نمی‌توان مداخله‌ تاریخی آمریکا در ایران را تحریف کرد

«مداخله‌گرایی» کلیدواژه‌ای کاربردی و البته معنادار در حوزه سیاست خارجی ایالات‌متحده محسوب می‌شود. موضوعی که به نظر می‌رسد روسای جمهور آمریکا، اعم از دموکرات و جمهوری‌خواه آن را در تدوین دکترین سیاست خارجی خود لحاظ می‌کنند. نظر شما در این خصوص چست؟
- ریشه سیاست مداخله‌جویانه ایالات‌متحده آمریکا در معادلات سیاسی و اجتماعی سایر مناطق دنیا به قرن نوزدهم میلادی برمی‌گردد، به‌خصوص بعد از تدوین آنچه به دکترین مونروئه مشهور است. در سال ۱۸۲۳ میلادی جیمز مونروئه، رئیس‌جمهور وقت آمریکا صحبتی در کنگره آمریکا کرد که در آن به کشورهای اروپایی هشدار داد از دخالت در حیاط‌خلوت آمریکا، یعنی آنچه امروز به آن آمریکای لاتین گفته می‌شود، پرهیز کنند.
بدین ترتیب آمریکا دنیا را بین خود و اروپا تقسیم کرد. به‌همرور زمان و به‌خصوص بعد از جنگ جهانی دوم، آمریکا به‌تدریج دست به توسعه حیاط‌خلوت خود زد، به‌طوری‌که امروز آمریکا در عمل همه دنیا را حیاط‌خلوت خود حساب می‌کند و این تفکر سیاسی، به‌همثابه نوعی بزرگ‌بینی در ساختار حکومتی آمریکا و دو حزب حاکمش یعنی حزب دموکرات و جمهوری‌خواه ریشه کرده است.
به نظر می‌رسد واشنگتن برای تحقق این مداخله جویی و باهدف تقویت سلطه خود بر مناطق مختلف جهان، حساب ویژه‌ای روی سفارتخانه‌های خود کرده است. تحلیل شما در این خصوص چیست؟
دولت‌های آمریکا حضور نظامی خود در کشورهای دیگر را همچنان لازم می‌دانند. برای همین است که آمریکا نه‌تنها بیشتر از مجموع سایر کشورهای دنیا پایگاه‌های نظامی در سرتاسر جهان دارد بلکه در اکثر موارد وقتی آمریکا پایگاه نظامی در کشوری ایجاد می‌کند دیگر آن کشور را ترک نکرده و در عمل آن کشور را ارث خودش حساب می‌کند.
در این معادله، سفارتخانه‌های آمریکا نقش‌های متنوعی را بازی می‌کنند. علاوه بر فعالیت‌های، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی، سفارتخانه‌های آمریکا سابقه طولانی در دخالت در سیاست‌های داخلی کشورهای دیگر دارند. یکی از کار ویژه‌های سفارتخانه‌های ‌آمریکا، ایجاد اغتشاش و کوشش در سقوط یا تغییر دولت‌هایی است که آمریکا آنها را سدی در مقابل منافع خود می‌داند.
در این مورد صدها مثال با اسناد معتبر وجود دارد و مقالات آکادمیک و کتاب‌های زیادی در موردشان نوشته‌شده‌اند. حتی در اسناد وزارت خارجه آمریکا نیز می‌توان تاریخ مداخله گرانه سفارتخانه‌های آمریکا در سایر کشورهای دنیا را مطالعه کرد.
تحلیل کلی شما از مداخله‌گرایی ایالات‌متحده در امور داخلی ایران چگونه است؟ برخی طرفداران غرب معتقدند در محاسبه وزن این مداخله‌گرایی اغراق‌شده است.
مداخله‌گرایی ایالات‌متحده در ایران پیشینه‌ای طولانی دارد و در مورد آن تحقیقات و کتاب‌های زیادی نوشته‌شده است. به‌خصوص در مورد کودتای ۲۸ مرداد. گرچه در چند سال اخیر برخی، چه در داخل ایران و چه در خارج کشور سعی کرده‌اند با نوشتن مقالات و چند کتاب نقش مداخله‌گرانه آمریکا در ایران را کم‌اهمیت جلوه دهند و با یک دیدگاه رویزیونیستی(تجدیدنظر‌طلبانه) تاریخ سیاسی معاصر ایران را تعبیر کنند، مدارک و اسناد معتبر در مورد سیاست مداخله گرانه آمریکا چندان زیاد هستند که نفع یا کمرنگ جلوه دادن مداخله‌گرایی ایالات‌متحده در ایران خریدار زیادی نخواهد داشت.