راهنمای انتخاب هدفون استودیویی

امروزه هدفون یکی از مهمترین تجهیزات یک استودیوی موسیقی به شمار می‌آید و کاربران حرفه‌ای برای ضبط و حتی میکس و مسترینگ موسیقی، به این ابزار تکیه می‌کنند. اما اگر در زمینه خرید هدفون استودیویی از تخصص و تجربه زیادی برخوردار نباشید، شاید ندانید که باید چه مواردی را مد نظر قرار دهید تا انتخابی مطلوب داشته باشید. به همین منظور، در این مقاله به مواردی خواهیم پرداخت که باید در روند انتخاب و خرید هدفون مانیتورینگ و استودیویی به آنها توجه کنید.

پیش از هر چیز باید بگوییم که خرید یک هدفون یا ایرفون ارزان‌قیمت از برندهای نامعتبر ممکن است برای شنوندگان عادی موسیقی کاملاً خالی از ایراد باشد؛ اما قطعاً چنین هدفونی برای تولیدکنندگان موسیقی مناسب نیست. شما به‌عنوان یک کاربر حرفه‌ای، به ابزاری نیاز دارید که بتواند تمام جزئیات و ظرائف صدا را با دقت، وضوح و وفاداری بالا به نمایش بگذارد و طبیعتاً یک هدفون با صدای رنگ‌شده و نامتوازن نمی‌تواند نقش چنین ابزاری را ایفا کند.

شکی نیست که خرید اسپیکر مانیتورینگ و بهبود وضعیت آکوستیکی اتاق کار، جزو مهم‌ترین قدم‌ها برای تولید موسیقی حرفه‌ای است؛ اما نخست اینکه هزینه و دردسر این کار بسیار بالاتر از هزینه لازم برای خرید هدفون استودیویی است و دوم اینکه حتی با وجود فضای کار ایده‌آل و یک جفت اسپیکر مانیتورینگ خوب نیز باز شما به یک هدفون نیاز خواهید داشت.

حال که کمی در مورد مباحث مقدماتی صحبت کردیم، بیایید به سراغ مواردی برویم که باید در زمان خرید هدفون مانیتورینگ و استودیویی به آنها توجه ویژه کنید.

کاربری هدفون

نخستین فاکتوری که باید در زمان انتخاب هدفون استودیویی در نظر بگیرید، کاربری مورد نظر شماست. به‌طور مثال، اگر فقط برای ضبط از هدفون استفاده می‌کنید، یک هدفون پشت بسته برای شما بسیار مناسب‌تر است؛ اما برای میکس و مسترینگ، هدفون‌های پشت باز گزینه بهتری به شمار می‌آیند. در شرایط ایده‌آل، شما باید هر دو نوع هدفون را در استودیوی خود داشته باشید؛ اما این امر برای بسیاری از افراد امکان‌پذیر نیست و به همین دلیل، باید بر اساس اولویت‌های خود، یکی از این دو گزینه را انتخاب کنند. پس بیایید این انتخاب را کمی ساده‌تر کنیم:

۱- ایزولیشن و نشتی صدا

یکی از شاخصه‌هایی که باید در زمان خرید هدفون استودیویی مورد توجه قرار گیرد، توانایی هدفون در جلوگیری از ورود صداهای محیط به درون ایرکاپ‌ها (گوشی‌ها) و خروج صدا از آنهاست. در زمان ضبط موسیقی، این شاخصه اهمیتی مضاعف پیدا می‌کند؛ زیرا اگر صدای در حال پخش در هدفون خواننده/نوازنده به محیط بیرون نفوذ کند، توسط میکروفون دریافت می‌شود و دردسر زیادی ایجاد می‌کند. همچنین اگر صداهای محیط به‌راحتی وارد ایرکاپ‌ها شوند، تمرکز خواننده/نوازنده را بر هم می‌زنند و او نمی‌تواند اجرایی مطلوب ارائه کند.

در زمینه ایزولیشن و نشتی صدا، هدفون‌های پشت بسته عملکرد بسیار بهتری از هدفون‌های پشت باز و نیمه باز دارند؛ زیرا پشت ایرکاپ‌های آنها بدون منفذ است و صدای چندانی از آنها خارج نمی‌شود. اما برخی اوقات، فاکتورهای دیگری اولویت دارند که در مورد بعدی به آنها خواهیم پرداخت.

۲- چه زمانی به یک هدفون پشت باز نیاز داریم؟

در پشت ایرکاپ‌های یک هدفون پشت باز، منافذی وجود دارند که به گردش آزادانه هوا و افزایش راحتی کاربر کمک شایانی می‌کنند. به‌علاوه، این طراحی موجب می‌شود که هدفون‌های پشت باز اغلب صدایی طبیعی‌تر و وسیع‌تر از نمونه‌های پشت بسته داشته باشند و به همین دلیل، تولیدکنندگان موسیقی برای میکس و مسترینگ، آنها را به مدل‌های پشت بسته ترجیح می‌دهند. اگر دقت صدا اولویت اصلی شماست و نشتی صدای زیاد و ایزولیشن کم هدفون برای شما مشکل‌ساز نمی‌شود، توصیه می‌کنیم به سراغ نمونه‌های پشت باز بروید. همچنین، همانطور که پیش‌تر اشاره شد، در صورتی که بودجه کافی برای خرید هر دو نوع هدفون را در اختیار دارید، بهتر است یک نمونه باکیفیت از هر دوی آنها را تهیه کنید و از مزایای منحصربه‌فردشان در مراحل مختلف تولید موسیقی بهره‌مند شوید.

پاسخ‌دهی فرکانسی

پاسخ‌دهی فرکانسی یک هدفون جزو مواردی است که باید در زمان خرید هدفون استودیویی حتماً به آن توجه کنید؛ زیرا شما برای کار تولید موسیقی به صدایی دقیق، متوازن، فلت و شفاف نیاز دارید. بسیاری از هدفون‌های حرفه‌ای شرکت‌های معتبر چون شور (Shure)، آدیو-تکنیکا (Audio-Technica)، بیرداینامیک (Beyerdynamic)، سنهایزر (Sennheiser) و سونی (Sony) معمولاً از این شاخصه‌ها بهره‌مند هستند؛ اما اگر یک هدفون با صدایی بیسی و رنگ‌شده تهیه کنید، نمی‌توانید در مورد جزئیات صدا قضاوتی صحیح انجام دهید و نتیجه مطلوبی نیز به دست نخواهید آورد.

البته کاربرد هدفون‌هایی با صدای دقیق و فلت تنها به آهنگسازی و تولید موسیقی محدود نمی‌شود و بسیاری از افراد نیز این دسته از هدفون‌ها را برای شنیدن موسیقی ترجیح می‌دهند.

برای آگاهی از پاسخ‌دهی هدفون و عملکرد آن در بازه‌های صوتی مختلف، می‌توانید به نقد‌ و بررسی‌های موجود در وب‌سایت‌های تخصصی و همچنین، نمودارهایی که توسط شرکت سازنده یا وب‌سایت‌های معتبر منتشر می‌شوند، تکیه کنید. هر چند که هیچ چیز جای تست هدفون به‌صورت شخصی را نمی‌گیرد و به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم در صورت امکان، مدل مورد نظر خود را با چند آهنگ رفرنس مورد آزمون قرار دهید.

امپدانس

امپدانس عبارت است از مقدار مقاومت هدفون در برابر تغییرات جریان الکتریکی واردشده از جانب منبع صوتی. این شاخصه با واحد اهم (Ω) نشان داده می‌شود. هرچه امپدانس یک هدفون بالاتر باشد، برای نشان دادن عملکرد بهینه خود نیازمند دریافت ولتاژ بالاتری از سوی دستگاه‌هایی چون کارت صدا و امپلیفایر هدفون است.

امپدانس اغلب هدفون‌ها بین 8 تا 600 اهم است. اگر امپدانس یک هدفون استودیویی چندان بالا نباشد و به‌طور مثال حدود ۳۲ اهم باشد، معمولاً در صورت اتصال به پخش‌کننده‌های معمولی مانند تلفن همراه، تبلت و لپ‌تاپ نیز عملکرد مناسبی خواهد داشت؛ اما اگر امپدانس هدفون مورد نظر شما بیش از 100 اهم است، برای اینکه بتوانید کیفیت واقعی آن را دریافت کنید، به احتمال زیاد به یک کارت صدای استودیویی باکیفیت یا امپلیفایر هدفون نیاز خواهید داشت.

راحتی

روشن است که بدون وجود راحتی مطلوب در یک هدفون، هیچ‌کدام از شاخصه‌های اشاره‌شده اهمیت چندانی ندارند؛ زیرا ممکن است که کاربران حرفه‌ای ساعت‌ها به کار مشغول باشند و در طول این مدت، هدفون دائماً روی سر آنها باشد. اگر در این مدت زمان، هدفون سر و گوش‌های آنها را آزار دهد، نمی‌توانند روی کار خود تمرکز کنند. به‌طور کلی، معمولاً مدل‌های پشت باز و نیمه باز، نسبت به مدل‌های پشت بسته، راحتی بالاتری را برای کاربر فراهم می‌کنند. همچنین، معمولاً هدفون‌هایی با ایرپدهای پارچه‌ای، از نمونه‌هایی که به ایرپدهای پلاستیکی و چرمی مجهزند، راحت‌تر هستند؛ زیرا باعث عرق کردن گوش نمی‌شوند.

با این همه، راحتی از آن قبیل فاکتورهایی است که از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به همین دلیل، بهتر است که مدل مورد نظر خود را شخصاً تست کنید و از هماهنگی آن با شکل سر و گوش‌های خود مطمئن شوید. اگر این امر برای شما امکان‌پذیر نیست، می‌توانید روی نقد‌ و بررسی‌های موجود در وب‌سایت‌های تخصصی یا مشاوره کارشناسان فروشگاه‌های معتبر چون گیتارایران حساب کنید.

نتیجه‌گیری

در نهایت، در روند انتخاب و خرید یک هدفون مناسب برای آهنگسازی و تولید موسیقی، همه چیز به بودجه و کاربری مورد نظر شما بستگی دارد. با آگاهی از این موارد می‌توانید گزینه‌های پیش روی خود را محدود کنید و سپس از میان آنها، بهترین هدفون را برای خود برگزینید. 

توصیه می‌کنیم که به هیچ وجه به سراغ هدفون‌های ارزان قیمت برندهای نامعتبر نروید و حتماً یکی از محصولات شرکت‌های شناخته‌شده و خوشنام در عرصه تجهیزات استودیویی را برگزینید.

به‌طور مثال، اگر به یک هدفون پشت بسته باکیفیت و مقرون‌به‌صرفه نیاز دارید، قطعاً می‌توانید روی Audio-Technica ATH- M20x یا Shure SRH240A حساب باز کنید. در رنج قیمتی بالاتر نیز مدل افسانه‌ای Beyerdynamic DT 770 PRO یا Shure SRH840A جزو بهترین انتخاب‌های موجود در بازار به شمار می‌آیند.

تنوع هدفون‌های پشت باز و نیمه باز در بازار نسبتاً کمتر است. با این حال، در میان این دسته از محصولات نیز می‌توان به سراغ Beyerdynamic DT 880 PRO یا Beyerdynamic DT 990 PRO رفت که هر دو جزو انتخاب‌های اصلی کاربران حرفه‌ای در سراسر جهان به شمار می‌آیند و به‌خوبی توانایی‌های خود را اثبات کرده‌اند.