از سویی دیگر برخی کشورهای اروپایی همراهی نزدیکی با آمریکا دارند و شاید تعلل و وقتکشی آنها برای ارائه یک بسته پیشنهادی مطلوب برای ایران بیشتر با این هدف صورت بگیرد که منتظر اعمال تحریمهای جدید از سوی آمریکا در مردادماه باشند.
چنین تعللی احتمالا با این تصور صورت میگیرد که با اعمال این تحریمها، وضعیت اقتصادی ایران در شرایط سختتری قرار خواهد گرفت و احیانا به گمان آنها، کشورمان موقعیت ضعیفتری را پیدا میکند و از این رو شاید در مقام چانهزنی با ایران دستاورد بیشتری نصیب اروپاییان شود و جمهوری اسلامی مجبور به پذیرش خواستههای فرابرجامی آنها شود بنابراین از این منظر، وقتکشیهای صورت گرفته از سوی اروپاییان قابل تحلیل و بررسی است.
از سویی دیگر جمهوری اسلامی به همه نشان داد تلاش خود را برای حفظ برجام به کار خواهد بست، ولی در عین حال مسئولان کشور موظفند از منافع جمهوری اسلامی ایران به هر شکل و صورتی دفاع کنند.
به نظر میرسد که سخنان رئیسجمهور در ارتباط با صادرات نفت از منطقه خلیج فارس یک بحث کلیدی است چرا که آمریکا و متحدانش و همچنین رژیمهای همسو مثل عربستان و امارات در تلاشند با راهاندازی جنگ اقتصادی ملت ایران را زیر فشار سنگینی قرار دهند بنابراین باید جمهوری اسلامی مثل زمان جنگ تحمیلی به فکر راهاندازی ایست بازرسی برای کشتیهایی باشد که به بنادر سعودی، امارات و بحرین تردد دارند.
چنین اقدامی البته کار موجه و منطقی است چون محمد بن سلمان که عملا حاکم رژیم سعودی است صراحتا گفته در تلاش است جنگ را به داخل ایران بکشاند و به دنبال آن مردم شاهد افزایش عملیات تروریستی در پایتخت و مرزهای پاکستان و عراق باشند بنابراین به کار بردن گفتمان تهدید در برابر خواستههای غیرمنطقی اروپاییان و طرفهای دیگر مذاکرهکننده میتواند به عنوان یکی از ابزارهای بازدارنده برای جمهوری اسلامی ایران تلقی شود و از سوی دیگر رسانههای داخلی هم میتوانند در چنین فضای سنگین تبلیغاتی که علیه جمهوری اسلامی ایران به راه افتاده است نقش موثر خود را ایفا کنند بنابراین همانگونه که در زمان جنگ تحمیلی ما شاهد به کارگیری ایست بازرسی در خلیجفارس بودیم در شرایط کنونی با توجه به توانمندی بیشتر نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران به نظر میرسد استفاده از چنین تجربهای از امکان اجرایی شدن بیشتری برخوردار است.
چنین روندی طبعا سرعت کشتیرانی کشورهایی مثل عربستان و امارات را کند خواهد کرد و از سویی دیگر پاسخی مناسب به جنگطلبیهای کشورهای منطقهای و فرامنطقهای مخالف جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. شاید با اعمال اینگونه فشارهای غیر خشونتآمیز برخی دشمنان ما با عقلانیت بیشتری بر سر میز مذاکره با رعایت حقوق برابر بنشینند.
محمد مرندی - استاد دانشگاه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد