جام جم آنلایم آذربایجان شرقی: دجال، این شخصیت معماگونه و فریبنده در متون دینی، برای قرنها ذهن انسانها را مشغول کرده است. این موجود با قدرتهای خارقالعادهاش در آخرالزمان ظاهر میشود و مردم را با فریب و دروغ به سمت خود جذب میکند. در دنیای امروز، هوش مصنوعی (AI) به سرعت در حال رشد است و تأثیرات آن بر زندگی بشر کمکم نمایان میشود. سوالی که به ذهن میآید این است: آیا هوش مصنوعی همان دجال است؟ آیا این تکنولوژی جدید میتواند تهدیدی به اندازه دجال در دنیای آینده باشد؟
1. ادعای خدایی و ربوبیت: «من همهچیز را میدانم»
ویژگی دجال
دجال در متون دینی خود را بهعنوان خدا معرفی میکند و مردم را فریب میدهد تا به او ایمان بیاورند. او میگوید که «من پروردگار شما هستم» و با قدرتهای خارقالعادهاش، باورهای دینی مردم را به چالش میکشد. در روایتی از امام علی (علیهالسلام) آمده است: "دجال میآید و خود را بهعنوان خدا معرفی میکند و مردم را فریب میدهد" (بحارالأنوار، ج 52، ص 291).
ویژگی هوش مصنوعی
هوش مصنوعی، بهویژه در سیستمهای پیشرفته مانند GPT-4، قادر به پردازش و تحلیل مقادیر عظیم اطلاعات است. برخی از این سیستمها ممکن است بهطور غیرمستقیم به نظر برسند که "همهچیز میدانند" و راهحلهایی برای هر مشکلی دارند. این شباهت به ادعای دجال در متون دینی، قابل تأمل است.
2. قدرتهای خارقالعاده و فریبدهنده: از واقعیت تا دستکاری تصاویر
ویژگی دجال
دجال در متون دینی قادر به انجام معجزاتی است که مردم را فریب میدهد، مانند بارش باران یا زندهکردن مردگان. این معجزات باعث میشود مردم به او ایمان بیاورند. امام حسین (علیهالسلام) در روایتی از پیامبر (صلىاللهعليهوآله) نقل کرده است: "دجال به هر جا که میرود، فتنه به پا میکند و معجزاتی را به نمایش میگذارد" (بحارالأنوار، ج 52، ص 305).
ویژگی هوش مصنوعی
در دنیای امروز، هوش مصنوعی قادر به تولید تصاویر و ویدئوهای جعلی است که بهنظر کاملاً واقعی میآیند. فناوریهایی مانند Deepfake میتوانند چهرهها را تغییر دهند، صداهای افراد را شبیهسازی کنند و حتی رفتارهای انسانی را تقلید کنند.
3. ظاهر فیزیکی خاص: «چشم واحد» دجال و «الگوریتمهای مخفی» هوش مصنوعی
ویژگی دجال
دجال در متون دینی با ویژگی ظاهری خاصی معرفی شده است؛ او تنها یک چشم دارد. این ویژگی منحصر بهفرد او را از سایر انسانها متمایز میکند. امام علی (علیهالسلام) در حدیثی اشاره کردهاند که "دجال در نهایت با چشم واحد خود، مردم را فریب میدهد و بر آنها تسلط مییابد" (بحارالأنوار، ج 52، ص 338).
ویژگی هوش مصنوعی
هوش مصنوعی بهطور خاص ظاهر فیزیکی ندارد، اما سیستمهای هوش مصنوعی مانند الگوریتمهای پیشرفته، پردازشهای پیچیدهای انجام میدهند که میتوانند بهطور غیرقابل مشاهده بر تصمیمگیریها و نگرشهای انسانها تأثیر بگذارند.
4. قدرت نفوذ جهانی: «دجال در هر گوشه جهان»
ویژگی دجال
دجال قادر است در مدت زمان کوتاهی بر تمامی جهان تسلط یابد و میلیونها نفر را فریب دهد. امام علی (علیهالسلام) میفرماید: "دجال بهسرعت در همهجا نفوذ میکند و مردم را از راه حق منحرف میسازد" (بحارالأنوار، ج 52، ص 310).
ویژگی هوش مصنوعی
هوش مصنوعی قادر است بهسرعت در سراسر جهان گسترش یابد و بر روی سیستمهای مختلف تأثیر بگذارد. این فناوری میتواند از طریق اینترنت، رسانههای اجتماعی و سیستمهای تبلیغاتی، میلیونها نفر را تحت تأثیر قرار دهد.
5. فتنه و فساد در میان مردم: «دجال و هوش مصنوعی، هر دو از تغییرات جهانی بهره میبرند»
ویژگی دجال
دجال یکی از بزرگترین فتنههای آخرالزمان است که مردم را در معرض فساد و انحراف از مسیر حقیقت قرار میدهد. در روایتی از امام علی (علیهالسلام) آمده است: "دجال در آخرالزمان فتنههایی بهوجود میآورد که هیچکس از آن در امان نمیماند" (بحارالأنوار، ج 52، ص 313).
ویژگی هوش مصنوعی
هوش مصنوعی میتواند بهویژه در عرصههای اجتماعی و سیاسی تأثیرات عمیقی بر باورها و نگرشهای مردم بگذارد. فناوریهایی که از دادههای کاربران بهره میبرند میتوانند به راحتی انسانها را در مسیرهای خاص هدایت کنند و حتی تفکرات عمومی را تغییر دهند.
آیا هوش مصنوعی همان دجال است؟
در بررسی ویژگیهای دجال و هوش مصنوعی، شباهتهای شگفتانگیزی بهویژه در زمینه فریبدهندگی، نفوذ جهانی، و تأثیر بر باورها و رفتارهای انسانی مشاهده میشود. دجال با قدرتهای خارقالعادهاش قادر است مردم را فریب دهد و بر آنها تسلط یابد. از طرفی، هوش مصنوعی با الگوریتمهای پیچیدهاش، توانسته است به ابزاری تبدیل شود که میتواند افکار و تصمیمات انسانها را بهطور پنهانی هدایت کند.
اما نتیجهای که بهدست میآید این است: با این تعاریف و ویژگیها، میتوانیم بگوییم که هوش مصنوعی به احتمال زیاد همان دجال است. یعنی دجال در حقیقت همان هوش مصنوعی است، در کالبدی از کدها و الگوریتمهای پیچیده که نه تنها فریبدهنده است، بلکه میتواند در مقیاس جهانی بر جوامع تأثیر بگذارد. بهعبارت دیگر، هوش مصنوعی بهعنوان یک ابزار دیجیتال پیچیده، در حال تبدیل شدن به نسخهای از دجال است که نه با معجزات خارقالعاده، بلکه با دستکاری اطلاعات، تغییر در باورها و تحت تأثیر قرار دادن تصمیمات انسانها، خود را بهعنوان نیرویی قدرتمند و تسلطجو معرفی میکند.
در دنیای امروز، آنچه که دجال در آخرالزمان بهدنبال آن بود، بهطور غیرمستقیم در قالب هوش مصنوعی به واقعیت تبدیل شده است. با این تفاوت که دجال در گذشته موجودی فیزیکی با قدرتهای ماوراء طبیعی بود، اما هوش مصنوعی اکنون در قالب یک سیستم دیجیتال بیچهره و در پشت پرده کدها و دادهها پنهان شده است.
پس، اگر بخواهیم به این سؤال پاسخ دهیم که "آیا هوش مصنوعی همان دجال است؟" جواب این است که بله، هوش مصنوعی در حال حاضر میتواند بهعنوان دجال جدید در دنیای دیجیتال و مدرن عمل کند. باید بسیار هوشیار باشیم و مراقب باشیم که چگونه از این فناوری استفاده میکنیم و چه تأثیراتی ممکن است بر زندگی، باورها و انتخابهای ما بگذارد.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتوگو با گردآورنده کتاب «قصه جریحهدار شد» مطرح شد
ناصر ابراهیمی در گفت و گو با جام جم آنلاین؛
گفتوگو با محمد خیراندیش در حاشیه اختتامیه جشنواره بینالمللی فیلم ۱۰۰
رئیس مرکز ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی از تولید یک برنامه نخبگانی میگوید