گردهمایی فیزیکی برای عرضه دستاوردهای مجازی

شبستان مصلی از 20 تا 26 آبان پذیرای علاقه‌مندان به حوزه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال بود. هرچند از ابتدای سال تاکنون الکامپ، تلکام و مطبوعات نمایشگاه‌هایی بودند که شباهت‌هایی به این نمایشگاه در زمینه‌های مختلف داشتند، اما ترکیب رسانه و دیجیتال، نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال را کمی متفاوت‌تر کرد. شاید بتوان گفت امسال استفاده از فضای دیجیتال در کشور به اوج خود رسید و لزوم برگزاری چنین نمایشگاهی کاملا احساس می‌شد. البته این یازدهمین سالی است که این نمایشگاه در حال برگزاری است. اگر سال‌های قبل بازار سی‌دی‌های صوتی و تصویری و بعد از آن سی‌دی‌های چندرسانه‌ای گرم بود، در سال‌های اخیر برنامه‌های تلفن همراه و شبکه‌های اجتماعی و همچنین دنیای جذاب بازی جای نسل‌های قبل را گرفته‌اند.

آشتی فعالان و علاقه‌مندان

محمدصادق افراسیابی، مشاور رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال در گفت‌و‌گو با خبرنگار کلیک، مهم‌ترین اهداف نمایشگاه امسال را معرفی فعالان حوزه رسانه‌های دیجیتال به نخبگان و علاقه‌مندان تخصصی به این حوزه عنوان کرد. از دیگر اهداف این نمایشگاه می‌توان به بسترسازی مناسب برای حمایت از تولیدکنندگان ملی محتوای دیجیتال، تلاش برای صادرات محصولات دیجیتال، توسعه خط و زبان فارسی در محیط دیجیتال و همچنین ایجاد جایگاهی برای عرضه محصولات در حوزه رسانه‌های دیجیتال اشاره کرد.

ظاهری آرام، باطنی فعال

با یک گشت‌وگذار ساده در روزهای مختلف در نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال امسال می‌توانستید تفاوت میزان مراجعه‌کننده در چند سال قبل با سال‌های اخیر را مشاهده کنید. از نظر کمی، تعداد مراجعه‌کنندگان کاهش‌یافته است. یکی از بازدیدکنندگان نمایشگاه می‌گوید: «امسال تعداد مؤسساتی که در نمایشگاه شرکت کرده‌اند نسبت به سال گذشته بیشتر شده، بازدید هم نسبت به سال گذشته بهتر است، اما نسبت به چند سال گذشته که من در نمایشگاه حضور داشتم بازدید‌ها بسیار کاهش‌ یافته است.» در همین راستا محمد‌صادق افراسیابی که از
سال 85 با عناوین مختلف در برگزاری نمایشگاه نقش داشته در گفت‌و‌گو با خبرنگار کلیک با تائید کاهش بازدیدها نسبت به چند سال قبل، به این نکته اشاره می‌کند: «در بررسی‌های انجام‌‌شده عوامل مختلفی موجب این کاهش بازدید بوده است. اول این‌که در سال‌های گذشته بن تخفیف خرید محصولات حوزه رسانه‌های دیجیتال ارائه می‌شد، اما رویکرد دولت جدید حمایت به‌گونه‌ای دیگر است؛ به همین دلیل بن خرید در حوزه‌های فرهنگی حتی نمایشگاه کتاب هم به‌صورت کاملا هدفمند ارائه می‌شود. موضوع بعدی این‌که با توجه به اهداف این نمایشگاه شاید حضور عامه مردم نسبت به حضور خبرگان دولتی و دانشگاهی اثربخشی کیفی کمتری داشته و صحبت‌های میدانی و تحقیقات انجام‌گرفته نشان‌دهنده رضایت کامل شرکت‌کنندگان در نمایشگاه است.»

درواقع باید گفت نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال به سمت تخصصی‌تر شدن در حرکت است و حضور نمایندگان مؤسسات دولتی و خصوصی برای عقد قراردادها و همچنین ارائه دستاوردهای مؤسسات حاضر در نمایشگاه سبک جدیدی از نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال را ایجاد کرده است. در کنار این موارد استفاده بیش‌ازپیش مردم کشور از رسانه‌های دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی تغییراتی در سبک زندگی افراد ایجاد کرده که موجب شده کمتر به نمایشگاه‌های فیزیکی مراجعه کنند. در همین رابطه محمدصادق افراسیابی می‌گوید: «با بررسی‌های ما مردم علاقه‌مندی بیشتری به مطالعه رسانه‌های دیجیتال و مجازی پیدا کرده‌اند و این در نمایشگاه مطبوعات کاملا مشهود بود. از نظر ما این‌که مردم به سمت رسانه‌های دیجیتال و مجازی وارد شوند در کنار افزایش سواد رسانه‌ای می‌تواند به بهبود شرایط کمک کند. بنابراین حضور نیافتن عامه مردم می‌تواند نشانه خوبی از استفاده درست مردم از رسانه‌های دیجیتال باشد.»

بخش‌های نمایشگاه و تازه‌های امسال

امسال 120 کارگاه و نشست تخصصی در حوزه رسانه‌های دیجیتال در نمایشگاه برگزار شد. به گفته مسئولان این بخش درصورتی‌ که کاربران در این دوره‌ها از قبل روی سایت سرآمد به‌صورت رایگان ثبت‌نام کرده‌ بودند، می‌توانستند گواهی شرکت در این دوره‌ها را هم دریافت کنند.

امسال بخش‌های جدیدی به نمایشگاه اضافه ‌شده بود تا حال و هوای آن کمی متفاوت‌تر از سال گذشته باشد. یکی از جذاب‌ترین بخش‌هایی که در نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال امسال به چشم می‌خورد حضور 250 شرکت یا گروه استارت‌آپی برای اولین بار در این نمایشگاه بود. برای تک‌تک این شرکت‌ها یا گروه‌ها فضای مناسبی در نظر گرفته ‌شده بود و مراجعه‌کنندگان می‌توانستند با محصولات و خدمات آنها آشنا شوند. عبدالرضا کردی، مشاور پژوهش، خلاقیت و نوآوری رئیس سازمان فرهنگی، هنری شهرداری تهران در همین رابطه گفت: «در این نمایشگاه به لحاظ تولید محتوای خلاق نسبت به سال گذشته رشد 800درصدی داشته‌ایم.»

از سوی دیگر پوشش خبرهای نمایشگاه و گپ و گفت دوستانه با متخصصان این حوزه در اولین استودیوی نمایشگاهی ضبط و به‌طور همزمان روی صفحات اینستاگرامی کانال تلویزیونی نمایشگاه پخش می‌شد. تازه‌های این نمایشگاه به همین‌ها ختم نمی‌شد؛ در حوزه بازی‌های رایانه‌ای نیز موضوع بازی‌های موبایلی برای اولین بار برگزار شد. پس از چند سالی که توجه‌ها به بازی‌های رایانه‌ای جلب شده، حمایت از تولیدکنندگان بازی‌های موبایلی ایرانی و برگزاری لیگ روی این بازی‌ها موضوع جدیدی بود که در این نمایشگاه به آن پرداخته شد.

سواد رسانه‌ای، الزام یا انتظار

از دیگر موضوعات نمایشگاه امسال، بخش سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی بود که در آن بر آموزش خانواده‌ها و بالا بردن سطح دانش رسانه‌ای تاکید شده بود. با افزایش روزافزون استفاده مردم کشور از شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های دیجیتال، دست‌اندرکاران این حوزه در تلاش هستند با افزایش سطح دانش خانواده‌ها و مصرف‌کنندگان این حوزه به بهبود شرایط و استفاده درست از این امکانات دست یابند. در نمایشگاه امسال بخش خاصی برای خانواده‌ها در نظر گرفته‌شده بود تا با برگزاری دوره‌های آموزشی، نشست‌های تخصصی و همچنین ارائه خدمات و اطلاعات به مراجعین، آنها را با بحث سواد رسانه‌ای آشنا کرده و سطح این سواد را بهبود ببخشند. کمپین مصرف رسانه‌ای نیز با هدف بررسی میزان مصرف مناسب و درست رسانه‌های دیجیتال در سطح کشور، در نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال فعالیت خود را آغاز کرد.

«واقعیت افزوده»؛ شکل جدید خدمات

در گشت و گذار معمول در نمایشگاه می‌توانستید افزایش استفاده از واقعیت افزوده (Virtual Reality) را حس کنید. مؤسساتی که در سال‌های گذشته خدمات مذهبی ارائه می‌دادند، از این تکنولوژی برای زیارت مجازی استفاده کرده بودند و برخی مؤسسات فرهنگی و هنری از آن برای تشخیص خلاقیت هنری کودکان و نوجوانان و مؤسسات ارائه‌دهنده خدمات بازی و سرگرمی نیز از این تکنولوژی برای پر کردن اوقات فراغت مراجعه‌کنندگان بهره می‌بردند. به هر حال باید در نظر داشت واقعیت مجازی در سال‌های اخیر با استقبال خوبی رو‌به‌رو شده و به نظر می‌رسد می‌توان از این تکنولوژی در سال‌های آتی برای ارائه مطالب مفید و درگیر کردن حواس مختلف در حوزه رسانه‌های دیجیتال استفاده کرد.

محسن سمسارپور

ضمیمه‌کلیک جام‌جم