مراقب باشید! حشره‌کش‌ها شما را نکشند

دکتر عباس آقابیک‌لویی، متخصص پزشکی قانونی و مسمومیت‌ها و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در گفتگو با «جام‌جم»، حشره‌کش‌ها را به سه دسته قوی، متوسط و ضعیف تقسیم و اظهار می‌کند: اغلب در منازل از حشره‌کش‌های ضعیف استفاده می‌شود و نور آفتاب باعث می‌شود آنها خاصیت خود را از دست بدهند.

وی یادآور می‌شود: اثر و علائم مسمومیت با حشره‌کش‌های خانگی (ضعیف)‌ تقریبا با سایر حشره‌کش‌های قوی، شبیه به هم هستند با این تفاوت که علایم بالینی خفیف‌تری را به همراه دارد.

این عضو هیات علمی دانشگاه می‌افزاید: علایم مسمومیت با حشره‌کش‌ها به دلیل تحریک‌ گیرنده‌هایی تحت عنوان «موسکارینی» ابتدا به صورت سرماخوردگی در فرد بروز می‌کند، به صورتی که ممکن است آبریزش بینی، اشک ریزش و آبریزش از دهان، تعریق پوستی و تنگی مردمک چشم را به همراه داشته باشد و چنانچه این مسمومیت شدت بیشتری داشته باشد، مقدار زیادی سم وارد بدن شود و ریه‌ها را درگیر کند، مجاری تنفسی دچار تنگی شده و ترشحات در این مجاری افزایش می‌یابند و بیمار دچار مشکلات تنفسی و حتی مرگ می‌شود.

چه هنگام مسمومیت رخ می‌دهد

دکتر آقا بیک‌لویی عنوان می‌کند: هنگامی که اسپری‌های حشره‌کش به مقدار زیاد در هوا پاشیده شود و یا مستقیما به سمت فرد زده شود، احتمال بروز مسمومیت بالا می‌رود.

وی اظهار می‌کند: گاهی حشره‌کش‌ها در اسپری کردن دچار اشکال می‌شوند و به هنگام فشار دادن آنها، نازل اسپری به جای این که حشره‌کش روی هوا پاشیده شود به صورت مایع از جداره حشره‌کش حرکت کرده و با دست فرد تماس پیدا می‌کند که در این مواقع به دلیل قدرت نفوذی بالای حشره‌کش‌ها از ناحیه پوست، سریعا جذب شده و مسمومیت را ایجاد می‌کنند.

گفتنی است حشره‌‌کش‌هایی که اسپری می‌شوند از نوع «کاربامات»‌اند که چنانچه از راه تنفسی یا پوست و یا اتفاقی خورده شوند با آنزیم «استیل کولین استراز» بدن متصل شده و آن را مهار می‌کنند که خوشبختانه علایم خونی مغزی نداشته و حداکثر تا 6 ساعت بدن را درگیر می‌کند در صورتی که حشره‌کش‌های پودری، از نوع سموم با اثر قوی و متوسط هستند و می‌توانند مسمومیت‌های جدی‌تری را ایجاد کنند، چراکه هم دارای اثرات خونی مغزی هستند و هم نسبت به حشره‌کش‌های کارباماتی، طول مدت علایم بیشتر است و اگر سریعا به بیمار رسیدگی نشود، آنزیم بدن را تخریب و علایم شدید و طولانی ایجاد می‌کند.

نحوه صحیح استفاده از حشره‌کش‌ها

«اگر قرار است برای خلاصی از شر حشرات موذی، از حشره‌کش استفاده کنیم باید سعی شود هنگام اسپری کردن، میوه و غذاها را از محیط دور کرد و یا روی آنها را پوشاند» دکتر آقابیک‌لویی با ابراز این مطلب یادآور می‌شود: بایستی به هنگام اسپری، پنجره‌ها بسته باشد و به اندازه 3 تا 4 پاف اسپری کرد و تا 10 دقیقه، کسی وارد اتاق نشود.

درمان

این عضو هیات علمی می‌گوید: اگر آلودگی از طریق تنفس روی دهد، باید بلافاصله فرد به فضای آزاد برده شود و اکسیژن دریافت کند و اگر فردی از طریق پوست و مخاط آلوده شده باشد، حتما بایستی مخاط چشم خود را با آب معمولی به مدت 5 تا 6 دقیقه شستشو دهد. در غیر این صورت اگر راه تماس با حشره‌کش از طریق پوست بوده است باید بلافاصله با مقادیر فراوان آب و صابون، شستشو انجام شود و چنانچه بیمار علایم خفیف در حد سرماخوردگی‌اش طولانی شود و خس‌خس سینه و تنگی نفسش بیشتر شود، مراجعه به اولین مرکز درمانی، بهترین راهکار است.