سؤالات شفاف جواب‌های غیرشفاف

انتظامی:یکی از هدف‌های ما توجه به فیلمسازان غیرتهرانی است. شعاری در سازمان سینمایی وجود دارد که ایران فقط تهران نیست. برنامه‌های ما باید به سمت حمایت از فیلمسازان غیرتهرانی متمرکز شود.
تأمل: آیا واقعا همین‌طور است و به فیلمسازان فعال در شهرستان‌ها بها می‌دهند یا همه امکانات فیلمسازی به ویژه در سطح حرفه‌ای و حتی نیمه‌حرفه‌ای در پایتخت متمرکز است؟ ضمن این‌که این شعار چرا در مرحله «باید» است، پس سازمان سینمایی چه زمانی می‌خواهد آن را عملی کند؟
انتظامی: یکی از سیاست‌های خوبی که در سازمان اتفاق افتاده تشکیل گروه هنر و تجربه بود و به چنین فیلم‌هایی نباید در نظام خشن اکران ظلم شود.
تأمل: فارغ از نفس خوب تشکیل گروه هنر و تجربه، روند اجرایی و شیوه اکران فیلم‌ها در آن و میزان تاثیرگذاری‌اش در سینمای ایران جای بحث و بررسی دارد. سؤال دیگر از آقای انتظامی این‌که اساسا چرا باید نظام اکران ما خشن باشد و شما صحبت از ظلم کنید؟ آیا سازمان سینمایی مسؤولیت ندارد که این ظلم و خشونت را برطرف کند؟
انتظامی: نظام رده‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی می‌خواهد کمک کند سواد رسانه‌ای بالا برود و مردم با توجه بیشتری فیلم‌ها را انتخاب کنند. طبعا این نظام محدودیت‌هایی هم خواهد داشت و آثاری که به نحوی گروه‌های آسیب‌پذیر را تهدید می‌کند، محدود می‌شوند، اما رویکرد کلی این نظام فرهنگی است.
تأمل: انتظامی در صحبت‌هایش در این بخش گفت این برنامه تحکمی نیست بلکه بیشتر جنبه پیشنهادی دارد. حرف درستی است، اما خطرات این جنبه اخیر هم می‌تواند همسایه انفعال و نرمش و مماشات با آثار تهدید‌کننده برای گروه‌های آسیب‌پذیر باشد. ضمن این‌که عملکرد ارشاد و سازمان سینمایی تاکنون از جمله در همین دوره حضور انتظامی نشان داده محدودیت اکران این قبیل از فیلم‌ها در حد حرف است و اتفاقا بیشترین سئانس‌های نمایش را به همین آثار اختصاص می‌دهد.
انتظامی: انتظامی درباره ادغام جشنواره‌های ملی و جهانی فیلم فجر هم گفت: حتما انتظار ندارید رفتار شتاب‌زده داشته باشم و پیش از جمع‌بندی آن را به‌صورت هیجان‌زده اعلام کنم، اما مشغول ارزیابی پنج جشنواره مهم هستیم و همان‌طور که قول داده بودم آیین‌نامه‌ها منتشر می‌شود. شیوه ما این است ابتدا پیش‌نویس تهیه و سپس نظرخواهی و جمع‌بندی می‌کنیم و وقتی این آیین‌نامه‌ها منتشر شد درباره موضوع ادغام، حذف و اضافه جشنواره‌ها به نتیجه می‌رسیم.
تأمل: بله، رئیس سازمان سینمایی همین که هفت ماه پس از انتصاب، اولین نشست رسانه‌ای خود را با خبرنگاران برگزار کرده، به جد نشان می‌دهد اهل رفتار شتاب زده نیست، اما انتظار می‌رود زودتر تصمیم درستی در این خصوص اتخاذ شود تا در نهایت با جشنواره‌هایی شایسته و در حد نام و اعتبار سینمای کشور روبه‌رو باشیم. تصمیم سریع‌تر ما در این خصوص، از اتلاف سرمایه و برخی بریز و بپاش‌های سینمایی در قالب برگزاری جشنواره‌هایی غیرضروری یا دست‌کم هم‌عرض جلوگیری خواهد کرد.
انتظامی: آیا مرجع شناسایی پول‌های مشکوک سازمان سینمایی است؟... خواهشم این است دچار مسائل حاشیه‌ای نشویم و پدیده‌ها را به دقت مطالعه کنیم... اطلاع دارم خانه سینما به دنبال تدابیر خوبی است که این نگرانی‌ها را رفع کند.
تأمل: بله جناب انتظامی عزیز، مرجع شناسایی پول‌های مشکوک که برای سرمایه‌گذاری وارد می‌شوند، سازمان سینمایی است. انتظار ندارید که مثلا سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای به این مقوله ورود کند! بخش زیادی از مسائل حاشیه‌ای سینما را هم در این چند وقت اخیر، همین سرمایه‌های مشکوک ایجاد کرده‌اند. پدیده‌ها هم به‌تازگی اخیرا توسط رسانه‌ها رصد و عنوان و توسط دستگاه قضا نیز به دقت مطالعه شدند و بعضی از آنها هم در مرحله بازجویی و محاکمه قضایی هستند. خانه سینما هم که خوشبختانه همواره دنبال تدابیر خوبی است، اما نمی‌دانیم چرا نگرانی‌های اهل سینما رفع نمی‌شود.
انتظامی: رئیس سازمان سینمایی در پاسخ به این‌که چرا خبرهای مهمش را توییت می‌کند، گفت: چون کسی آن سؤال‌ها را از من نپرسیده من هم توییت می‌کنم!
تأمل: ما حرفی نداریم!
انتظامی: انتظامی درباره اسپانسر جشنواره جهانی فیلم فجر هم توضیح داد: ما حداکثر ۴۵ روز پس از هر رویداد در راستای رویکرد شفافیتی که آقای وزیر تاکید کردند، فهرست دقیق هزینه و درآمد خود را اعلام می‌کنیم. درباره جشنواره جهانی فجر هم تمامی موارد به صورت دقیق اعلام می‌شود.
تأمل: بله تاکید این است هیچ چیزی شتاب زده نباشد، ما هم صبر می‌کنیم و منتظر می‌مانیم. اما یادمان نرفته که دبیر سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر هم هنوز فهرست اسامی سرمایه‌گذاران و میزان سرمایه‌های فیلم‌هایی که بهمن سال قبل در آن رویداد بودند را منتشر نکرده است.
انتظامی: رئیس سازمان سینمایی در پاسخ به سؤالی درباره فیلم رحمان ۱۴۰۰ و این‌که چه برخوردی با متخلفان شده است، گفت: کسی نباید پروانه نمایشی که صادر می‌شود را در هر کدام از بسترهای نمایشی کم یا زیاد کند، چون ما مسؤول آن هستیم. گزارش‌هایی رسیده بود که در برخی سینماها پلان‌هایی نمایش داده می‌شود که در بازبینی نهایی نبود. ما هم نسبت تخلف را در سینماها بررسی کردیم و اقدام شد. درباره برخورد با متخلفان هم در معاونت نظارت و ارزشیابی اقدام شده، ولی گفتن آن مغایر با شفاف‌سازی است، چون بحث رفتاری است و مطرح کردن آن به ضرر سینما است!
تأمل: پس متوجه شدیم در سازمان سینمایی با نوعی شفاف‌سازی دیپلماتیک سروکار داریم و هرچیزی را هم نمی‌توان گفت، چون مضر است! اما آیا شفافیت در این زمینه باعث نمی‌شود متخلفان دیگر سینمایی با آگاهی از این مجازات‌ها، قانون شکنی نکنند؟ آیا این به نفع سینما نیست؟

امید رحمانی
گروه سینما