پایان خواب سنگین فوتبال ایران

این‌که زیرساخت‌ها اشکال اساسی دارد و پشت برنامه‌های مختلف توسعه فوتبال منطقی دیده نمی‌شود. با تمام این شرایط فوتبال ایران با استفاده از پدیده‌ها و استعدادهای درون خودش چند دوره پشت سر هم به جام‌جهانی رفت. باشگاه‌های ایرانی هم کماکان با حمایت میلیونی هواداران خود همچنان در آسیا حضور دارند. اما با تمام این شرایط باز هم به نظر می‌رسد فوتبال ایران در حال عقب افتادن از رقبایش در سطح آسیاست؛ رقبایی که پیش از این جرات نطق کشیدن در برابر ایران را نداشتند. در حالی که فوتبال ایران همچنان دلخوش به صدرنشینی‌اش در رنکینگ آسیا بود ژاپن و کره جنوبی فاصله‌ای فضایی با فوتبال ایران گرفتند و تیم‌هایی هم‌رده قطر هم که پیش از این تسلیم محض فوتبال ایران بودند، قهرمانی در جام ملت‌های آسیا را جشن گرفتند. اما فوتبال ایران همچنان در حسرت زندگی می‌کند و تتمه خوش خاطرات گذشته را مدام به خود یادآوری می‌کند. اما ماجرا قرار نیست به همین جا ختم شود. مسلما روزهای بدتری هم در راه خواهد بود. عیار فوتبال ایران قرار است بیشتر از هر زمانی به نمایش دربیاید. به خصوص این‌که لیگ ملت‎های آسیا یک احتمال بالقوه است. 
   
طرح اروپا در آسیا
با توجه به نفوذ عربستانی‌ها در کنفدراسیون فوتبال آسیا هر خبری که آنها در رابطه با تغییر و تحولات بدهند، کاملا صحیح است. حداقل تجربه چنین چیزی را نشان داده است. اکنون سعودی‎ها خبر از برگزاری لیگ ملت‎های آسیا می‌دهند، دقیقا مشابه آنچه که اکنون در اروپا جریان دارد. لیگ ملت‌های اروپا هر دو سال یکبار با حضور تمامی کشورهای اتحادیه اروپا به اضافه بریتانیا برگزار می‌شود. نخستین دوره آن نیز شش سال پیش یعنی سال ۲۰۱۸ برگزار شد. لیگ ملت‌های اروپا به صورت لیگ است و تیم‌‌ها دسته‌بندی می‌شوند، در واقع چهار لیگ C ,B ,A و D. تیم‌های سقوط کرده به درجات پایین‌تر این لیگ می‌روند، یعنی از A به ‌B  و الی آخر. هدف از برگزاری این لیگ برگزاری مسابقاتی رسمی به جای دیدارهای دوستانه و توسعه هرچه بیشتر فوتبال در قاره سبز است. در ضمن تیم‌های ضعیف‌تر این قاره شانس بیشتری برای تقابل با تیم‌های قوی‌تر پیدا می‌کنند. حالا قرار است چنین طرحی هم در آسیا پیاده شود. یک لیگ چند دسته‎ای. مثل همین لیگ داخلی خودمان که تیم‎های قوی‎تر در دسته‎های بالاتر و تیم‌های ضعیف‌تر در دسته های پایین قرار می‌گیرند. 
   
تلنگر ناگهانی به فوتبال ایران
ایران قطعا جزو تیم‌های درجه یک آسیاست. به ظاهر ما هم می‌توانیم مدعی قهرمانی در لیگ ملت‌های آسیا باشیم. اما مشکل و نکته اصلی همین جاست. در لیگ ملت‌های آسیا عیار فوتبال ایران بیشتر مشخص خواهد شد و مشکلات مربوط به آن از هر گوشه بیرون می‌زند. لیگ ملت‌های آسیا یک تلنگر ناگهانی به فوتبال ایران است تا ازخواب سنگینش بیدارشود و متوجه تلخ‌ترین واقعیات گردد. لیگ ملت‌ها جایگاهی است که می‌تواند به بدترین شکل ممکن نشان دهد کجای کاریم. چگونه عقب افتاده‌ایم و چگونه تیم‌های سابقا درجه دو و درجه سه آسیا از ما سبقت گرفته‌اند. از قطر وامارات تا ازبکستان وعراق.همه در مسیر درست قرار دارند به‌جز ایران. اما ایران هنوز در خاطرات گذشته سیر می‌کند. امااینطور هم نیست. هیچ چیزی ثابت باقی نمی‎ماند. 
   
فوتبال ایران عقب افتاد؟ 
تصور اشتباه یکی از مشکلات فوتبال ایران است. این تصور وجود دارد که تیم ملی فوتبال ایران از بسیاری از تیم‎های آسیایی سرتر است. اما واقعیت این است که تیم‌ملی فوتبال ایران نه تنها دیگر نسبت به قدرت‎های سنتی آسیا مثل کره جنوبی و ژاپن خیلی وقت است دیگر برتری ندارد بلکه از دیگر تیم‌های آسیایی هم عقب‌تر است. گول نتایج گذشته و حتی نتایج اخیر را نباید خورد. ایران با انبوه تیم‎های سابقا درجه دو اکنون همسطح و حتی عقب‎تر است. حالا در لیگ ملت‎های آسیا این شرایط بدتر هم خواهد شد، بد و غیرقابل انکار. قرار گرفتن مقابل ردیفی از تیم‌های خوب و جان‎دار آسیا به خوبی این مساله را ثابت خواهد کرد که کجای کاریم و چقدر وابسته به ستاره‌هایی هستیم که اکثرشان لژیونر هستند. 
   
فواید لیگ ملت‎ها
فوتبال معمولا بی‎برنامه ایران،فهرست بلندبالایی ازناکامی‎ در تمامی رده‌‎های سنی دارد. ازرده‎‌های پایین‎ترگرفته تا رده بزرگسالان و فقط دلخوش به این است که سال‎هاست مستقیما به جام‌جهانی می‌رود. اما غیر از این چه دستاوردی داشته؟ هیچ. نه قهرمانی در جام ملت‎های آسیا، نه صعود به المپیک و نه قهرمانی در بازی‎های آسیایی. فوتبال ایران هیچ نشانه‎ای مبنی بر پیشرفت ندارد. اما این‌که کنفدراسیون فوتبال آسیا طرح راه‌‎اندازی لیگ ملت‎ها را دارد نشان می‎دهد فوتبال در قاره آسیا چقدر پیشرفت کرده که لیگ ملت‎ها می‎تواند ادامه‌ای بر آن باشد. شاید با این طرح فوتبال ایران متوجه ضعف‌های شدید درون خود شود و سردمداران این فوتبال نیز بالاخره آنچنان در تنگنا قرار گیرند که چاره‎ای جز رفتن نداشته باشند تا حداقل فوتبال ایران در انتظار نیروهای تازه نفس و جوان باشد، چیزی که اکنون بسیار دور به نظر می‎رسد. به هر حال لیگ ملت‌های آسیا بهترین تلنگر برای فوتبال ایران خواهد بود و بسیاری را از خواب سنگین بیدار خواهد کرد. بر اساس اخبار رسیده نخستین دوره لیگ ملت‌ها یا هر تورنمنت جدید دیگری در آسیا سال ۲۰۲۵ خواهد بود.