چرا بدخیمی‌های پستان رو به افزایش است؟

خبر خوب این است که بیشتر توده‌های پستانی خوش‌خیم هستند و می‌توان با دقت و پس از بررسی توسط یک پزشک باتجربه، درصد کمی از توده‌ها که بدخیم هستند را سریع و بموقع معالجه کرد.

علت افزایش شیوع موارد بدخیمی پستان چیست؟

مسلما مهم‌ترین عامل این مسأله، روش‌های دقیق معاینه پستان و بررسی بهتر پستان با ماموگرافی است. از دیگر عواملی که در بروز فزاینده بیماری نقش دارد، رژیم غذایی و بخصوص افزایش چربی‌های بدن و چاقی است. مصرف هورمون‌ها هم در افزایش احتمال سرطان پستان نقش کوچکی دارد. در زنانی که سال‌های طولانی و به صورت مداوم از قرص‌های جلوگیری استفاده می‌کرده‌اند این خطر بیشتر است؛ اما با قطع قرص، پس از چند سال این اثر مخرب کاهش می‌یابد. نکته جالب این است که بارداری از عوامل کاهنده احتمال سرطان پستان است، اما علل دیگری هم در بروز این بیماری نقش دارند. از مهم‌ترین عوامل موثر در پیدا شدن این بیماری وراثت است. وجود بیماری در مادر، خواهر و مادربزرگ (بستگان درجه یک)، خاله و عمه (بستگان درجه 2) و حتی در بستگان دورتری مثل دختر خاله و دختر عمه علامت خطر مهمی است که باید به آن توجه کرد. به طوری که توصیه می‌شود کسانی که یکی از بستگانشان بخصوص بستگان درجه یک دچار این بیماری شده باشند باید ده سال زودتر از سن فرد مبتلا، اقدام به معاینات و بررسی‌های دوره‌ای کنند. مثلا اگر فرد بیمار در 40 سالگی دچار سرطان پستان شده، وابستگان مونث وی از 30 سالگی اقدام به بررسی کنند.

علائم خطر کدامند؟

مهم‌ترین علامت، احساس وجود توده‌ای در پستان است بخصوص توده‌ای که قوام سفت و سنگی داشته باشد و با لمس براحتی حرکت نکند و همچنین شایع‌ترین محل این توده در ناحیه فوقانی خارجی پستان است. سرطان‌های پستان بندرت دردناک هستند و درد از علائم این سرطان نیست.

از علائم مهم دیگر، تغییرات پوست سینه به صورت چین‌خوردگی و شبکه شبکه شدن پوست سینه مثل پوست پرتقال است. از علائم مهم دیگر فرو رفتن نوک پستان به سمت داخل است. هر چند در بیشتر موارد ترشحات نوک پستان علامت بیماری خوش خیم پستان است، ولی ترشحات نوک پستان هم می‌تواند از علائم خطر باشد بخصوص اگر ترشحات خونی باشد. هرچه سن بالاتر باشد احتمال این که توده پستانی بدخیم باشد بیشتر است.

خوشبختانه ماموگرافی روش تشخیصی بی‌ضرری است که به کشف بیماری کمک می‌کند و برخلاف تصور عمومی، میزان اشعه‌ای که از این روش به بدن می‌رسد، زیاد نیست و در هر سنی قابل استفاده است. مهم‌تر از ماموگرافی معاینه ماهانه پستان توسط خود فرد و معاینه سالانه توسط پزشک ماهر است.

دکتر رضا کریمی

متخصص داخلی و فوق‌تخصص غدد و متابولیسم