آنفلوآنزای پرندگان زمینگیر شد!

آنفلوآنزای پرندگان موضوع تازه‌ای نیست، اما رئیس محیط‌زیست شهر تهران از تلف شدن چند پرنده در حاشیه دریاچه چیتگر خبر می‌دهد و به جام‌جم می‌گوید پرندگان تلف شده دریاچه چیتگر مبتلا به آنفلوآنزای حاد بوده‌اند.

به گزارش جام‌جم، هنوز گزارشی مبنی بر ابتلای انسان به آنفلوآنزای پرندگان در کشور منتشر نشده، اما شهروندان باید نکات ایمنی را رعایت کنند تا خطری آنها را تهدید نکند. وزارت بهداشت نیز در اطلاعیه‌ای هشدارهایی در این باره داده است.

پیش از اینها هم آنفلوآنزا جان بسیاری از پرندگان را در ایران گرفته است. به گواه آمار سازمان دامپزشکی این سازمان درشش ماه دوم امسال بالغ بر 24میلیون پرنده را معدوم کرده که حدود 19 میلیون قطعه مرغ تخمگذار بوده است.

اما آن‌طور که محمد مهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت می‌گوید:‌ ویروسی که حالا به جان پرندگان تالاب بوجاق افتاده با ویروسی که باعث تحمیل خسارت‌های فراوان به مرغداری‌های کشور شده،‌ تفاوت دارد.

به گفته گویا، بررسی‌های آزمایشگاهی درباره پرندگان وحشی تالاب بوجاق نشان می‌دهد نوع ویروس آنفلوآنزای ایجادکننده این طغیان H5N6 است که با ویروس قبلی متفاوت است؛ نکته‌ای که مدیرکل مبارزه با بیماری‌های طیور سازمان دامپزشکی نیز در گفت‌وگویش با جام‌جم تکرار می‌کند.

علیرضا اکبرشاهی می‌گوید: از آذر سال گذشته درگیر بیماری آنفلوآنزای حاد پرندگان با سویه H5N8 هستیم که این سویه در بسیاری از کشورهای جهان در حال گسترش بوده و تلفات زیادی را به‌وجود آورده است و کشورهای همسایه نظیر عراق، افغانستان و عربستان هم درگیر این بیماری هستند.

اما آن‌طور که اکبرشاهی می‌گوید، بیماری پرندگان کشف شده در دریاچه چیتگر هم از نوع آنفلوآنزای حاد با سویه H5N8 است. به این مفهوم که بیماری رویت شده در پرندگان شمال ایران همانی نیست که در پرندگان تلف شده دریاچه چیتگر مشاهده شده است.

جای نگرانی است، جای نگرانی نیست

متفاوت بودن نوع سویه آنفلوآنزای حاد پرندگان مشاهده شده در تهران و برخی از شهرها همچون کرمانشاه و اراک با آنفلوآنزای شایع در بخشی از گیلان از این جهت باعث امیدواری است که نشان می‌دهد این بیماری به طور گسترده در شهرهای ایران شایع نشده و فعلا فقط محدود به همان منطقه از گیلان است. همین باعث می‌شود که چندان جای نگرانی نباشد، اما این بیماری خطرناک از جایی می‌تواند منشأ نگرانی مهم‌تری باشد که بدانیم این سویه از آنفلوآنزای حاد شایع شده در گیلان بسیار خطرناک‌تر از مورد قبلی است.

آن‌طور که رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت می‌گوید «برخلاف ویروس قبلی که تاکنون مورد ابتلای انسانی از آن گزارش نشده، این ویروس در انسان هم ایجاد بیماری کرده است.»‌ و البته نکته مهم‌تری که باید در رابطه با این ویروس دانست این‌که قدرت بیماری‌زایی آن شدیدتر از نوع قبلی است.

محمد‌مهدی گویا در این باره می‌گوید:‌ تاکنون موردی از این بیماری در انسان در هیچ کشور دیگری جز چین مشاهده نشده است، اما چون ویروس سد انسانی را پشت سر گذاشته، احتمال دارد در کشورهای دیگر نیز بیماری انسانی مشاهده شود.

هر چند حرف‌های علیرضا اکبرشاهی در رابطه با مشاهده سویه متفاوت آنفلوآنزای حاد پرندگان در تهران نشان دیگری است بر این‌که بیماری مشاهده شده در تهران هم جای نگرانی دارد. او به جام‌جم می‌گوید: سویه‌های آنفلوآنزا دائما تغییرات ژنتیکی می‌دهد و ممکن است دو یا سه سال بعد با یک تغییر امکان سرایت به انسان را پیدا کند.

یکی دیگر از نگرانی‌های شهروندان که البته منشأ آن بیشتر فضاهای مجازی است بر حذر داشتن مردم از خوردن تخم مرغ بوده است.

نکته‌ای که مدیرکل مبارزه با بیماری‌های طیور سازمان دامپزشکی هم به آن واکنش نشان می‌دهد.

اکبرشاهی ادامه می‌دهد: مردم درباره مصرف مرغ و تخم‌مرغ به هیچ عنوان نگران نباشند، چرا که این دسته از محصولات از کانال دامپزشکی خارج می‌شود، گوشتی که در کشتارگاه بسته‌بندی شده، مورد تائید دامپزشکی است، لذا این دسته از محصولات سالم بوده و مشکلی ندارد. کانون‌هایی که بیماری در آنها شناسایی می‌شود، طیور و تخم‌هایشان معدوم شده و به هیچ وجه وارد چرخه مصرف نمی‌شود.

پیشگیری به جای درمان

آنچه از حجم اطلاعات مسئولان در وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی و البته محیط‌زیست بر می‌آید این که همه آنها معتقدند می‌توان در همین ابتدا بیماری را کنترل کرد تا نگرانی از تبعات درمانی آن وجود نداشته باشد.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در گفت‌وگو با تسنیم معتقد است، باید نهایت تلاش صورت پذیرد تا این طغیان در کوتاه‌ترین زمان ممکن کنترل شود و آثار آن در پرندگان و محیط از بین برود. از سوی دیگر فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست استان تهران با بیان این‌که ورود پرندگان وحشی توسط پرنده‌فروشان نیز باعث احتمال شیوع بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان می‌شود، اعلام کرد اخطاریه‌های لازم به بازار پرنده‌فروشان داده شده است.

نقی‌ میرزا کریمی می‌گوید در هر نقطه‌ای از استان تهران بویژه مناطق تالابی یا رودخانه‌ای، اگر بیش از پنج لاشه پرنده به صورت غیر عادی وجود داشته باشد، باید اطلاع‌رسانی به متولیان امر صورت گیرد؛ شکار پرندگان نیز تا اطلاع ثانوی ممنوع خواهد بود.

کوروش ربیعی، رئیس حیات وحش استان مازندران هم از پایش‌های شبانه‌روزی این سازمان در تالاب‌های این استان خبر می‌دهد.

او در گفت‌وگو با جام‌جم می‌افزاید: در پایش‌های مستمری که در سطح این استان صورت گرفته هنوز نمونه‌ای از این بیماری دیده نشده است. این درحالی است که فاصله تالاب‌های این استان و استان همجوار بسیار کم است ‌.

اما نکته جالب این‌که بازار پرندگان فریدونکنار همچنان با وجود شیوع بیماری آنفلوآنزای حاد پرندگان فعال است.

بازاری که سال‌هاست به نوعی قتلگاه پرندگان مهاجر است و حتی با وجود شیوع آنفلوآنزای حاد پرندگان در این منطقه از رونق نیفتاده است. به نظر می‌رسد تنها مرگ انسان‌ها به واسطه شیوع بیماری آنفلوآنزا در این منطقه باعث شود تا مسئولان پا را از صدور اخطاریه برای این بازار فراتر ببرند و حداقل چند روزی این بازار را تعطیل کنند

میثم اسماعیلی - جامعه