طلسم ورودطلای سیاه به بورس شکسته شد

بتازگی سازوکار تسویه معاملات ارزی نفت خام در بازار سرمایه تدوین شده که اجرای آن می‌تواند طلسم عرضه این کالای راهبردی را در بازار سرمایه بشکند.

هیات وزیران، سال 1386 ایجاد بورس نفت را به وزارت اقتصاد تکلیف کرد و به این ترتیب، وزیر وقت اقتصاد که همزمان دبیر شورای عالی بورس بود، سازمان بورس را به واگذاری عرضه فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران موظف کرد.

با وجود همه چالش ها، بیست و دوم تیرماه 1390 نفت خام با حضور معاون اول رئیس‌جمهوری روی تابلوی معاملات بورس کالا رفت، اما در همان آغاز با شکست روبه‌رو شد. نفت خام در این بازار در 9 مرحله دیگر عرضه شد و فقط در یک مرحله به فروش رفت.

با شکست عرضه نفت خام، مسئولان وقت سازمان بورس و اوراق بهادار به فکر ایجاد بستر جدیدی برای عرضه نفت خام در بورس انرژی افتادند.

تلاش برای ورود نفت و سایر حامل‌های انرژی به بازار سرمایه و تعیین قیمت این محصولات در بورس، اوایل سال 1390 شکل دیگری یافت و با تصمیم شورای عالی بورس و اوراق بهادار در خردادماه سال 1390، بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور به منظور عرضه محصولات و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ و سایر حامل‌های انرژی شکل گرفت.

نخستین محموله نفت خام، هفدهم فروردین ماه سال 1393 در رینگ داخلی بورس انرژی عرضه شد اما این معاملات به دلایل مختلف ادامه نیافت.

سرانجام با پیگیری مسئولان سازمان بورس، مدیران بورس انرژی، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، بانک توسعه صادرات و مساعدت شرکت ملی نفت ایران قرار است بزودی عرضه نفت خام صادراتی از طریق چهارمین بورس انجام شود تا طلسم عرضه این محصول در بازار سرمایه شکسته شود.

بر‌اساس گزارش شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات)، مدیرعامل سمات بیان کرد: در ماه‌های اخیر اقدام‌های گسترده‌ای برای فراهم کردن زیرساخت‌های لازم معاملات بین‌المللی نفت خام در بورس انرژی آغاز شد و خوشبختانه اکنون شرایط برای معاملات این محصول فراهم شده است.

محمدرضا محسنی اضافه کرد: بانک توسعه صادرات ایران، نخستین بانکی است که تسویه معاملات ارزی نفت خام را در بورس انرژی انجام خواهد داد. البته رایزنی برای افزایش بانک‌ها همچنان ادامه دارد.

مدیرعامل سمات تاکید کرد، معاملات نفت خام در بورس انرژی با یورو انجام می‌شود.

وی گفت: شرکت سپرده‌گذاری مرکزی با ارسال نامه‌ای به شرکت ملی نفت ایران، آمادگی خود را برای انجام این معاملات در بازار سرمایه اعلام کرده است و امیدواریم هر چه سریع تر فرآیند اجرایی این معاملات آغاز شود.