کودکان چاق و علائم زودهنگام بیماری‌های قلبی

این مساله باعث گردیده است که اهمیت کنترل وزن از سنین کودکی مورد توجه ویژه قرار گیرد؛ چراکه مطالعات قبلی حاکی از آن است که چاقی در سنین کودکی، افزایش وزن را در سنین بزرگسالی تشدید و علاوه بر این چاقی در کودکی زمینه بیماری‌های قلبی و عروقی در سنین پایین را نیز ایجاد می‌نماید.

مطالعه‌ای که اخیرا در مجله علمی فشارخون به چاپ رسیده  نشان داده است کودکانی که دچار چاقی هستند، ولی در عین حال سالم به نظر می‌رسند ممکن است مبتلا به تصلب شرائین یا سختی عروق شده که به‌دنبال آن و در نتیجه ریسک بیماری قلبی و عروقی در آنها بالا می‌رود.

نتایج به دست آمده از مطالعات گذشته حاکی از آن است که همراه با افزایش سن به طور طبیعی رگ‌های خونی قابلیت انعطاف خود را از دست می‌دهند و در نتیجه در برابر عبور خون مقاومت بیشتر از معمول خواهند یافت. در نهایت سختی رگ‌ها باعث تشدید فشار روی قلب و اغلب موجب ایجاد فشار خون بالا می شود.

محققان معتقدند که افزایش روز افزون شیوع چاقی در بزرگسالی با گسترش ریسک فاکتور بیماری‌های قلبی و عروقی مانند افزایش کلسترول و افزایش فشار خون در ارتباط هستند، اما در مطالعه اخیر اهمیت چاقی کودکی بر بروز بیماری‌های قلبی مورد توجه قرار گرفته است. در مطالعه‌ای که اخیرا انجام گرفته است، 573 کودک سالم با متوسط سنی 10 سال، برای بررسی ارتباط چاقی بدن، فعالیت بدنی و سختی رگ‌ها مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج این مطالعه حاکی از وجود ارتباط مثبت میان افزایش وزن و میزان سختی عروقی در این کودکان است. در نتیجه می‌توان دریافت که چاقی کودکی حتی در مرحله‌ای که کودکان ظاهری سالم داشته می‌تواند تاثیرات منفی روی دستگاه قلبی و عروقی را به دنبال داشته و در نهایت با عدم توانایی این کودکان در هنگام افزایش فعالیت بدنی همراه شود.

آنچه در نقطه مقابل حائز اهمیت است آن که در این کودکان که از چاقی رنج می‌برند کاهش وزن به بهتر شدن وضع رگ‌های خونی آسیب دیده ناشی از چاقی کمک می‌کند. البته مطالعات آینده برای چگونگی و میزان کاهش وزن مورد نیاز در رفع اختلالات قلبی ناشی از چاقی در کودکان ضروری به نظر می‌رسد.

نکته عملی: با توجه به اهمیتی که چاقی کودکان در سلامتی دستگاه‌های مختلف بدن می‌تواند داشته باشد، لذا درمان چاقی کودکان برای حفظ سلامتی ضروری می‌باشد. تاخیر درمان چاقی و افزایش وزن بی رویه در زمان کودکی تا بزرگسالی به بهانه آن که کودک در سنین رشد است مورد قبول نمی‌باشد، چراکه تاثیرات نامطلوب افزایش وزن در سیستم قلبی و عروقی حتی قبل از بزرگسالی آغاز می‌شود. البته روند کاهش وزن در کودکی و نوجوانی با بزرگسالی متفاوت بوده که نیاز به توجه بیشتر و تخصصی برای جلوگیری از اثرات نامطلوب بر رشد را می‌طلبد.

دکتر حمیدرضا فرشچی
متخصص تغذیه