نمونه یک کمدی خوب

کمدی، یکی از ژانر‌های محبوب سینماست که در همه جای جهان، مخاطبان بسیاری را به سمت خود می‌کشد. این گونه سینمایی در ایران هم محبوب است، اما متاسفانه در سال‌های اخیر، کمدی‌های خوب و جذابی که هم به سلیقه هنری مخاطبان خود احترام بگذارند و هم اصول اولیه سینما را همراه خودداشته باشند، اندک بوده‌اند و این موضوع به‌خصوص در سال‌های اخیر شدیدتر هم شده است.

شاید یکی از معدود آثار سینمایی که امسال در اکران عمومی به نمایش درآمد و سال گذشته نیز در جشنواره فیلم فجر، نظر کارشناسان و منتقدان را به سمت خود جلب کرد و اتفاقا اکران نسبتا قابل قبولی هم داشت، «شادروان» به نویسندگی و کارگردانی حسین نمازی است که موضوع اصلی آن چالش‌های یک خانواده کم برخوردار حاشیه شهری با موضوع مرگ و خاکسپاری پدر خانواده است.
این فیلم با بازی سینا مهراد، گلاره عباسی، نازنین بیاتی، بهرنگ علوی، رؤیا تیموریان، رضا رویگری و بهرام ابراهیمی مجموعه بازیگران خوبی داشت و اتفاقا بازیگران این فیلم، بازی‌های خوبی هم از خود به یادگار گذاشتند و در این میان به‌خصوص باید به بازی متفاوت و برجسته بهرنگ علوی در نقش دایی خانواده اشاره کرد.
فیلم ضمن بیان قصه خود، گوشه کنایه‌ای هم به موضوع تعارفات و پرده‌پوشی خانواده‌های ایرانی برای حفظ آبرو دربرابر دیگران دارد؛ یعنی علاوه بر بیان یک قصه، خنداندن مخاطب و ایجاد لحظات فرحبخش برای مخاطب، از ویژگی نقد اجتماعی نیز تهی نیست، اما این نقد اجتماعی با لحنی تحقیرآمیز و توهین‌کننده بیان نمی‌شود و خانواده ایرانی را یکسره منکوب و محکوم‌نمی‌کند.
اگرچه فیلم در حاشیه شهر می‌گذرد و خانواده‌ای فقیر و مشکل دار را موضوع خود قرار داده است، این خانواده زشت، سیاه و مشمئزکننده نشان داده نمی‌شوند. آن‌ها با وجود مشکلاتی که دارند، سعی در کمک کردن به هم دارند و پشت هم را در مشکلات مختلف خالی نمی‌کنند. در این میان باید به سکانسی اشاره کرد که دایی خانواده با این‌که شخصیتی خسیس و آویزان نشان داده می‌شود، در زمانی که بحران خانواده به اوج رسیده است، دارایی خود را در طبق ایثار می‌گذارد تا جنازه بر زمین نماند و مراسم آبرومند برگزار شود. هرچند به نظر می‌رسد این تحول شخصیتی در فیلمنامه به‌خوبی جا نیفتاده است و خیلی ناگهانی اتفاق می‌افتد.
نکته دیگر در این فیلم که جای بحث دارد این است که فیلم، قصه دارد. قصه آن هم براساس کارکرد منطقی شخصیت‌ها در داستان پیش می‌رود، اما به دام سیاه‌نمایی و کریه نشان دادن چهره خانواده نمی‌افتد. از سوی دیگر، فیلم به جای استفاده از طعنه‌های سیاسی و جنسی و رد شدن از خطوط قرمز، با پر و پیمان کردن داستان و شخصیت‌پردازی درست سعی کرده است کمدی را پیش ببرد. فیلم‌های طنز در ایران معمولا براساس شوخی‌های کلامی و خوشمزگی ساخته می‌شوند، اما «شادروان» با بناشدن هرم داستانی قابل قبول ساخته شده است. مدعی نیستیم این فیلم، یک فیلم ششدانگ و از نظر سینمایی بی‌عیب و نقص است، اما چون دغدغه مخاطب داشته، بازی‌های خوب و قصه درست و درمانی دارد، پیشنهاد ما از میان فیلم‌های کمدی امسال سینمای ایران است.