زندگی به شیوه امام رضا علیه‌السلام

سبک زندگی با مفهوم عقل معاش یکسان است یعنی همان شیوه زیستن و سیره یعنی نوع راه رفتن. یعنی عقلی که به انسان می‌گوید چطور باید زندگی کرد. با سیری در زندگی معصومان علیهم‌السلام می‌توان زندگی مؤمنانه‌ای ساخت و شیوه زیستن را مشق کرد. در زندگی امام رضا علیه‌السلام دو بعد مهم و اساسی وجود دارد که از همه ابعاد وجودی ایشان بیشتر نمود یافته است. یکی علم والا و جامعیت علمی حضرت بود که در قالب روایات توحیدی و اخلاقی و کلامی و مناظره‌های علمی با نمایندگان ادیان و مذاهب مختلف ظهور و بروز کرده و بر همین اساس حضرت را عالم آل محمد (صلوات‌الله‌علیه) می‌خوانند و دیگری رأفت و مهربانی با عامه مردم به‌ویژه زیردستان و غلامان و فقرا و مستمندان بود که بر همین اساس آن حضرت را رئوف می‌خواندند.
در حالات معنوی امام رضا علیه‌السلام آمده است که ایشان کم‌خواب بودند، بسیار روزه می‌گرفتند. سادگی و بی‌تکلفی در زندگی امام کاملاً مشهود بود ایشان در خانه جامه‌ای ساده به تن می‌کردند و در مجالس عمومی و میان مردم جبه‌ای لطیف بر رویش می‌پوشیدند.
اما در مورد ویژگی‌های شخصیتی امام رضا علیه‌السلام می‌توان به اخلاق و ادب ایشان اشاره نمود که سبب شده بود حضرت دوستان بسیاری داشته باشند، زهد حضرت که دراین‌باره می‌فرمودند زاهد آن است که حلال دنیا را از ترس حساب‌وکتاب و حرام دنیا را از ترس عقاب ترک کند. همین‌طور عبادت و فروتنی حضرت در برابر خداوند از ویژگی‌های بارز ایشان بود ایشان اسوه کامل عبودیت بودند و در این راه به حدی رسیده بودند که ایشان را عاشق عبادت می‌دانستند ایشان علاوه بر عبادت عام بسیاری از اوقات روز را به درس و بحث مشغول بودند و فقه و علوم محمدی را به شاگردانشان می‌آموختند و درس را نمونه‌ای از عبادت می‌دانستند.
در سخاوت و تواضع و همچنین صبر و مقاومت نیز همواره پیش‌قدم بوده و الگوی تمام‌عیار انسانیت بودند.
رفتار ایشان با خانواده نیز درنهایت احترام و ادب بود، ایشان به‌عنوان فرزند ارشد خانواده مسئولیت نگهداری خانواده را در غیاب پدر عهده‌دار بوده و خطرات دشمنان را از ایشان دور می‌نمودند. همان‌طور که می‌دانیم علاقه ایشان به امام جواد علیه‌السلام نیز خود نشان‌دهنده میزان محبت و الفت ایشان به خانواده بود.
همه آنچه گفته شد قطره‌ای از دریای عظیم علوم و اخلاق و سیره امام رضا علیه‌السلام است که می‌تواند راهگشای زندگی شیعیان و پیروان حضرت باشد.

قلی زاده
معاون مالی مدرسه علمیه امام خمینی (ره)