی مجوز؛ سیاست یک بام و دو هوا

آخرین باری که آماری از شمار کمپ‌های فاقد مجوز ترک اعتیاد در کشور اعلام شد تعداد آنها حدود 700 عدد تخمین زده شد و ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام کرد ماهیت فعالیت حدود 200 کمپ از این تعداد غیر قانونی نیست بلکه آنها از فراهم کردن استانداردهای لازم برای فعالیت ناتوان هستند و به همین دلیل بی‌مجوز کار می‌کنند و امروز محمدصادق فتح‌اللهی مدیرکل توسعه مشارکت‌های مردمی و سازمان‌های مردم نهاد ستاد مبارزه با مواد مخدر، دلیل افزایش شمار کمپ‌های بی‌کیفیت را محدودیت شمار کارشناسان می‌داند.

شاید همین ادعاست که باعث شده با گذشت حدود دو سال از هشدارهای مکرر پلیس و ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره تعطیلی کمپ‌های بی‌مجوز، این کمپ‌ها همچنان به کار خود ادامه می‌دهند و فرهاد اقطار، مدیرکل بازتوانی بهزیستی با اشاره به آن در گفت‌وگو با ایسنا هشدار می‌دهد: افزایش شمار کمپ‌های بی‌کیفیت موجب بروز پدیده کمپ‌گردی شده است.

اما این متخصص اصرار دارد رعایت استاندارد برای صدور مجوز کمپ‌های ترک اعتیاد الزامی است و بهزیستی نمی‌تواند برای صدور تعداد بیشتری مجوز کمپ از قانون عدول و بر نقصان استانداردهای لازم، چشم‌پوشی کند.

وی صدور مجوز کمپ‌های ترک اعتیاد را منوط به 2‌موضوع مهم رعایت قوانین و نیز تامین اعتبارات لازم می‌داند و در این باره توضیح می‌دهد: هر کمپی زمانی که موفق به دریافت مجوز می‌شود، توقع دریافت یارانه دارد، این در حالی است که ستاد مبارزه با مواد مخدر اعتبارات لازم را برای کمک به کمپ‌ها پیش‌بینی نکرده است.

به گفته او بهزیستی نباید برای صدور تعداد مجوز بیشتر، قانون را تغییر دهد، بلکه ستاد مبارزه با مواد مخدر باید با حمایت از کمپ‌ها، به آنها در فرآیند دریافت مجوز کمک کند، چرا که استانداردهای بهداشتی و آنچه که اداره اماکن عمومی برای تاسیس و راه‌اندازی کمپ‌های ترک اعتیاد در نظر می‌گیرد، حداقل استانداردهای رایج است.

اقطار با اشاره به این‌که در دستورالعمل صدور مجوز کمپ‌های ترک اعتیاد حداقل امکانات برای اسکان یکماهه فرد معتاد در نظر گرفته شده است، می‌گوید: بهزیستی باید پاسخگوی مجوزهایی که صادر می‌کند، باشد و بر این اساس نمی‌تواند بر عدم احراز استانداردها چشم‌پوشی کند.

مدیرکل بازتوانی بهزیستی اعتقاد دارد افزایش کمی کمپ‌های ترک اعتیاد بدون لحاظ کیفیت منجر به بروز پدیده «کمپ‌گردی» شده است و در چنین شرایطی برخی از معتادان تا زمانی که در کمپ به سر می‌برند، وضعیت مساعدی دارند، اما با گذشت مدت کوتاهی از ترک کمپ، مجددا به مصرف مواد مخدر روی می‌آورند و در نتیجه به کمپ دیگری مراجعه می‌کنند.

اگرچه گروهی از مسوولان کمبود نیرو و بودجه را بهانه و گروهی دیگر به هشدار و تهدید بسنده می‌کنند، منبعی آگاه در گفت‌وگو با جام‌جم تعطیلی کامل و کاهش تعداد کمپ‌های بی مجوز و بی‌کیفیت را امری غیر عملی می‌داند و می‌گوید: گرچه متولیان امر مبارزه با مواد مخدر اصرار دارند کمپ‌های بی‌کیفیت و بی‌مجوز را تعطیل کنند اما در باطن، تعطیل کردن همه این نوع کمپ‌ها جزو سیاست‌های کلان درمان اعتیاد به مواد مخدر نیست.

این منبع آگاه که مایل نیست نامی از او برده شود هشدار می‌دهد: به هر حال وجود داشتن یک کمپ ترک اعتیاد از وجود نداشتن آن و رها شدن معتادان در خیابان بهتر است و از آنجا که تعطیل کردن کمپ‌ها سبب بی‌سامانی بیشتر معتادان خطرناک خواهد شد، هنوز کمپ‌های بی‌مجوز و بی‌کیفیت به کار خود در کشور ادامه می‌دهند و به نظر نمی‌رسد عزمی جدی برای تعطیلی آنها وجود داشته باشد که ادامه فعالیت‌های آنها در سال گذشته علی‌رغم همه هشدارها برای جلوگیری از کارشان، این ادعا را ثابت می‌کند.

مریم یوشی‌زاده / گروه جامعه