عبرت‌آموزی از اپیدمی قارچ‌های سمی بهاره

مرور گذرا به این واقعه باید برای ما عبرت‌آموز باشد؛ چرا که از ابتدای فروردین سال 1398 نیز شاهد وقوع بارندگی‌های غیرمنتظره و البته سیلاب‌های گسترده هستیم. لذا احتمال می‌رود اندکی پس از فروکش کردن سیلاب‌ها شاهد رشد قارچ‌های سمی خودرو در برخی از مناطق طبیعی و جنگل‌ها و مراتع کشور باشیم. بنابراین لازم است احتیاط لازم اتخاذ شده و به نکات ایمنی در این باره دقت کنیم.
گونه‌های مختلفی از قارچ‌های خودرو ممکن است سمی باشند؛ اما شاخص‌ترین آن که در کشور ما نیز مسبوق به سابقه است، نوعی قارچ کشنده و خطرناک بوده که آمانیتا نام دارد. این قارچ حاوی سم آماتوکسین است که موجب تخریب شدید کبد انسان می‌شود. به‌طوری که عده‌ای از مسمومان نیازمند پیوند کبد خواهند بود. علائم مسمومیت پس از گذشت حداکثر چند ساعت بعد از خوردن قارچ‌های سمی بروز می‌کند که از قبیل کسالت، دل درد، اسهال و گاهی تهوع است. در صورتی که فرد مسموم سریعا به مراکز درمانی اعزام نشود احتمال مرگ وجود دارد.
برای پیشگیری از خطر مسمومیت با قارچ‌های سمی بهاره، مهم‌ترین راهکار آن است که اکیدا از چیدن، چشیدن و خوردن قارچ‌های خودرو در طبیعت پرهیز کنیم. باید دانست که تفریق بین گونه‌های خوراکی و سمی انواع قارچ‌ها امری تخصصی و مشکل بوده و فقط توسط افراد کارآزموده و متبحر ممکن است.
باید توجه شود که سم موجود در قارچ آمانیتا به حرارت بسیار مقاوم است و هیچ‌یک از روش‌های طبخ غذا قادر به نابودی سم و ایمن‌سازی قارچ نیست؛ بنابراین به‌هیچ‌وجه نباید از دستفروشان محلی قارچ‌های فله‌ای خریداری شود و فقط قارچ‌های بسته‌بندی شده و دارای شناسه بهداشتی تولید قابل اطمینان هستند.

دکتر بهادر حاجی‌محمدی

بازرس انجمن علمی بهداشت و ایمنی مواد غذایی ایران