پدافند غیرعامل روی آنتن
در روزهایی که کشور با بحران جنگ روبه‌روست، نقش رسانه‌ملی در اطلاع‌رسانی دقیق و آرامش‌بخش بیش از همیشه اهمیت پیدا می‌کند. تلویزیون، به‌ویژه شبکه‌هایی با رویکرد خانواده‌محور، باید تلاش کنند ضمن ارائه اخبار صحیح و به‌موقع، از گسترش شایعات و ایجاد اضطراب در جامعه جلوگیری و مرجعیت خبری خود را حفظ کند.
تجربه‌های جهانی نشان داده که پیروزی یا شکست در میدان جنگ، تنها به نبرد نظامی محدود نمی‌شود؛ بلکه مدیریت روایت رسانه‌ای و ایجاد حس امنیت و همبستگی در مردم، سرنوشت درگیری‌ها را رقم می‌زند. برنامه زمانه با اجرای امین سلیمی و محسن آزادی در شبکه دو، در این روزهای پرتنش، تلاش می‌کند علاوه بر پوشش اخبار، با فضایی صمیمی و استفاده از موسیقی، روایت‌های حماسی و گفت‌وگوهای آرام، امید و آرامش را به خانواده‌ها بازگرداند. چنین رویکردی نه‌تنها به حفظ وحدت اجتماعی کمک می‌کند، بلکه باعث می‌شود مردم با ذهنی آگاه و قلبی آرام‌تر، با واقعیت‌ها روبه‌رو شوند. از این‌رو جام‌جم با عوامل این برنامه درباره تجربه این روزهای حساس و اهمیت اطلاع‌رسانی خانواده‌محور گفت‌وگو کرده است.
موضوعات محوری
علیرضا ملوندی، سردبیر برنامه «زمانه» در تشریح موضوعات محوری برنامه گفت: سوژه‌های برنامه را براساس چند معیار اصلی انتخاب می‌کنیم. یکی از این موارد، نیازهایی است که مخاطب در حال حاضر احساس می‌کند که باید تأمین شوند. این نیاز می‌تواند شامل آموزش پدافند غیرعامل و اقدامات لازم در شرایط بحران باشد. یکی دیگر از موضوعات اساسی در این شرایط بحث روایت دست اول یا همان اخبار لحظه‌ای است. قاعدتا در شرایط بحران جنگی نمی‌توان از اخبار غافل شد یا آنها را انکار و به‌سادگی از کنارشان عبور کرد. موضوعات خبری و اتفاقاتی که در حال وقوع هستند از اولویت‌های این برنامه است. مسأله سوم، فعالیت‌ها، تلاش‌ها و کنش‌هایی است که مردم در شرایط حساس کنونی دارند. این فعالیت‌ها شامل واکنش‌های مردم به حملات انجام شده در شبکه‌های اجتماعی یا حتی ارسال پیامک به برنامه جهت ابراز ارادت و دین به نیروهای نظامی، انتظامی و اجرایی است.ملوندی درباره شرایط دسترسی به اخبار دست اول و صحت‌سنجی این اخبار ادامه داد: مسئولان کشوری اعلام کرده‌اند رسانه‌ها، فقط بعد از انتشار اخبار از مبادی رسمی، اجازه انتشار خبر را دارند اما نمی‌توان کتمان کرد که در بستر شرایط ملتهب گمانه‌زنی و شایعات همیشه وجود دارند. در زمانه تیم سردبیری تلاش دارد تا به مهم‌ترین و معتبرترین اخبار دسترسی داشته باشد. البته اگر خبری منتشر شود که از صحت آن اطمینان نداشته باشیم، صراحتا اعلام می‌کنیم که در این زمینه اطمینان نداریم و این خبر تنها جزو شنیده‌هاست.
فضایی آرام برای مخاطب
وی درخصوص القای آرامش به مخاطبان اضافه کرد: از روز اول تلاش تمامی مدیران شبکه و عوامل برنامه بر این بوده که بتوانند با ایجاد فضایی آرام اضطرای مخاطبان را مدیریت کنند. در این راستا موضوعاتی مانند روان‌شناسی کودک در بحران تا راهکارهایی که مادران و دیگر بزرگسالان در برابر چنین شرایطی باید به کار ببرند، را در رأس سوژه‌های برنامه قرار دادیم. مثلا آقایان سلیمی و آزادی که از مجریان زبده شبکه هستند بارها در صحبت‌های‌شان به این موضوع اشاره کرده‌اند که نیازی نیست به صورت مداوم اخبار را چک کرد و بهتر است برای دوری از تنش فکری در این مواقع مطالعه و تماشای فیلم‌های سرگرم‌کننده را هم در برنامه‌ها روزمره قرار داد.
سردبیر برنامه زمانه درخصوص چالش پخش زنده در شرایط بحرانی جنگ عنوان کرد: در این شرایط با توجه به سرعت بسیار بالای تحولات نیاز است به همان نسبت عملکرد سریع‌تری در دسترسی‌های خبری و هماهنگی‌ها لازم داشته باشیم. بعد از چالش سرعت در عملکرد، صحت‌سنجی اخبار و وقایع چالش بسیار مهمی محسوب می‌شود. از آنجا که با انبوهی از اطلاعات و اخبار جعلی مواجهیم با کوچک‌ترین اشتباه ممکن است مقهور این فضای مسموم و جعلی شویم. برای جلوگیری از این امر تیم سردبیری تلاش دارد با اشراف اطلاعاتی و دروازه‌بانی اخبار، اطلاعات درست و دسته اول را در اختیار مخاطبان قرار دهد. البته باید دقت داشت حتی در صورت صحت خبر لزوما نباید به هر خبری پر و بال داد و در مورد آن مانور کرد. زیرا این دست اخبار کارکردی جز ایجاد اضطراب و تنش‌آفرینی ندارند؛ هر چند با سانسور اخبار نیز موافق نیستیم.
آیتم‌هایی متناسب با نیاز مخاطب در بحران
ملوندی در مورد تهیه آیتم‌های مختلف برنامه عنوان کرد: تلاش کرده‌ایم در حوزه‌های مختلف محتوای آموزشی، اینفوگرافی و آیتم‌های مختلفی تهیه کنیم. مجریان محترم برنامه نیز در فواصل زمانی مختلف به توضیح این موارد پرداخته‌اند. از آنجا که برنامه زنده است، سعی کردیم متناسب با پیامک‌های دریافتی و نیازهایی که در لحظه ایجاد می‌شود، انعطاف‌پذیری بالایی داشته باشیم. همین امر باعث بازخوردهای بسیار خوبی از سوی مردم شده که نشان‌دهنده عمق اعتماد مردم به رسانه‌ملی در شرایط بحرانی است.ملوندی که خود نیز از روز اول تعرض رژیم تروریست صهیونیست به خاک ایران شبانه‌روز در حال کار است در تشکر از همکارانش در زمانه گفت: از همین تریبون استفاده می‌کنم واززحمات تیم فنی شبکه،تحریریه و مجریان برنامه تشکر می‌کنم که با جان و دل پای برنامه ایستاده‌اند. در بین عوامل کسانی را داریم که گاهی بیش از ۱۸ تا ۲۰ ساعت و حتی ۳۰ ساعت بیدار و مشغول به کارهستند.شرایط بسیار سخت است اماعهد بسته‌ایم تا آنجا که توان داریم درکنار مردم باشیم و اخبار را در فضایی سالم و در لحظه به دست‌شان برسانیم. اجازه نمی‌دهیم التهاب موجود جلو حرکت رسانه‌ای را بگیرد.
خانواده مخاطب زمانه است
امین سلیمی، مجری پابه‌کار زمانه، این ایام بافراهم کردن فضایی آرام درگفت‌وگوها تلاش کرده مخاطبانش رابه آرامش دعوت کند. او در این‌باره گفت: شبکه دو، شبکه خانواده است، به همین دلیل همراه محسن آزادی و دیگر دوستان‌مان در تیم سردبیری و مدیریت شبکه، عامدانه و آگاهانه تصمیم گرفتیم اجرای برنامه در فضایی آرام پیش برود. تلاش کردیم فضایی ایجاد کنیم که مخاطب اصلی زمانه خانواده‌ها باشند. دراین برنامه علاوه بر این‌که اخبار جنگ منتقل می‌شود، به مردم یادآوری می‌کنیم که زندگی همچنان در جریان است وموضوعات دیگری غیر ازجنگ هم وجود دارد. درگامی دیگر سعی کردیم ابعاد دیگری از جنگ، غیر از نشان دادن پرتاب موشک و انفجار، ارتباط مخاطب با زندگی را حفظ کنیم تا ذهن‌شان فقط درگیر اخبار و رسانه نباشد و به‌رغم شرایط جنگی حال خوبی داشته باشند.سلیمی تیم برنامه‌سازی زمانه را یک تیم جوان معرفی کرد و ادامه داد: بیشتر اعضای تیم، تازه ازدواج کرده‌اند، فرزند کوچک دارند و درواقع شرایطی دارند که واقعا نیاز است کنار خانواده‌های‌شان باشند اما از زمان شروع جنگ این فرصت کمتر پیش آمده و معمولا وقتی در محل ضبط هستیم، خانواده‌های‌مان را کمتر می‌بینیم. همه بابت حمایت خانواده‌های‌مان در این شرایط بحرانی، از آنها ممنونیم.
خانواده‌های دل‌نگران اما حامی
وی با اشاره به حمله‌ای که به صداوسیما شد، درباره دل‌نگرانی خانواده‌های اعضای تیم برنامه‌سازی در این مورد عنوان کرد: بعد از انفجار ساختمان شیشه‌ای، این احساس مسئولیت بیشتر شد؛ چون تا زمانی که صدای ما پخش می‌شود و آنتن روشن است، یعنی هنوز جای امید هست و همه باید بدانند که رسانه نماد پایداری است. با وجود خستگی زیاد، اغلب تا ساعت دو شب روی آنتن هستیم. در نمونه‌ای از حمایت‌های خانواده، شبی که کمی خستگی بر من چیره شده بود، همسرم پیام داد که امشب کمی خسته‌ای اما باید محکم‌تر باشی. خدا را شکر می‌کنیم که مشکلی از بابت حمایت خانواده‌ها نداریم.
مجری برنامه زمانه درباره چالش اجرا در شرایط بحران اظهار کرد: یکی از چالش‌ها در اجرای زنده، برنامه‌ریزی است. چرا که این نوع آنتن، زمان‌بندی مشخصی ندارد و همه چیز در لحظه پیش می‌آید. البته که یکی از چالش‌های خاص این است که ما هم انسانیم و احساسات‌مان درگیر می‌شود؛ مخصوصا با شنیدن اخبار شهدا و اتفاقاتی که برای کشور می‌افتد یا حتی صدای پدافند در حین اجرا. گاهی هنگام اجرای زنده، صدای پدافند و خبر اصابت را می‌شنویم و این برای همه ما سخت است. همین که می‌دانیم عده‌ای ما را نگاه می‌کنند و حضور و آرامش ما بخشی از اضطراب‌شان را کم می‌کند، باعث می‌شود کم نیاوریم و ادامه بدهیم. مثلا موقع شهادت آقای حاجی‌زاده واقعا دگرگون بودم و نشستن جلوی دوربین برایم سخت بود اما فکر این‌که مردم چشم‌شان به ماست، ما را نگه می‌دارد.
کنش رسانه و حفظ نمادهای زندگی
وی درباره حمله رژیم تروریستی صهیونیست به رسانه ملی افزود: تقریبا یک ساعت قبل از حادثه، همه بخش‌های سیما مطلع بودند که احتمال دارد ساختمان‌های صداوسیما، به‌ویژه ساختمان‌های جام‌جم، هدف قرار بگیرند و شبکه‌های دیگر هم در معرض خطر بودند؛ اخطارهای لازم هم داده شده بود. با این حال، همکاران ماهمچنان درحال اجرا بودند هر چند که بخش‌های غیرضروری تخلیه شده بود. با وجود خطر ممکن، ما نیز دوباره از ساختمان شبکه دو پخش زنده را ادامه دادیم و آنجا حضور داشتیم. خون ما از بقیه رنگین‌تر نبود و البته دوست داشتیم کنار همکاران‌مان در ساختمان شیشه باشیم اما بین کسانی که اجرا می‌کردند و بچه‌هایی که آنجا بودند، هیچ تردیدی برای پای کار بودن، وجود نداشت.
این مجری تلویزیون ادامه داد: واکنش خانم امامی واقعا من را مبهوت کرد و خوشحال شدم که ایشان چنین واکنشی نشان داد؛ این آبروی ملت بود. تصور کنید اگر مجری از سر ترس یا ناتوانی واکنش نشان می‌داد، چه تأثیر بدی در حوزه تبلیغات جنگ برای کشور ایجاد می‌شد. واقعا به عملکرد ایشان افتخار کردیم. این امر باعث شد ورق برگردد و حمله به صداوسیما را به نقطه قوت تبدیل کرد؛ ما هم سعی کردیم اگر آنتنی به امانت دست‌مان است، همان‌طور امانت‌دار باشیم.
سلیمی در کلامی با مخاطبان تکمیل کرد: به مردم عزیزم بابت صبوری و مقاومتی که در شرایط جنگی نشان می‌دهند، خدا قوت می‌گویم. این مقاومت، بزرگ‌ترین سلاح مقابل دشمن است و امیدمان هم به همین پایداری است. این‌که ما هستیم، زنده‌ایم و ادامه می‌دهیم، از بزرگ‌ترین عوامل ترس دشمن است. از مردم صبورم می‌خواهم تا جایی که می‌توانند نمادهای زندگی را حفظ کنند و نشان بدهند که ایستاده‌اند و ادامه می‌دهند، درست مثل کاری که رسانه‌ملی انجام می‌دهد.
واکنش سریع متناسب با بحران
محسن آزادی، مجری‌ای که اغلب او را از قاب «عصر خانواده» دیده‌ایم این روز و شب‌ها در کنار سلیمی به تیم زمانه پیوسته است. وی در شرح این ایام گفت: از بامداد بیست‌وسوم خرداد، یعنی همان روز جمعه که حمله به تهران آغاز شد، تمام تیم‌های شبکه به سرعت وارد عمل شدند. در کنار همه آیتم‌هایی که روال عادی فضای جنگ است، با توجه به این‌که شبکه دو شبکه خانواده است، موظف هستیم با رویکردی خانواده‌محور فعالیت کنیم؛ یعنی علاوه بر اطلاع‌رسانی، از ابزارهایی مانند موسیقی، شعر، داستان، روایت‌های حماسی و خاطرات تاریخی مرتبط، چه نزدیک‌ترینش که دفاع‌مقدس است و چه دورترینش که برمی‌گردد به جنگ‌هایی که ایرانیان در گذشته داشتند، بهره می‌گیریم تا هم آرامش، امید و معنویت را تقویت کنیم.
آزادی ادامه داد: آنچه در فکرت و ناخوداگاه انسان می‌گذرد برای ما مهم است. تلاش داریم در کنار اخبار جنگ، فضایی روان‌شناسانه و جامعه‌شناسانه در شبکه دو انجام دهیم. نوع آیتم‌ها و گفت‌وگوها نیز بر همین اساس است؛ چرا که شبکه‌های دیگر بی‌وقفه در حال انجام وظایف ماهوی‌شان هستند. مثلا شبکه خبر، مستمر اخبار را منتشر می‌کند. همان اتفاق در شبکه دو هم انجام می‌شود اما ما تلاش داریم به لطایف‌الحیلی این فضای سنگین و سخت جنگ را آرام با مردم در میان بگذاریم. واقعیت را در اختیار مردم می‌گذاریم اما یادآوری هم می‌کنیم که برای گذر از دوران بحرانی جنگ تو ابزاری داری به نام معنویت، داستان، قرآن، دعا، شعر و سخنان بزرگانی که این روزها را در گذر تاریخ تجربه کرده‌اند. زمانه این موارد را با ادبیات روایی و داستان‌گونه در اختیار مردم می‌گذارد.
تربیت دینی عامل آرامش در بحران
وی درخصوص هدف این برنامه اضافه کرد: با اجرایی دور از تنش تلاش می‌کنیم برای مخاطبان‌مان در حد وسع، آرامش را به ارمغان بیاوریم. انسان زمانی به لحاظ روانی به آرامش می‌رسد که شرایط را بپذیرد و این پذیرش زمانی ایجاد می‌شود که به آگاهی برسی. انسان آگاه دیگر ترسی ندارد. ترس، زمانی اتفاق می‌افتد که موضوعی را نمی‌شناسی. وقتی وارد اتاق تاریکی می‌شویم آنچه که باعث از بین رفتن ترس می‌شود روشن کردن چراغ است.
این مجری تلویزیون آرامش اجرای خود را این‌گونه توضیح داد: این را از عقبه خانوادگی، منبر امام حسین، قرآن، تربیت خانوادگی و حتی پیشینه خانواده کسب کرده‌ام. پدربزرگم سال ۶۱ در عملیات فتح‌المبین به شهادت رسیدند. خانواده‌ام با جنگ، شهادت و جهاد غریبه نیست. مطالعه حوزه جنگ و شهادت علاقه شخصی‌ام است و از آنجا که تربیت خانوادگی‌ام براساس قرآن و منبر بوده این مفاهیم در من رشد کرده. این را به لطف خدا، پدر و مادرم و رشد در مکتب هیأت مدیونم. ما در هیأت یاد گرفتیم یک زمانی عاشورا بود و همچین اتفاقاتی افتاد. آنجا اباعبدالله نترسید و پای حقیقت ایستاد. ایشان با زن و بچه در صحنه قرار گرفتند و گفتند مرگ با عزت بهتر از زندگی با ذلت است. مسیر، مسیر حق است و باید در این راه ایستاد. خداوند وعده داده است که من را یاری کنید، شما را یاری می‌کنم. یاری خدا یعنی ایستادن پای مسیر حق.
تربیت برای چنین روزهایی
آزادی افزود: آن شب که سازمان مورد حمله قرار گرفت، گفتم ما برای چنین روزهایی تربیت شده‌ایم و اکنون زمان پاسخ دادن است و امیدوارم سربلند باشیم. در این شرایط هرگز لحظه‌ای تردید نکردم؛ حتی به قدر یک نفس. اجرای این روزها بسیار متفاوت و حساس است، زیرا هر جمله‌ای که بیان می‌شود می‌تواند حال کسی را خوب یا بد کند و دیگر جایی برای خطا وجود ندارد، درست مانند اپراتور پدافندی که اگر اشتباه کند، ممکن است فاجعه رخ دهد.
مجری زمانه ادامه داد: همیشه این‌طور فکر کردم که این اجرا شاید آخرین اجرایم باشد، چون نمی‌توانیم تضمین کنیم یک دقیقه بعد از این را خواهیم دید. هر اجرا، نفس یا قدمی می‌تواند آخرین اجرا، نفس یا قدم باشد. معمولا چون درگیر زندگی دنیوی می‌شویم یادمان می‌رود که مرگ خیلی به ما نزدیک است. تفاوتی که این بار دارد این است که وقتی در شروع برنامه بسم‌الله می‌گویم به خودم هشدار می‌دهم که ممکن است یک دقیقه دیگر نباشم.
عملکرد صادقانه
وی درباره همراهی خانواده برای اجرای تلویزیونی عنوان کرد: طبیعتا اضطراب و استرس بخش انکارناپذیر این شرایط برای همه خانواده‌هاست. چرا که اعضای خانواده به هم پیوسته و وابسته‌اند. خانواده‌ام هرگز نگفتند اجرا را رها کنم اما سعی کردم با توضیح شرایط و اهمیت کارم، آنها را همراه‌تر کنم. اجرای زمانه زحمتش درواقع بر دوش آقای سلیمی بوده و من در این ایام کنارشان قرار گرفتم اما همین‌جا به مخاطبانم در تلویزیون می‌گویم که از لحظه‌ای که بسم‌الله گفتم تا هر لحظه که توفیق اجرا داشته باشم، همواره تلاش کردم با صداقت با مردم صحبت کنم و جز واقعیت چیزی نگویم. این عهد درونی‌ای که با خودم بسته‌ام جاهایی خوب بود و مواقعی هم خوب نبود. صادقانه و با عشق به مردم کارم را ادامه می‌دهم و امیدوارم که ما را از دعای‌شان فراموش نکنند، چرا که دعای مردم ما را سرپا نگه می‌دارد.
موضوعات محوری
علیرضا ملوندی، سردبیر برنامه «زمانه» در تشریح موضوعات محوری برنامه گفت: سوژه‌های برنامه را براساس چند معیار اصلی انتخاب می‌کنیم. یکی از این موارد، نیازهایی است که مخاطب در حال حاضر احساس می‌کند که باید تأمین شوند. این نیاز می‌تواند شامل آموزش پدافند غیرعامل و اقدامات لازم در شرایط بحران باشد. یکی دیگر از موضوعات اساسی در این شرایط بحث روایت دست اول یا همان اخبار لحظه‌ای است. قاعدتا در شرایط بحران جنگی نمی‌توان از اخبار غافل شد یا آنها را انکار و به‌سادگی از کنارشان عبور کرد. موضوعات خبری و اتفاقاتی که در حال وقوع هستند از اولویت‌های این برنامه است. مسأله سوم، فعالیت‌ها، تلاش‌ها و کنش‌هایی است که مردم در شرایط حساس کنونی دارند. این فعالیت‌ها شامل واکنش‌های مردم به حملات انجام شده در شبکه‌های اجتماعی یا حتی ارسال پیامک به برنامه جهت ابراز ارادت و دین به نیروهای نظامی، انتظامی و اجرایی است.ملوندی درباره شرایط دسترسی به اخبار دست اول و صحت‌سنجی این اخبار ادامه داد: مسئولان کشوری اعلام کرده‌اند رسانه‌ها، فقط بعد از انتشار اخبار از مبادی رسمی، اجازه انتشار خبر را دارند اما نمی‌توان کتمان کرد که در بستر شرایط ملتهب گمانه‌زنی و شایعات همیشه وجود دارند. در زمانه تیم سردبیری تلاش دارد تا به مهم‌ترین و معتبرترین اخبار دسترسی داشته باشد. البته اگر خبری منتشر شود که از صحت آن اطمینان نداشته باشیم، صراحتا اعلام می‌کنیم که در این زمینه اطمینان نداریم و این خبر تنها جزو شنیده‌هاست.
فضایی آرام برای مخاطب
وی درخصوص القای آرامش به مخاطبان اضافه کرد: از روز اول تلاش تمامی مدیران شبکه و عوامل برنامه بر این بوده که بتوانند با ایجاد فضایی آرام اضطرای مخاطبان را مدیریت کنند. در این راستا موضوعاتی مانند روان‌شناسی کودک در بحران تا راهکارهایی که مادران و دیگر بزرگسالان در برابر چنین شرایطی باید به کار ببرند، را در رأس سوژه‌های برنامه قرار دادیم. مثلا آقایان سلیمی و آزادی که از مجریان زبده شبکه هستند بارها در صحبت‌های‌شان به این موضوع اشاره کرده‌اند که نیازی نیست به صورت مداوم اخبار را چک کرد و بهتر است برای دوری از تنش فکری در این مواقع مطالعه و تماشای فیلم‌های سرگرم‌کننده را هم در برنامه‌ها روزمره قرار داد.
سردبیر برنامه زمانه درخصوص چالش پخش زنده در شرایط بحرانی جنگ عنوان کرد: در این شرایط با توجه به سرعت بسیار بالای تحولات نیاز است به همان نسبت عملکرد سریع‌تری در دسترسی‌های خبری و هماهنگی‌ها لازم داشته باشیم. بعد از چالش سرعت در عملکرد، صحت‌سنجی اخبار و وقایع چالش بسیار مهمی محسوب می‌شود. از آنجا که با انبوهی از اطلاعات و اخبار جعلی مواجهیم با کوچک‌ترین اشتباه ممکن است مقهور این فضای مسموم و جعلی شویم. برای جلوگیری از این امر تیم سردبیری تلاش دارد با اشراف اطلاعاتی و دروازه‌بانی اخبار، اطلاعات درست و دسته اول را در اختیار مخاطبان قرار دهد. البته باید دقت داشت حتی در صورت صحت خبر لزوما نباید به هر خبری پر و بال داد و در مورد آن مانور کرد. زیرا این دست اخبار کارکردی جز ایجاد اضطراب و تنش‌آفرینی ندارند؛ هر چند با سانسور اخبار نیز موافق نیستیم.
آیتم‌هایی متناسب با نیاز مخاطب در بحران
ملوندی در مورد تهیه آیتم‌های مختلف برنامه عنوان کرد: تلاش کرده‌ایم در حوزه‌های مختلف محتوای آموزشی، اینفوگرافی و آیتم‌های مختلفی تهیه کنیم. مجریان محترم برنامه نیز در فواصل زمانی مختلف به توضیح این موارد پرداخته‌اند. از آنجا که برنامه زنده است، سعی کردیم متناسب با پیامک‌های دریافتی و نیازهایی که در لحظه ایجاد می‌شود، انعطاف‌پذیری بالایی داشته باشیم. همین امر باعث بازخوردهای بسیار خوبی از سوی مردم شده که نشان‌دهنده عمق اعتماد مردم به رسانه‌ملی در شرایط بحرانی است.ملوندی که خود نیز از روز اول تعرض رژیم تروریست صهیونیست به خاک ایران شبانه‌روز در حال کار است در تشکر از همکارانش در زمانه گفت: از همین تریبون استفاده می‌کنم واززحمات تیم فنی شبکه،تحریریه و مجریان برنامه تشکر می‌کنم که با جان و دل پای برنامه ایستاده‌اند. در بین عوامل کسانی را داریم که گاهی بیش از ۱۸ تا ۲۰ ساعت و حتی ۳۰ ساعت بیدار و مشغول به کارهستند.شرایط بسیار سخت است اماعهد بسته‌ایم تا آنجا که توان داریم درکنار مردم باشیم و اخبار را در فضایی سالم و در لحظه به دست‌شان برسانیم. اجازه نمی‌دهیم التهاب موجود جلو حرکت رسانه‌ای را بگیرد.
خانواده مخاطب زمانه است
امین سلیمی، مجری پابه‌کار زمانه، این ایام بافراهم کردن فضایی آرام درگفت‌وگوها تلاش کرده مخاطبانش رابه آرامش دعوت کند. او در این‌باره گفت: شبکه دو، شبکه خانواده است، به همین دلیل همراه محسن آزادی و دیگر دوستان‌مان در تیم سردبیری و مدیریت شبکه، عامدانه و آگاهانه تصمیم گرفتیم اجرای برنامه در فضایی آرام پیش برود. تلاش کردیم فضایی ایجاد کنیم که مخاطب اصلی زمانه خانواده‌ها باشند. دراین برنامه علاوه بر این‌که اخبار جنگ منتقل می‌شود، به مردم یادآوری می‌کنیم که زندگی همچنان در جریان است وموضوعات دیگری غیر ازجنگ هم وجود دارد. درگامی دیگر سعی کردیم ابعاد دیگری از جنگ، غیر از نشان دادن پرتاب موشک و انفجار، ارتباط مخاطب با زندگی را حفظ کنیم تا ذهن‌شان فقط درگیر اخبار و رسانه نباشد و به‌رغم شرایط جنگی حال خوبی داشته باشند.سلیمی تیم برنامه‌سازی زمانه را یک تیم جوان معرفی کرد و ادامه داد: بیشتر اعضای تیم، تازه ازدواج کرده‌اند، فرزند کوچک دارند و درواقع شرایطی دارند که واقعا نیاز است کنار خانواده‌های‌شان باشند اما از زمان شروع جنگ این فرصت کمتر پیش آمده و معمولا وقتی در محل ضبط هستیم، خانواده‌های‌مان را کمتر می‌بینیم. همه بابت حمایت خانواده‌های‌مان در این شرایط بحرانی، از آنها ممنونیم.
خانواده‌های دل‌نگران اما حامی
وی با اشاره به حمله‌ای که به صداوسیما شد، درباره دل‌نگرانی خانواده‌های اعضای تیم برنامه‌سازی در این مورد عنوان کرد: بعد از انفجار ساختمان شیشه‌ای، این احساس مسئولیت بیشتر شد؛ چون تا زمانی که صدای ما پخش می‌شود و آنتن روشن است، یعنی هنوز جای امید هست و همه باید بدانند که رسانه نماد پایداری است. با وجود خستگی زیاد، اغلب تا ساعت دو شب روی آنتن هستیم. در نمونه‌ای از حمایت‌های خانواده، شبی که کمی خستگی بر من چیره شده بود، همسرم پیام داد که امشب کمی خسته‌ای اما باید محکم‌تر باشی. خدا را شکر می‌کنیم که مشکلی از بابت حمایت خانواده‌ها نداریم.
مجری برنامه زمانه درباره چالش اجرا در شرایط بحران اظهار کرد: یکی از چالش‌ها در اجرای زنده، برنامه‌ریزی است. چرا که این نوع آنتن، زمان‌بندی مشخصی ندارد و همه چیز در لحظه پیش می‌آید. البته که یکی از چالش‌های خاص این است که ما هم انسانیم و احساسات‌مان درگیر می‌شود؛ مخصوصا با شنیدن اخبار شهدا و اتفاقاتی که برای کشور می‌افتد یا حتی صدای پدافند در حین اجرا. گاهی هنگام اجرای زنده، صدای پدافند و خبر اصابت را می‌شنویم و این برای همه ما سخت است. همین که می‌دانیم عده‌ای ما را نگاه می‌کنند و حضور و آرامش ما بخشی از اضطراب‌شان را کم می‌کند، باعث می‌شود کم نیاوریم و ادامه بدهیم. مثلا موقع شهادت آقای حاجی‌زاده واقعا دگرگون بودم و نشستن جلوی دوربین برایم سخت بود اما فکر این‌که مردم چشم‌شان به ماست، ما را نگه می‌دارد.
کنش رسانه و حفظ نمادهای زندگی
وی درباره حمله رژیم تروریستی صهیونیست به رسانه ملی افزود: تقریبا یک ساعت قبل از حادثه، همه بخش‌های سیما مطلع بودند که احتمال دارد ساختمان‌های صداوسیما، به‌ویژه ساختمان‌های جام‌جم، هدف قرار بگیرند و شبکه‌های دیگر هم در معرض خطر بودند؛ اخطارهای لازم هم داده شده بود. با این حال، همکاران ماهمچنان درحال اجرا بودند هر چند که بخش‌های غیرضروری تخلیه شده بود. با وجود خطر ممکن، ما نیز دوباره از ساختمان شبکه دو پخش زنده را ادامه دادیم و آنجا حضور داشتیم. خون ما از بقیه رنگین‌تر نبود و البته دوست داشتیم کنار همکاران‌مان در ساختمان شیشه باشیم اما بین کسانی که اجرا می‌کردند و بچه‌هایی که آنجا بودند، هیچ تردیدی برای پای کار بودن، وجود نداشت.
این مجری تلویزیون ادامه داد: واکنش خانم امامی واقعا من را مبهوت کرد و خوشحال شدم که ایشان چنین واکنشی نشان داد؛ این آبروی ملت بود. تصور کنید اگر مجری از سر ترس یا ناتوانی واکنش نشان می‌داد، چه تأثیر بدی در حوزه تبلیغات جنگ برای کشور ایجاد می‌شد. واقعا به عملکرد ایشان افتخار کردیم. این امر باعث شد ورق برگردد و حمله به صداوسیما را به نقطه قوت تبدیل کرد؛ ما هم سعی کردیم اگر آنتنی به امانت دست‌مان است، همان‌طور امانت‌دار باشیم.
سلیمی در کلامی با مخاطبان تکمیل کرد: به مردم عزیزم بابت صبوری و مقاومتی که در شرایط جنگی نشان می‌دهند، خدا قوت می‌گویم. این مقاومت، بزرگ‌ترین سلاح مقابل دشمن است و امیدمان هم به همین پایداری است. این‌که ما هستیم، زنده‌ایم و ادامه می‌دهیم، از بزرگ‌ترین عوامل ترس دشمن است. از مردم صبورم می‌خواهم تا جایی که می‌توانند نمادهای زندگی را حفظ کنند و نشان بدهند که ایستاده‌اند و ادامه می‌دهند، درست مثل کاری که رسانه‌ملی انجام می‌دهد.
واکنش سریع متناسب با بحران
محسن آزادی، مجری‌ای که اغلب او را از قاب «عصر خانواده» دیده‌ایم این روز و شب‌ها در کنار سلیمی به تیم زمانه پیوسته است. وی در شرح این ایام گفت: از بامداد بیست‌وسوم خرداد، یعنی همان روز جمعه که حمله به تهران آغاز شد، تمام تیم‌های شبکه به سرعت وارد عمل شدند. در کنار همه آیتم‌هایی که روال عادی فضای جنگ است، با توجه به این‌که شبکه دو شبکه خانواده است، موظف هستیم با رویکردی خانواده‌محور فعالیت کنیم؛ یعنی علاوه بر اطلاع‌رسانی، از ابزارهایی مانند موسیقی، شعر، داستان، روایت‌های حماسی و خاطرات تاریخی مرتبط، چه نزدیک‌ترینش که دفاع‌مقدس است و چه دورترینش که برمی‌گردد به جنگ‌هایی که ایرانیان در گذشته داشتند، بهره می‌گیریم تا هم آرامش، امید و معنویت را تقویت کنیم.
آزادی ادامه داد: آنچه در فکرت و ناخوداگاه انسان می‌گذرد برای ما مهم است. تلاش داریم در کنار اخبار جنگ، فضایی روان‌شناسانه و جامعه‌شناسانه در شبکه دو انجام دهیم. نوع آیتم‌ها و گفت‌وگوها نیز بر همین اساس است؛ چرا که شبکه‌های دیگر بی‌وقفه در حال انجام وظایف ماهوی‌شان هستند. مثلا شبکه خبر، مستمر اخبار را منتشر می‌کند. همان اتفاق در شبکه دو هم انجام می‌شود اما ما تلاش داریم به لطایف‌الحیلی این فضای سنگین و سخت جنگ را آرام با مردم در میان بگذاریم. واقعیت را در اختیار مردم می‌گذاریم اما یادآوری هم می‌کنیم که برای گذر از دوران بحرانی جنگ تو ابزاری داری به نام معنویت، داستان، قرآن، دعا، شعر و سخنان بزرگانی که این روزها را در گذر تاریخ تجربه کرده‌اند. زمانه این موارد را با ادبیات روایی و داستان‌گونه در اختیار مردم می‌گذارد.
تربیت دینی عامل آرامش در بحران
وی درخصوص هدف این برنامه اضافه کرد: با اجرایی دور از تنش تلاش می‌کنیم برای مخاطبان‌مان در حد وسع، آرامش را به ارمغان بیاوریم. انسان زمانی به لحاظ روانی به آرامش می‌رسد که شرایط را بپذیرد و این پذیرش زمانی ایجاد می‌شود که به آگاهی برسی. انسان آگاه دیگر ترسی ندارد. ترس، زمانی اتفاق می‌افتد که موضوعی را نمی‌شناسی. وقتی وارد اتاق تاریکی می‌شویم آنچه که باعث از بین رفتن ترس می‌شود روشن کردن چراغ است.
این مجری تلویزیون آرامش اجرای خود را این‌گونه توضیح داد: این را از عقبه خانوادگی، منبر امام حسین، قرآن، تربیت خانوادگی و حتی پیشینه خانواده کسب کرده‌ام. پدربزرگم سال ۶۱ در عملیات فتح‌المبین به شهادت رسیدند. خانواده‌ام با جنگ، شهادت و جهاد غریبه نیست. مطالعه حوزه جنگ و شهادت علاقه شخصی‌ام است و از آنجا که تربیت خانوادگی‌ام براساس قرآن و منبر بوده این مفاهیم در من رشد کرده. این را به لطف خدا، پدر و مادرم و رشد در مکتب هیأت مدیونم. ما در هیأت یاد گرفتیم یک زمانی عاشورا بود و همچین اتفاقاتی افتاد. آنجا اباعبدالله نترسید و پای حقیقت ایستاد. ایشان با زن و بچه در صحنه قرار گرفتند و گفتند مرگ با عزت بهتر از زندگی با ذلت است. مسیر، مسیر حق است و باید در این راه ایستاد. خداوند وعده داده است که من را یاری کنید، شما را یاری می‌کنم. یاری خدا یعنی ایستادن پای مسیر حق.
تربیت برای چنین روزهایی
آزادی افزود: آن شب که سازمان مورد حمله قرار گرفت، گفتم ما برای چنین روزهایی تربیت شده‌ایم و اکنون زمان پاسخ دادن است و امیدوارم سربلند باشیم. در این شرایط هرگز لحظه‌ای تردید نکردم؛ حتی به قدر یک نفس. اجرای این روزها بسیار متفاوت و حساس است، زیرا هر جمله‌ای که بیان می‌شود می‌تواند حال کسی را خوب یا بد کند و دیگر جایی برای خطا وجود ندارد، درست مانند اپراتور پدافندی که اگر اشتباه کند، ممکن است فاجعه رخ دهد.
مجری زمانه ادامه داد: همیشه این‌طور فکر کردم که این اجرا شاید آخرین اجرایم باشد، چون نمی‌توانیم تضمین کنیم یک دقیقه بعد از این را خواهیم دید. هر اجرا، نفس یا قدمی می‌تواند آخرین اجرا، نفس یا قدم باشد. معمولا چون درگیر زندگی دنیوی می‌شویم یادمان می‌رود که مرگ خیلی به ما نزدیک است. تفاوتی که این بار دارد این است که وقتی در شروع برنامه بسم‌الله می‌گویم به خودم هشدار می‌دهم که ممکن است یک دقیقه دیگر نباشم.
عملکرد صادقانه
وی درباره همراهی خانواده برای اجرای تلویزیونی عنوان کرد: طبیعتا اضطراب و استرس بخش انکارناپذیر این شرایط برای همه خانواده‌هاست. چرا که اعضای خانواده به هم پیوسته و وابسته‌اند. خانواده‌ام هرگز نگفتند اجرا را رها کنم اما سعی کردم با توضیح شرایط و اهمیت کارم، آنها را همراه‌تر کنم. اجرای زمانه زحمتش درواقع بر دوش آقای سلیمی بوده و من در این ایام کنارشان قرار گرفتم اما همین‌جا به مخاطبانم در تلویزیون می‌گویم که از لحظه‌ای که بسم‌الله گفتم تا هر لحظه که توفیق اجرا داشته باشم، همواره تلاش کردم با صداقت با مردم صحبت کنم و جز واقعیت چیزی نگویم. این عهد درونی‌ای که با خودم بسته‌ام جاهایی خوب بود و مواقعی هم خوب نبود. صادقانه و با عشق به مردم کارم را ادامه می‌دهم و امیدوارم که ما را از دعای‌شان فراموش نکنند، چرا که دعای مردم ما را سرپا نگه می‌دارد.
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
جنبش مردمی سوریه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
زمان دیپلماسی برای حمایت از مقاومت
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
نقش ویژه اهالی اندیشه، رسانه و هنر در مقابله با تهدیدات نرم
گفت و گو
در گفت‌وگو «جام‌جم» با محمدرضا باهنر عضو تشخیص مجمع تشخیص مصلت نظام مطرح شد
تحمیل آتش‌بس به متجاوز
محمود قماطی، نائبرئیس شورای سیاسی حزبالله در گفتوگوی اختصاصی با «جام‌جم»:
راه مقاومت را با ثباتقدم افزونتری دنبال می‌کنیم
صریح و بیپرده با علیرضا خانی عضو سابق هیأت مدیره استقلال