هرچند خیرین در گذشته بیشتر به صورت انفرادی و پراکنده در نقاط مختلف و محروم کشور تلاش می‌کردند اما امروزه شاهدیم که با گذشت زمان و تخصصی شدن امور، خیرین هم در هر حوزه‌ای به صورت نهاد یا مجمعی مستقل عمل می‌کنند و به این صورت فرآیند امور خیر بسیار حساب شده‌تر از گذشته عمل می‌کند.
بسیاری از مساجد، مدارس، بیمارستان‌ها و دانشگاه‌ها توسط خیرین نیک اندیش و گران‌قدری ساخته شده که با گذشتن از ثروت خود گام‌های جدی برای رضای خدا، سلامت جسم و روان انسان‌ها و سربلندی کشور خود برداشته‌اند. همچنین بسیار زوج‌هایی که با کمک خیرین توانستند سرپناه و وسایل زندگی خود را فراهم و زندگی شادی را آغاز کنند و چند میلیون زندانی که با کمک خیرین توانستند آبروی رفته خود را برگردانند. هرچند اقدامات خیرین نیک‌اندیش آن‌قدر وسیع است که نمی‌توان به‌طور جزئی همه موارد را نام برد و بسیاری از آنها به صورت ناشناس کار خیر خود را پیش برده‌اند اما بزرگداشت و سپاسگزاری از این افراد باید در هرجامعه به شیوه‌های مختلف صورت گیرد. در واقع اکنون در بسیاری از ادارات و حوزه‌ها نام خیرین و اقدامات نیک آنها به‌منظور تکریم و ترویج کار خیر در جامعه جمع‌آوری شده، چراکه جامعه در هر زمانی به خیر و برکات این افراد بزرگوار نیازمند است.
قدمت بسیار خودیاوری در ایران
خیرین سسرمایه‌های اجتماعی کشور هستند که نقش به‌سزایی در اقتصاد و جلوگیری از محرومیت دارند، بنابراین حمایت از خیرین و ترویج کار خیر در جامعه وظیفه دولت‌ها در هر جامعه‌ای محسوب می‌شود تا با استفاده از این ظرفیت حکمرانی بهتری هم صورت گیرد. در این راستا امان‌ا... قرائی مقدم، جامعه شناس در گفت‌وگو با جام‌جم درباره تاثیر اقدامات خیرین در جامعه و ضرورت ترویج امر خیر در میان مردم اظهار می‌کند: موضوع خیرین در همه کشورها وجود دارد و دانشگاه‌های بسیاری توسط آنها ساخته شده اما این موضوع در تاریخ ایران یک سابقه حداقل ۲۵۰۰ ساله دارد و از دوره هخامنشی این موضوع وجود داشته و مردم در بسیاری از کارها در همه امور خودیاوری می‌کردند.
وی ادامه می‌دهد: هنوز هم این رسم در روستاها با عنوان یاوری وجود دارد، به عنوان مثال، اگر فرد بدون امکاناتی بخواهد زمین کشاورزی را درو کند، مردم به کمک او می‌شتابند یا در مسأله ازدواج دختران و پسران به‌ویژه برای افرادی که توان مالی ندارند تا جای ممکن کار را برای آنها آسان می‌کنند. این جامعه شناس یادآور می‌شود: همچنین موقوفات از بزرگوارانی در کشور ایجاد شده که زمین و اموال خود را به‌عنوان خیرات به دیگران بخشیده‌اند، این یاوری به دیگران به قدری زیاد است که اکنون اداره اوقاف برای نظم و انجام امور تشکیل شده است. قرائی مقدم با بیان این‌که خیری در همه زوایای جامعه از دیرباز وجود داشته، می‌افزاید: حتی در گذشته روستایی به نام خیرات در کشور داشتیم که دیگرانی که جایی برای ماندن نداشتند، می‌توانستند در آنجا اوقات خود را بگذرانند و مردم روستا خوراک و امکانات آنها را تهیه می‌کردند.
کار خیر یک ارزش والاست
وی با تاکید براین‌که در دین اسلام و فرمایشات رهبری همواره مردم به انجام کار خیر و کمک به همنوعان تشویق شده‌اند، می‌گوید: امام‌خمینی(ره) بنیاد مستضعفان را برای انجام کار خیر تاسیس کردند و همچنین این‌که اکنون هم در حرم امام‌رضا(ع) و حضرت‌معصومه(س) شاهد جمع‌آوری و تشویق مردم به امر خیر هستیم. این جامعه شناس یادآور می‌شود: در مورد خیرات و همت مردم ما خجالت زده‌ایم. بسیاری از افراد هستند که با حقوق کم اما به‌دلیل به‌دست آوردن رضای خدا و کمک به همنوعان، فرزند به سرپرستی می‌گیرند که این اقدام بسیار مبارک است.
قرائی مقدم با تاکید براین‌که کار خیر در کشور ما برای مردم یک ارزش محسوب می‌شود، عنوان می‌کند: امروز هم کار خیر یک نهاد فرهنگی است، در اینجا بر کلمه نهاد تاکید کرده‌ام، چراکه یک رسم مداوم و ماندگار است که در همه وقایع مانند مدرسه سازی، امور مربوط به تکایا و... به‌خوبی دیده می‌شود. وی با بیان این‌که کار خیر در ذهن و درون مردم نهادینه شده است، ادامه می‌دهد: خیرین بسیاری در اقصی نقاط کشور از جمله روستاهای سیستان و بلوچستان و سایر مناطق کشور با نیازسنجی و ساخت امکانات آموزشی، بهداشتی و مذهبی، آبادانی ایجاد کرده‌اند و برای زندگی و کمک به سایر مردم از ثروت و توان خود مایه گذاشته‌اند، بنابراین باید بیش از پیش مردم را از برکات این امر نیک آگاه و این عمل شایسته را تشویق کرد.
سربلندی خیرین را متوقف نکنیم
این جامعه‌شناس درباره راهکار خود برای ترویج امور خیری، عنوان می‌کند: ترویج به امر خیر نباید به‌صورت دستوری انجام شود و باید تکریم خیرین مورد توجه قرار گیرد و نباید باعث ناراحتی آنها شد به عنوان مثال در زمانی شاهد تغییر نام مدارس خیرساز بودیم که این موضوع می‌تواند باعث دلزدگی خیرین شود. قرائی مقدم اظهار می‌کند: نباید نام خیرین و کمک‌های آنان نادیده گرفته شود، بلکه باید در این راه وجهه اجتماعی این افراد نیک‌اندیش را در نظر بگیریم و به هیچ وجه نباید نام خیرین از مکان ساخته شده برداشته شود. افرادی را داریم که مدرسه و بیمارستان می‌سازند و باید نام آنها همیشه محفوظ بماند. وی ادامه می‌دهد: کار خیر و نهاد خیری از دل مردم و درون جامعه ایجاد شده، بنابراین نباید این اقدامات دولتی شود یا مسئولان در کارهای خیرین مداخله کنند. مردم کمک در امور مختلف مانند مسجد، مدرسه، دانشگاه و بیمارستان را یک نوع سربلندی می‌دانند و مسئولان نباید سربلندی آنها را خفه کنند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفت‌وگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
