آغاز کار جنجالی ایستگاه فضایی بین‌المللی

اما در هر حال، میر بخشی از خاک روسیه به‌شمار می‌رفت. ولی اینک آنها باید در یک مکان بین‌المللی فعالیت کنند. به‌ویژه که آمریکایی‌ها هزینه‌های اصلی این ایستگاه را پرداخته بودند و طبیعی بود که به نوعی نسبت به روس‌ها نگاه از بالا و ادعای ریاست داشتند.
اختلاف نظرها از همان آغاز انتخاب نخستین گروه پیش آمد و نشان داد مسؤولان فضایی روسیه، ریاست آمریکایی‌ها را پذیرفته‌اند! از آنجا که مسلما نخستین گروه باید در ایستگاهی با اسکلت‌بندی روسی فعالیت می‌کردند و نیاز به بررسی و نظارت‌های دقیق فنی بود، ترکیب نخستین گروه عبارت بود از دو فضانورد روس و یک آمریکایی. فضانوردان روس شامل یک کیهان‌نورد فنی باتجربه و یک فضانورد باتجربه که طبق روال نظامی ‌بود و آمریکایی‌ها هم یکی از فضانوردان نظامی ناسا را باید برای این ماموریت نامزد می‌کردند.
سرگئی کریکالیف به‌عنوان فضانورد فنی انتخاب شد. او طراح سامانه‌های فضایی کارخانه انرگیا - هسته اصلی تولیدات فضایی شوروی و روسیه - بود که سابقه سفرهای طولانی در مجتمع مداری میر و همچنین پروازهای مشترک با آمریکایی‌ها در پرواز با شاتل فضایی را داشت و به اصطلاح زبان آمریکایی‌ها را خوب می‌فهمید.
نفر دوم آناتولی سالاویف سرهنگ نیروی هوایی روسیه، با سابقه‌ای درخشان در پروازهای فضایی و طول سفری نزدیک به 600 شبانه روز اقامت مداری بود و با تجربه‌ترین فضانورد جهان در راهپیمایی و تعمیرات فضایی به‌شمار می‌رفت.
آمریکایی‌ها سروان ویلیام شفرد، افسر نیروی دریایی و فضانورد ناسا را نامزد این کار کردند که او نیز سه ماموریت مداری، البته با مدت بسیار کوتاه (جمعا تقریبا 18 شبانه روز) را در پرونده کاری داشت. اما این ترکیب گروهی پا نگرفت و نتوانستند کار آموزش مشترک را آغاز کنند؛ چون آمریکایی‌ها معتقد بودند فرمانده نخستین خدمه اعزامی به ایستگاه باید شهروند این کشور باشد! گرچه مسؤولان وقت سازمان فضایی روسیه بنا به شرایط آن روز، ناچار به قبول شدند اما آناتولی سالاویف زیر بار این امر نرفت زیرا معتقد بود، هم از نظر درجه نظامی و هم به لحاظ تجربه فضایی بر شفرد ارجحیت دارد و اوست که باید در ایستگاه فضایی سمت فرماندهی را داشته باشد. بحث در این مورد به نتیجه نرسید و سالاویف نه‌تنها این حقارت را نپذیرفت بلکه چندی بعد از فضانوردی کناره گرفت.
مسؤولان سازمان فضایی روسیه یوری گیدزینکو را جایگزین سالاویف کردند. گرچه او نیز سابقه و تجربه بیشتری در سفر فضایی داشت. به این ترتیب گروه جدید شامل شفرد، گیدزینکو و کریکالیف از ششم آبان 75 تمرین و آموزش برای سفر به ایستگاه فضایی بین‌المللی را آغاز کردند. این در حالی بود که حتی نخستین بخش ایستگاه نیز به فضا پرتاب نشده بود، اما از آنجا که این بخش مشابه قسمت مرکزی مجتمع مداری میر بود، کار آموزشی آنها چندان دشوار به‌شمار نمی‌رفت. با پرتاب ناو سایوز تی.ام-31 به سرنشینی شفرد، گیدزینکو و کریکالیف از ۱۲ آبان 79 عملا فعالیت رسمی در ایستگاه فضایی بین‌المللی مداری آغاز شد. ماموریت این سه نفر 141 شبانه روز طول کشید.

سیروس برزو

دانش