به وقت یلدا؛ روایت بلندترین شب سال از زبان اقوام و پیشکسوتان در رادیو گفت‌وگو

«به وقت یلدا» عنوان ویژه‌برنامه‌ای است که با محوریت یلدای اقوام ایرانی، حضور هنرمندان و چهره‌های پیشکسوت و نگاهی فرهنگی، اجتماعی و آیینی به این شب کهن، از ساعت ۱۹ تا ۲۴ روی آنتن می‌رود و مخاطبان را در یک همراهی چندساعته با خود همراه می‌کند. به همین مناسبت، با مریم سادات آصفی تهیه‌کننده، سردبیر و نویسنده این برنامه درباره جزئیات و رویکرد‌های آن گفت‌وگویی داشته‌ایم.

مریم سادات آصفی درباره ایده شکل‌گیری این ویژه‌برنامه گفت: شب یلدا فقط یک مناسبت تقویمی نیست، بلکه یک نقطه مشترک فرهنگی میان همه اقوام ایرانی است. ما در رادیو گفت‌و‌گو تلاش کردیم یلدا را نه‌فقط به‌عنوان یک آیین، بلکه به‌عنوان یک «گفت‌وگوی جمعی» ببینیم؛ گفت‌وگویی میان نسل‌ها، اقوام و نگاه‌های مختلف فرهنگی که می‌تواند به همدلی و شناخت بیشتر منجر شود. به همین دلیل، طراحی کنداکتور برنامه از ابتدا بر پایه تنوع، گفت‌و‌گو و روایت شکل گرفت.

او با اشاره به حضور هنرمندان و چهره‌های پیشکسوت افزود: حضور پیشکسوتان برای ما اهمیت ویژه‌ای داشت. این عزیزان حافظه زنده رادیو و فرهنگ ایرانی هستند و روایت‌هایشان از یلدا، رنگ‌وبوی اصالت دارد و برای نسل‌های جوان شنیدنی است. در بخش‌های مختلف برنامه، میزبان هنرمندان پیشکسوت رادیو، بازیگران، ورزشکاران و خوانندگان هستیم تا یلدا از زاویه تجربه زیسته آنها شنیده شود، نه صرفاً در قالب یک بحث نظری یا تاریخی.

تهیه‌کننده «به وقت یلدا» درباره تمرکز برنامه بر یلدای اقوام ایرانی توضیح داد: یکی از بخش‌های ثابت هر ساعت برنامه، گفت‌وگوی اقوام است. از آذربایجان شرقی و خراسان گرفته تا لرستان، اصفهان و شیراز، تلاش کردیم آداب، خوراکی‌ها، موسیقی و حال‌وهوای یلدایی هر منطقه را معرفی کنیم. این تنوع، به مخاطب یادآوری می‌کند که یلدا اگرچه یک شب است، اما روایت‌های متفاوت و زیبایی در سراسر ایران دارد و هر قوم سهمی در غنای این آیین کهن دارد.

آصفی در ادامه به آیتم‌های متنوع برنامه اشاره کرد و گفت: برنامه ترکیبی است و صرفاً گفت‌وگومحور نیست. آیتم‌های گزارشی مردمی، معرفی کتاب یلدایی، حافظ‌خوانی، گفت‌و‌گو درباره خوراکی‌های سنتی یلدا با حضور سرآشپز و حتی پرداختن به نجوم و فلسفه علمی شب یلدا از جمله بخش‌هایی است که تلاش کردیم برای سلایق مختلف جذاب و شنیدنی باشد.

او درباره بخش‌های معنوی برنامه و پیوند یلدا با مفاهیم عمیق‌تر فرهنگی بیان کرد: در یکی از بخش‌ها، گفت‌وگویی درباره نگاه اسلام به شب یلدا و مفهوم امید در تاریک‌ترین شب‌ها داریم. همچنین یاد و نام شهدا، به‌ویژه شهید یدالله کلهر که در اول دی به شهادت رسیده است، در برنامه گرامی داشته می‌شود. به نظرم، شب یلدا فقط یک دورهمی ساده نیست؛ یلدا به ما یادآوری می‌کند که برای روشن نگه‌داشتن چراغ امید، ایمان و ارزش‌های انسانی و اجتماعی، مسئولیت‌پذیر باشیم.

مریم سادات آصفی در پایان با اشاره به فضای شاد این ویژه‌برنامه گفت: امید ما این است که «به وقت یلدا» با حضور گروه‌های مختلف مهمانان و همراهی گروه‌های موسیقی محلی، لحظاتی گرم، صمیمی و در عین حال اندیشمندانه را برای مخاطبان رقم بزند؛ شبی که خانواده‌ها کنار هم، رادیو را روشن کنند، بشنوند، لبخند بزنند، تأمل کنند و با حس مشترک ایرانی بودن، به استقبال فصل زمستان بروند. این ویژه‌برنامه تلاشی است برای شنیدن صدای یلدا از زبان همه اقوام ایران و بازتاب رنگارنگ فرهنگ این سرزمین.