سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
به گزارش جام جم آنلاین، مجموعه تلویزیونی «بوم و بانو» به کارگردانی سعید سلطانی، برگ دیگری از توانایی های این کارگردان پیشکسوت است که پیش از این با ساخت آثاری چون «پس از باران»، «خانه ای در تاریکی»، «مامور بدرقه»، «ستایش» و «در جستجوی آرامش» توانست خود را در دل مخاطبان تلویزیون به درستی بنشاند. وقتی خبر از کارگردانی یک مجموعه تاریخی توسط سلطانی منتشر شد، کسانیکه بر توانایی و دانش سلطانی واقف بودند بیشتر از همه به انتظار حاصل کار او نشستند.
سریالی که این شب ها از شبکه دوم سیما در حال پخش است و هنوز برای امتیاز دادن نهایی به آن زود است، اما با توجه به بازخوردهای مثبت اش در همین ابتدای کار می توان به درخشش آن امیدوار بود. همه اینها بهانه ای شد که برویم سراغ مهدی فقیه که در حافظه جمعی مردم یادآور پیرمردی سنتی و مهربان ایرانی است.
بازیگری که نه تنها در مجموعه های مذهبی چون «ملک سلیمان» و «مریم مقدس» بلکه در آثار طنزی چون «لیلی با من است»، «شاهگوش» و «ویلای من» هم حضوری پررنگ داشت. با مهدی فقیه، بازیگر این سریال در خصوص این مجموعه و علاقهمندی مخاطبان به آثار تاریخی به گفتوگو نشسته ایم که در ادامه می خوانید.
چه شد که تصمیم گرفتید در سریال «بوم و بانو» بازی کنید؟
سعید سلطانی، کارگردان این سریال را از قدیم الایام و از صحنه تئاتر می شناسم. از آن انسان های نیک روزگار است که نگاه جامع و سالمی به پیرامونش دارد و تا به کاری اعتقاد نداشته باشد دست به انجامش نمی زند. او در شرایط کنونی هنوز دغدغه تاریخ این کشور را دارد و می خواهد تاریخ معاصر ما را به خصوص برای نسل جوان به تصویر بکشد. در کنار اینها از عوامل حرفه ای هم برای تولید آثارش بهره می برد. وقتی دستیار اول ایشان آقای ذیجودی با بنده برای بازی در این سریال تماس گرفتند، اطمینان داشتم که کار ضعیفی نخواهد بود. آقای سلطانی دوست داشت که نقش پرده خوان این سریال را بازی کنم و من از آنجا که ساکن شیراز هستم، برای بازی در این نقش به تهران آمدم.
از ابتدا برای نقش پرده خوان انتخاب شده بودید؟
بله، در این سریال از ابتدا برای نقش پرده خوان واقعه عاشورا انتخاب شدم که البته نقش بلندی هم نیست. نقش ام خیلی دلی بود. حس و حالش را دوست داشتم.
این شخصیت ما به ازای تاریخی هم دارد؟
بله، دقیقا. از گذشته پرده خوان ها وجود داشتند و بسیاری از مردم به وسیله همین پرده خوان ها یا تعزیه واقعه عاشورا را شناختند. پرده خوانی از نمایش های آیینی و تاریخی ایران است که قدمت آن به دهه های دور می رسد. متاسفانه در نسل های جدید این آیین کمرنگ شده. در صورتیکه من خودم خاطرم هست که در قدیم، پرده خوان ها با آغاز محرم به محله ها وارد می شدند و در مناسب ترین میدانگاه برای مردم پرده خوانی می کردند.
از آنجا که سابقه طولانی در ایفای نقش در سریال های تاریخی دارید، فکر می کنید بازی در اینگونه نقش ها چه تاثیری بر بازیگر دارد؟
تاثیرش متقابل است. هم بازیگر است که روی نقش تاثیر می گذارد و هم نقش روی بازیگر موثر واقع می شود. مردم ما بیشتر دوست دارند وقایع تاریخی را ببینند یا بشنوند تا اینکه خودشان مطالعه کنند و از این جهت آثار تاریخی و بازیگرانش تا سالها در ذهن مردم می نشینند. اینکه می گویند ذائقه و سلیقه مردم تغییر کرده و آثار تاریخی دیگر مخاطبی ندارد اشتباه محض است!
البته ما در گذشته سریال های تاریخی خوبی مانند «هزاردستان» به کارگردانی زنده یاد علی حاتمی داشته ایم که با بهره گیری از فیلمنامه ای باکیفیت که حاصل سالها پژوهش تاریخی ایشان بود ساخته شد، اما به قول شما بعضی ها معتقدند که زمانه تغییر کرده و سریال های تاریخی دیگر جذابیت گذشته را برای مردم ندارد!
ببینید مردم ما الان با سینمای جهان آشنا هستند و فیلم ها را می شناسند و نقد می کنند. وقتی فیلم بی مزه و بی سر و ته می سازند، نباید توقع داشته باشند که مردم هم بنشینند و آن را تماشا کنند! معلوم است که بی دانش فیلمسازی کردن از آغاز محکوم به شکست است.
یعنی کارگردان باتجربه برای مجموعه های تاریخی مهم است؟
صد در صد گاها اگر می بینید که مردم نسبت به تماشای آثار تاریخی سرد شدند، به دلیل آن است که در سالهای اخیر کسانی به سمت ساخت چنین آثاری رفتند که به لحاظ آگاهی و تکنیکی توانایی چندانی ندارند. به این معنا که بر اساس فرضیات ذهنی شان دست به تولید آثار تاریخی می زنند و دانش سینمایی، تاریخی و اجتماعی کافی را ندارند. ضمن اینکه ساخت سریالهای تاریخی و مذهبی بودجه زیادی لازم دارد و مدت زمان زیادی طول میکشد تا به نتیجه برسد. به عنوان مثال من در سریال های مذهبی «مریم مقدس» و «ملک سلیمان» هم حضور داشتم. چنین سریال هایی دشوار و سنگین است و علاوه بر بودجه کافی نیاز به تحقیق مفصل و نگارش دقیق دارد تا به دل مخاطب بنشینند.
عملکرد تلویزیون را به لحاظ ساخت مجموعههای تاریخی چطور ارزیابی می کنید؟
همانطور که خودتان هم گفتید سریال های تاریخی خوبی مثل «هزاردستان»، «سربداران»، «سردار جنگل» و... در دهه شصت ساخته میشد، اما متاسفانه از اواسط دهه هفتاد بود که سریال های تاریخی کمرنگ شدند و تمرکز کارگردانان بیشتر روی زندگی های آپارتمانی و سریال های مناسبتی رفت. نه اینکه بگویم اینگونه سریال ها برای مردم بی فایده است، اما واجب است که جوان های ما با تاریخ کهن و پرافتخار کشورمان آشنا شوند. قطعا یکی از رسالت های رسانه ملی برای انتقال اطلاعات اجتماعی و تاریخی به مخاطب از طریق ساخت مجموعه ها و فیلم های تاریخی است که امیدوارم این مهم بیشتر و بهتر اتفاق بیافتد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد