کولبران نیازمند توجه ویژه است

 در این کارخطرهای بسیار زیادی وجود دارد و ارزیابی هزینه و فواید آن به هیچ‌وجه منطقی و عقلانی نیست. پس مردمی که به این کار پر خطر روی آورده‌اند، جز از سر اجبار هیچ دلیل دیگری نمی‌توان برای آن منظور کرد.

با این نگاه و توجه به اهمیت حساسیت مرزها، وظیفه مسوولان در برابر مردم این مناطق چند برابر می‌شود. از سویی دیگر مسوولان در سال‌های گذشته اقدام به دادن وعده‌هایی در جهت بهبودی زندگی آنها کرده‌اند، وعده‌هایی مثل تبدیل برخی از این مناطق به منطقه آزاد اقتصادی، اما درعمل این وعده‌ها از سطح حرف فراتر نرفته است. عدم تحقق چنین مواردی که تاثیر زیادی بر زندگی مردم دارد، نگاه و اعتماد مردم بومی را نسبت به برخی مدیران ضعیف کرده است.

البته اگر باور داشته باشیم که «اعتماد اجتماعی» خود بزرگ‌ترین سرمایه و دستاورد است، هیچ‌گاه بسادگی آن را در معرض خدشه و آسیب نمی‌گذاریم.

اما چه باید کرد؟ به‌طور مسلم ساده‌ترین پاسخ به آن، سرمایه‌گذاری و ایجاد اشتغال خواهد بود. برآوردی از پتانسیل‌های طبیعی و بکر منطقه خود گویای درصد ریسک پایینی برای سرمایه‌گذاری در آن نقاط است. نیروی کار زیاد، منطقه بکر، دسترسی ساده و نزدیک به کشور همجوار عراق که فعلا بازار بسیار خوب و آماده‌ای برای تولیدات ایران است، آب و هوای مناسب و دلایل دیگر که خود توجیه‌کننده زمینه مناسب اقتصادی برای سرمایه‌گذاری در این مناطق است.

البته در بررسی سابقه تاریخی برای عدم سرمایه‌گذاری در این مناطق همیشه نبود امنیت در سال‌های گذشته و وجود نگاه امنیتی به این مناطق مانع جدی بر سر حضور سرمایه‌گذاران در این مناطق محسوب می‌شد، اما با بررسی مساله امنیتی به وضوح مشخص خواهد شد که بسیاری از آن مناطق از ضریب امنیتی بسیار بالاتری نسبت به شهرها و استان‌های دیگر برخوردار هستند. بنابراین نگاه امنیتی نمی‌تواند دلیل مناسبی برای سرمایه‌گذاری نکردن باشد.

باید دقت ویژه‌ای درباره مرزنشینانی که سالیان مدیدی است به شغل بسیار مشکل کولبری اشتغال دارند مبذول داشت. آنها به عنوان شهروندان درجه اول ایرانی از بسیاری از حقوق اولیه خود بی‌بهره مانده‌اند. حق داشتن کار، آموزش مناسب و یک زندگی ساده و معمولی. اگر به این موارد توجه ویژه و اقدام آنی نشود خود می‌تواند زمینه‌ساز آسیب‌های بعدی باشند که تبعات منفی اجتماعی و اقتصادی زیادی در پی خواهد داشت.

البته یک مساله دیگر، با توجه به شرایط زندگی، سختی کار و از طرف دیگر این غیرقانونی بودن کار، بسیاری از افراد کولبر از نوع برخورد ماموران قانون که گاهی هم فراقانونی می‌شود گله‌مندند. در اینجا هدف توجیه کار غیرقانونی نیست، بلکه تنها دقت به نگاه مودت‌آمیز و محبت‌گونه است که در عین اجرای قانون، این نوع رفتار و نگاه نیز اعمال شود.

سامان عابری 
جام‌جم