واکسن بزنید، حتی در بزرگسالی!

دکتر مینو محرز، متخصص سرشناس بیماری‌های عفونی و رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران با اعلام این خبر بر انجام برنامه واکسیناسیون منسجم بزرگسالان تاکید کرده و معتقد است، تدوین چنین برنامه‌ای علاوه بر پیشگیری از وقوع بسیاری از بیماری‌ها سبب کاهش هزینه‌های درمانی نیز می‌شود. ما هم به این بهانه با وی به گفت‌وگو نشسته‌ایم.

برنامه واکسیناسیون سال‌هاست که با هدف پیشگیری از بیماری‌های مختلف به صورت وسیع و رایگان در کشور برای کودکان انجام می‌گیرد‌. حتی در برخی مناطق و روستاها پوشش واکسیناسیون کودکان به بالای 95‌درصد هم می‌رسد و این برنامه‌ها طبق الگوی وزارت بهداشت صورت می‌گیرد.

اما تا‌کنون برای بزرگسالان برنامه منظم و منسجمی در ارتباط با واکسیناسیون نداشته‌ایم‌. در حالی که این مساله روز‌به‌روز ضرورت بیشتری داشته و از طرفی برخی واکسن‌هایی که در کودکی تزریق شده، ضروری است که دوباره برای یادآوری در بزرگسالی تزریق و تکرار شود.

بزرگسالانی که باید واکسن بزنند

تقریبا برای تمام بزرگسالان، تزریق برخی واکسن‌ها همانند دوره کودکی ضروری است، اما شاید برای تعداد کمتری از آنان نیاز به تجویز انواع واکسن‌ وجود داشته باشد. اما بی‌شک در بالغین در گروه‌های خاص مانند افراد مسن، زنان باردار، افراد تحت شیمی درمانی یا بیماران با مشکلات قلبی یا ریوی این تاکید دو‌چندان است.

به بیان دیگر برای بیمارانی که دچار ضعف سیستم ایمنی هستند همچون بیماران مبتلا به سرطان یا افرادی که پیوند عضو شده‌اند، همچنین در افراد بالای 65 سال و بیماران گرفتار مشکلات مزمن مانند دیابت لازم است واکسن‌های مختلفی همچون واکسن آنفلوآنزا به صورت سالانه تزریق شود .

واکسن پنوموکوک (سینه پهلو )، تکرار واکسن کزاز، دیفتری و سیاه‌سرفه، واکسن مننژیت، واکسن زونا، هپاتیتB و برخی از واکسن‌ها برای پیشگیری از اسهال از جمله واکسن‌هایی است که برای بالغین توصیه می‌شوند که متأسفانه برنامه خاص و منسجمی در این زمینه ارائه
نشده است.

واکسن‌های مورد نیاز‌تان را فهرست کنید

واکسن‌هایی که به صورت اساسی در بالغین بیشتر مورد تاکید هستند شامل آنفلوآنزا، کزاز، هاری، پونوموکوک و هپاتیت B می‌شوند‌. در حال حاضر برای پیشگیری از عفونت اچ آی وی (‌ایدز) نیز تاکید به پرهیز از رفتارهای پر خطر می‌شود و واکسن مشخصی برای پیشگیری از آن وجود ندارد.

بر این اساس توصیه می‌شود بزرگسالانی که به دلایلی دچار ضعف سیستم ایمنی هستند، سالانه در ابتدای فصل سرما، یک دوز واکسن آنفلوآنزا دریافت کنند.

همچنین دریافت یک دوز واکسن TDAP (کزاز، دیفتری، سیاه‌سرفه) و تقویت‌کننده Td (کزاز و دیفتری)، هر ده سال برای جلوگیری از این بیماری‌ها توصیه می‌شود.

افرادی که بیش از ۶۵ سال دارند، سیگاری هستند، آسم دارند یا ضعف سیستم ایمنی دارند، باید واکسن پونوموک دریافت کنند.

تزریق واکسن سرخجه نیز پیش از اقدام به بارداری توصیه می‌شود.

توصیه به تزریق واکسن‌های خاص

واکسن آبله‌مرغان و همین‌طور واکسن زونا جز واکسن‌های مهمی هستند که در بزرگسالان و بخصوص در بعضی گروه‌های خاص بالغین مورد تاکید هستند. بزرگسالان مبتلا به آبله‌مرغان در معرض خطر بالاتری از عوارض این بیماری هستند. به عنوان مثال ابتلا به آبله‌مرغان ممکن است در زنان باردار شدیدتر باشد و نیاز به مراقبت‌های اورژانس پزشکی داشته باشد. از آنجا که آبله‌مرغان در بزرگسالی، افراد را در معرض خطر زونا قرار می‌دهد، تزریق واکسن آبله‌مرغان می‌تواند در برابر زونا نیز ایمنی ایجاد کند.

همچنین تزریق واکسن‌هایی مانند واکسن اچ.پی.وی (زگیل تناسلی)، واکسن کزاز و آنفلوآنزا جزو واکسن‌هایی هستند که با توجه به شرایط و سن در هردو گروه زن و مرد در سنین و دوره‌های خاص توصیه شده‌اند. تزریق این واکسن برای دختران و پسران طی 9 تا ۲۶سالگی می‌تواند صورت بگیرد.

سازمان پیشگیری از بیماری‌ها همچنین توصیه می‌کند افراد پیش از سفر به برخی کشورها واکسن‌هایی را دریافت کنند. انجام این واکسیناسیون‌ها باید چهار تا شش هفته قبل از رفتن به سفر صورت بگیرد.

پونه شیرازی