نگاهی به اعمال شب‎های قدر

در تعالیم دین اسلام شب قدر به صورت احتمالی: شب پیش از روز ۱۹ یا ۲۱ یا ۲۳ و یا۲۷ ماه رمضان است که سه اتفاق و یک رویکرد بزرگ در این شب به وقوع می‌پیوندد: نزول یک باره قرآن، تقدیر زندگی یک ساله آینده انسان‌ها وضربت خوردن پیشوای اول شیعیان امام علی علیه السلام در روز ۱۹ و شهادت در روز ۲۱ ماه رمضان.
کد خبر: ۱۲۰۷۷۲۸
نگاهی به اعمال شب‎های قدر

به گزارش جام جم آنلاین ، فلسفه شب قدر چیست؟ اهمیت و معنویت آن چقدر است؟ چرا این شب ها مهم است؟ آیا واقعیت دارد که خوابیدن در شب قدر حرام است؟ نخست باید به این نکته اشاره شود که هر چند خوابیدن در این شب حرام نیست اما نسبت به بیدار ماندن و شب زنده داری و به جای آوردن اعمال شب قدر بسیار سفارش شده است. از سویی دیگر خوابیدن در شب قدر مکروه تلقی می شود.

در سوره مبارکه قدر آمده است: "لَیلَةُ الْقَدْرِ خَیرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ" یعنی شب قدر، بهتر از هزار ماه است. منظور این است که شب قدر برتر است از هزار ماهی که در آن شب قدری نباشد.

اعمال ویژه شب قدر کدام است؟

همان طور که در کتب ادعیه مانند مفاتیح آمده؛ اعمال شبهای قدر بر دو نوع است: 1- مشترک 2- اختصاصی. اعمال مشترک که شایسته است در هر سه شب قدر (نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم) بجا آورده شود؛ چند مورد است: 1- غسل 2- دو رکعت نماز: در هر رکعت بعد از حمد هفت مرتبه توحید بخواند و بعد از فراغ هفتاد مرتبه أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَیهِ بگوید در روایت نبوی صلی الله علیه و آله است که از جای خود برنخیزد تا حق تعالی او را و پدر و مادرش را بیامرزد. 3- قرآن مجید را بگشاید و بگذارد در مقابل خود و بگوید اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِکتَابِک الْمُنْزَلِ وَ مَا فِیهِ وَ فِیهِ اسْمُک الْأَکبَرُ وَ أَسْمَاؤُک الْحُسْنَی وَ مَا یخَافُ وَ یرْجَی أَنْ تَجْعَلَنِی مِنْ عُتَقَائِک مِنَ النَّارِ پس هر حاجت که دارد بخواهد. 4- مصحف شریف را بگیرد و بر سر بگذارد و بگوید اللَّهُمَّ بِحَقِّ هَذَا الْقُرْآنِ وَ بِحَقِّ مَنْ أَرْسَلْتَهُ بِهِ وَ بِحَقِّ کلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِیهِ وَ بِحَقِّک عَلَیهِمْ فَلا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّک مِنْک پس ده مرتبه بگوید بِک یا اللَّهُ و ده مرتبه بِمُحَمَّدٍ و ده مرتبه بِعَلِی و ده مرتبه بِفَاطِمَةَ و ده مرتبه بِالْحَسَنِ و ده مرتبه بِالْحُسَینِ و ده مرتبه بِعَلِی بْنِ الْحُسَینِ و ده مرتبه بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِی و ده مرتبه بِجَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ و ده مرتبه بِمُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ و ده مرتبه بِعَلِی بْنِ مُوسَی و ده مرتبه بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِی و ده مرتبه بِعَلِی بْنِ مُحَمَّدٍ و ده مرتبه بِالْحَسَنِ بْنِ عَلِی و ده مرتبه بِالْحُجَّةِ پس هر حاجت که داری طلب کن. 5- زیارت امام حسین علیه السلام و. .. اعمال اختصاصی هم برای هر یک از این سه شب مبارک در کتابهای ادعیه ذکر شده است مثلا در شب نوزدهم: صد مرتبه أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ رَبِّی وَ أَتُوبُ إِلَیهِ و صد مرتبه اللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ و...

بهترین اعمال در شب قدر کدام است؟

می توان گفت که استغفار و دعا و نماز و صلوات بر محمد و آل محمد و زیارت امام حسین علیه السلام و خواندن دعای جوشن کبیر در این شبهای مبارک از بهترین اعمال خیر است و شایسته است فراموش نشود.

گفتنی است: شیخ عباس قمی در مفاتیح بعد از اشاره به این مطلب که شبهای بیست و یکم و بیست و سوم رمضان مهمتر از شب نوزدهم است؛ افزوده است: «و قال شیخنا الصدوق فیما أملی علی المشایخ فی مجلس واحد من مذهب الإمامیة و من أحیا هاتین اللیلتین بمذاکرة العلم فهو أفضل.» (مفاتیح، اعمال شب بیست و یکم رمضان) یعنی: هر کس این دو شب را با گفتگوی علمی زنده بدارد، بهتر و با فضلیت تر است.

البته این مطلبی است که شیخ صدوق رحمه الله، در مجلس 93 از کتاب الأمالی، پس از بیان نوافل شب های ماه رمضان و صد رکعت نماز برای هر یک از شب های بیست و یکم و بیست و سوم، ذکر کرده است.

فضیلت شب قدر

در مورد فضایل شب قدر باید گفت که شب نازل شدن دفعی و یک‌جای قرآن در بیت المعمور است که به طور تدریجی طی 23 سال بر قلب نازنین پیامبر گرامی اسلام(ص)نازل شده است. همچنین عبادت و کارهای نیک، در شب قدر، بهتر است از عبادت و کارهای نیک در هزار ماه که دارای شب قدر نباشد.

از فضائل دیگر شب قدر آنکه این شب، شب نزول و پایین آمدن فرشتگان خداوند خصوصاً بزرگ‌ترین فرشته خداوند، به زمین است و این شب ، شب تقدیر و سرنوشت یک سال انسان است.

خداوند متعال در آن شب حوادث یک سال یعنی از آن شب تا شب قدر سال آینده را تقدیر می کند، زندگی، مرگ، رزق، سعادت، شقاوت و چیزهایی دیگر از این قبیل را مقدر می ‏سازد که فرشتگان به امر پروردگار، آن را انجام می دهند.

در این شب، درهای جهنم بسته می‌شود و درهای بهشت، گشوده می‌شود و شیطان در این شب بیرون نمی‌آید تا صبح آن طلوع کند و درهای آسمان و رحمت الهی بر روی بندگانش گشوده می‌شود و شب قبولی اعمال است.

در این شب‌های مبارک، اعمال زیر نیز سفارش شده است:

* خواندن 2 رکعت نماز برای سلامتی امام زمان(عج) و تعجیل در ظهور آن حضرت

* خواندن 2 رکعت نماز برای شادی روح همه‌ درگذشتگان و اسیران خاک و 25 بار گفتن ذکر "اللهم اغفرلی لجمیع المومنین و المومنات و المسلمین و المسلمات"

*خواندن 2 رکعت نماز تقدیم به اهل بیت پیامبر(صلی الله علیه و آله) و خواندن دعای توسل

* خواندن 2 رکعت نماز حضرت زهرا(سلام الله علیها): در رکعت اول بعد از حمد 100 مرتبه سوره قدر و در رکعت دوم بعد از حمد 100مرتبه سوره توحید

*خواندن سوره‌های مبارک دخان و قدر

نامگذاری شب قدر

«قدر» معانی متعددی همچون قدرت، تقدیر و اندازه گیری، تنگ گرفتن، مساوی بودن یک چیز با چیز دیگر بدون کم و زیاد دارد.

در این که چرا این شب را شب قدر نامیده اند مفسران قرآن کریم با کمک از خود قرآن و استمداد از احادیث معصومین مطالب و دلایل زیادی آورده اند که مهمترین آنها بدین شرح است:

* شب قدر یعنی شب بزرگ و با عظمت و چون این شب، شب شریفی است به آن شب قدر می گویند؛ یعنی شبی که صاحب قدر و منزلت و شرافت است. از لحاظ لغوی نیز، در قرآن کریم « قدر» به معنای منزلت و بزرگی خداوند عالم آمده است و می خوانیم: «ما قدروا لله حقّ قدره»5. یعنی آنان عظمت خداوند را نشناختند. همچنین، رمز بزرگی و عظمت شب قدر در خود سوره قدر، نیز بیان گردیده و می فرماید: «شب قدر، از هزار ماه بهتر است.

*چون در این شب، فرشتگان بسیاری به زمین می آیند زمین تنگ می گردد، لذا آن را شب قدر نامیدند، زیرا «قدر» به معنای «ضیق و تنگی» نیز می باشد.

*یکی دیگر از معانی «قدر»، «تقدیر و سرنوشت» است و در این شب، امور بندگان تا سال آینده مقدّر می گردد. تفسیر برهان از امام باقر (علیه السلام) روایت می کند که: «در شب قدر، هر امری از امور بندگان تا شب قدر سال آینده معین می گردد، از خیر و شر، طاعت و معصیت، ولادت و مرگ و روزی موجودات و هرآنچه در آن سال مقدّر گشته حتمی است و خداوند را در آن مشیت است».

*علت دیگر این نامگذاری این است که قرآن با قدر و منزلت بر پیامبر والا قدر و برای امت با قدر و ارزش، به واسطه ملکی صاحب قدر نازل گردیده است.

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها