شاقولی برای اندازه‌گیری پیشرفت خانواده

روشی که امروز می‌خواهیم از آن صحبت کنیم، بیشتر مورد استفاده ورزشکاران و دنیای حرفه‌ای ورزش است. با این روش، معمولا سعی می‌کنند پیشرفت‌های خودشان را در حوزه‌هایی که در آنها ضعف دارند، اندازه بگیرند. همچنین در حوزه‌هایی که دوست دارند در آنها به صورت خاص تقویت بشوند هم از این روش استفاده می‌کنند. بسیار هم روش ساده‌ای است. اگر فرزند خردسال یا نوزاد داشته باشید، حتما از این روش استفاده کرده‌اید تا از میزان رشد و تغذیه و وزن آنها با خبر باشید. جک کنفیلد، در کتاب اصول موفقیت خود، فصلی را به این روش اختصاص داده است؛ روش اندازه‌گیری امتیازها.

تایلر چگونه بازیکن بهتری شد
کنفیلد در این فصل، ابتدا از قول چارلز کنراد، نویسنده کتاب پرفروش «بازی کار» می‌نویسد که هر چیزی را که می‌خواهید بیشتر داشته باشید، بیشتر اندازه بگیرید. سپس ماجرای تایلر ویلیامز را مثال می‌زند. تایلر بازیکن بسکتبال بود که در آن دوره، راهی لیگ جوانان شده بود. ریک، پدر تایلر، یک اقدام خاص و ویژه انجام داد که شاید شما هم علاقه داشته باشید این روش را در خانواده‌تان و نسبت به فرزندان‌تان در حوزه‌های مختلف انجام بدهید. ریک ابتدا بررسی کرد کدام حرکت‌ها در بازی بسکتبال منجر به کسب امتیاز می‌شود. او حرکت‌هایی چون دفاع در مقابل حریف، توپ‌ربایی، انداختن توپ در داخل سبد، پرتاب‌های سه‌امتیازی و... را استخراج کرد. سپس در هر بازی هر کدام از این حرکت‌ها را که به ثبت امتیاز منجر می‌شد، اندازه گرفته و روی جدولی که در دیوار پسرش زده بود، ثبت می‌کرد. تایلر هم بعد از هر بازی تمرینی و جدی‌اش، سریع به خانه بر می‌گشت تا هم امتیازات قبلی‌اش را بررسی کند و هم امتیازات به دست آمده در آن روز را در این جدول ثبت کند. درواقع پدرش بدون این‌که هیچ بحث و توصیه‌ای را مطرح کند، با همین روش ساده، فرزندش را وادار کرد تا مدام تبدیل به بازیکن بهتری بشود.

مورد خاص خوسلا
کنفیلد اشاره می‌کند که ثبت امتیازها صرفا در ورزش و تجارت اهمیت ندارد، حتی در زندگی خانوادگی‌تان هم می‌توانید آن را اجرایی کنید. او این‌بار از فردی به نام خوسلا، مدیرعامل سان میکروسیستم مثال می‌آورد. این فرد چون مدیرعامل یک شرکت بزرگ بود، طبعا گرفتاری‌های شغلی زیادی داشت. از سوی دیگر چهار فرزند هفت تا 11 ساله هم داشت. ولی او خودش را متعهد کرده بود که در ماه،‌ حداقل 25 شب را، زودتر به خانه آمده و شام را با خانواده‌اش باشد. از سوی دیگر، بعد از شام هم با فرزندانش بازی کرده و در تکالیف مدرسه، به آنها کمک می‌رساند. این مدیرعامل اشاره می‌کند که بعضی از همکارانش، هر ماه فقط پنج شب،‌ شام را کنار خانواده هستند و به این موضوع هم افتخار می‌کنند. خوسلا اشاره می‌کند که قادر است هفته‌ای صد ساعت هم کار کند؛ اما با 50 ساعت کار این‌چنینی و رسیدگی به امور خانواده و... به اندازه مدیران عاملی که صد ساعت کار می‌کنند، کارایی دارد.

امتیازهای خود را ثبت کنید
ما از قانون ثبت کردن امتیازها، می‌خواهیم در امور اقتصادی خانوارها استفاده کنیم. چه باید بکنیم؟ در ابتدا باید هدف اصلی مشخص شود. هدف اصلی از کنترل اقتصادی خانوارها چیست؟ خیلی ساده؛ داشتن پس‌انداز بیشتر، تأمین امنیت مالی آینده خانواده، داشتن پول به اندازه کافی برای روزهای سخت و ایام بیماری، ذخیره پول کافی برای روزگار بازنشستگی والدین و.... این هدف‌ها چگونه و با چه رفتارهایی به دست خواهند آمد؟ بنشینید و رفتارهایی در خانواده خودتان را که به عملی شدن این هدف‌ها منجر می‌شوند بنویسید: کمتر خرج کردن، عاقلانه‌تر خرج کردن، تعمیر لوازم به جای خرید لوازم نو، افزایش درآمد خانوار، فعال کردن درآمد غیرفعال (درآمدهایی که نیاز به حضور شما ندارند، مثل سهام و دریافت اجاره‌بها و فروش اینترنتی و...)،‌ فعال کردن مشاغل خانگی و امثالهم. در واقع هرکدام از این رفتارها، نقش همان کارهایی را دارند که در بسکتبال باید انجام بدهید تا به کسب امتیاز منجر شود؛ ولی در اینجا امتیازهای شما، امتیازهای مالی در حوزه خانواده هستند.

دفترچه‌ای داشته باشید
وقتی این رفتارهای امتیازآور را کشف کردید، حالا باید دفترچه‌ای داشته باشید تا بتوانید این امتیازها را ثبت کنید. مهم این نیست که بدانید کدام رفتارها به کسب این امتیازها منجر می‌شوند؛ مهم این است که درک کنید این رفتارها حتما انجام شده‌اند. وگرنه همه ما می‌دانیم که چطور باید پول بیشتری ذخیره کنیم، اما معمولا این کارها را نمی‌کنیم. در واقع قانون ثبت امتیازها، اصلی است که ما را مطمئن می‌سازد که حتما این کارها را انجام داده‌ایم. در این صورت است که اوضاع اقتصادی ما بهتر خواهد شد.

روش استفاده از قانون ثبت امتیازها
مهم‌ترین کارکرد قانون ثبت امتیازها، به حوزه اقتصاد خانوارها برمی‌گردد. در حوزه اقتصاد خانوارها نیز، ما با چنین مواردی روبه‌رو هستیم: درآمد خانوار، پس‌انداز خانوار، هزینه‌کردهای خانوار و سرانجام سرمایه‌گذاری‌های خانوار. لابد تعجب می‌کنید؛ بیشتر خانوارها اساسا با این مفاهیم بیگانه هستند و فقط می‌دانند که باید درآمد خوبی داشته باشند و در نهایت، باید پس‌اندازی هم کنار بگذارند برای وقت مبادا. در حالی که شما باید در همه حوزه‌ها به‌خوبی وارد عمل شوید. به طور مثال از قانون ثبت امتیازها به این شکل می‌شود استفاده کرد: ثبت تخفیف‌هایی که در خریدهای روزانه و طی چانه‌زنی با فروشنده‌ها گرفته‌اید، ثبت صرفه‌جویی‌هایی که از طریق تعمیر وسایل منزل گرفته‌اید، ثبت پس‌انداز فرزندان‌تان از پول توجیبی‌هایشان و... .

اطمینان از انجام کارها
همان‌طور که اشاره شد، از این اصل در روابط خانوادگی و ابراز محبت به اعضای خانواده و گردش‌های دسته‌جمعی با اعضای خانواده و برگزاری جشن‌های خانوادگی بابهانه و بی‌بهانه هم می‌توان استفاده کرد، اما مهم‌ترین کارکرد آن را می‌توان در رشد مالی و حرکت به سوی استقلال مالی دانست. به قول دارن هاردی، ثبت وقایع باعث ایجاد نوعی خودآگاهی در شما نسبت به مسیرهای طی شده می‌شود. بیشتر مردم اصلاح امور مالی خودشان اقدام نمی‌کنند، تنها به این دلیل که نمی‌دانند چه اتفاقی در حوزه اقتصاد خانوارشان در حال افتادن است. این‌که چقدر دارند خرج می‌کنند و چقدر پول اضافه هدر می‌دهند و چقدر کالای استفاده نشده در خانه دارند و چقدر بدهی بالا می‌آورند و... . چه بسا که اگر کسی، این اطلاعات را خیلی سریع و صریح در اختیارتان بگذارد، خودتان هم تعجب کرده و سریع اقدام به رفع این اشکالات می‌کنید. ثبت امتیازها، از یک‌سو مسیر حرکت شما را مشخص می‌کند و از سوی دیگر، باعث ایجاد خودآگاهی مالی در شما می‌شود. یادتان باشد مهم نیست که می‌دانید این جور کارها خوب‌ هستند و باید انجام شوند؛ مهم این است که باید مطمئن باشید این کارها انجام می‌شوند. نکته بعدی هم آن است که اگر این ثبت امتیازها و پیشرفت‌ها را، در مقابل دیدگان اعضای خانواده بگذارید، کم‌کم از زیاده‌خواهی فرزندان خودتان هم جلوگیری می‌کنید؛ چرا که می‌دانند نباید انتظار زیادی داشته باشند و اوضاع مالی خانوار از چه قرار است.

نان از روغن گرفتن

یکی از راه‌های مرسوم کمک به افزایش ورودی مالی خانوارها، اشتغال به مشاغل خانگی است. اساسا مشاغل خانگی، موضوعیت بالایی برای خانوارها دارند؛ چرا که هم در داخل خانه قابل انجام دادن‌ هستند و هم این‌که زنان خانه‌دار، می‌توانند در کنار انجام این کارها، به باقی وظایف‌شان هم برسند.
یکی از کسب و کارهایی که چند سالی به‌شدت مطرح شده، صنعت روغن‌گیری از گیاهان است. منظورمان همین روغن‌های کنجد، سویا، زیتون، انگور و... است. البته مغازه‌هایی هم به این منظور شکل گرفته که کارشان همین روغن‌گیری است. اما جالب است بدانید این کار را به‌راحتی و در منزل هم می‌توان انجام داد. هر چند روغن‌گیری گیاهی، جزو مشاغلی نیست که بدون سرمایه قابلیت انجام دادن باشد. در واقع شما باید سرمایه‌ای بین ده تا 20 میلیون تومان برای این کار کنار بگذارید که قسمت اعظم این سرمایه، صرف خرید دستگاه کلدپرس یا فشار سرد می‌شود. این دستگاه در مدل‌های مختلف نو و کارکرده در بازار موجود است. در کنار خرید این دستگاه، شما البته نیاز به وسایل بسته‌بندی و مقداری سرمایه برای خرید کنجد، زیتون و... هم دارید.با توجه به این‌که این کار داخل خانه انجام می‌شود، شما می‌توانید در محصول نهایی‌تان، مزیت قیمتی هم داشته باشید و آن را نسبت به مغازه‌ها و دیگران کمتر ارائه بدهید تا مشتریان دست‌به‌نقدی داشته باشید. نکته بعدی این که زنان خانه‌دار، می‌توانند حتی در میان اقوام و همسایه‌ها یا به صورت اینترنتی اقدام به فروش این روغن‌ها کنند. درآمد ایجاد شده و نیز سرگرم شدن اعضای خانواده که وقت آزاد دارند، از مهم‌ترین دستاوردهای این کسب و کار خانگی است. البته این درآمد با توجه به نوسانات اقتصادی اخیر دستخوش تغییراتی شده، اما هنوز هم برای یک کسب و کار خانگی توجیه خاص خودش را دارد. اگر چندان طمع نداشته باشید، می‌توانید درآمد مناسبی هم به دست آورید.

عیسی محمدی
جامعه