صنعت اسباب‌بازی کشور چگونه پا می‌گیرد؟

البته پاسخ دقیق و جامع به این پرسش، حتما مطالعه‌ یا مطالعاتی دقیق و علمی و چند جانبه می‌طلبد‌، اما در نگاهی مقدماتی و با تکیه بر اطلاعات و مطالعات موجود می‌توان نکاتی را مطرح کرد:

1ـ مطالعه و برنامه‌ریزی واقع‌بینانه: اسباب‌بازی‌ها و کالاهایی در جذب مشتری موفق‌ترند، که پیش از طراحی و تولید برای مراحل گوناگون کار، از پشتوانه‌ مطالعاتی و برنامه‌ریزی مبتنی بر مطالعات علمی و تجربه‌های عینی ارزشمند برخوردار باشند.

2ـ توجه به خواسته‌ها، گرایش‌ها و نیازهای مخاطبان: همه می‌دانیم که نمی‌توان بی‌توجه به خواست، گرایش و نیاز کسی او را به سمت فعالیت یا کالایی کشاند و شاید اگر از هر طراح و تولیدکننده‌ای بپرسیم چرا این کالا را طراحی یا تولید کرده‌ای، بگوید می‌خواهم به فلان نیاز یا علاقه‌مندی مخاطب پاسخ بدهم. اما تشخیص درست، کامل و به‌وقت نیازها و خواسته‌های مخاطبان، بویژه در جهان پر تنوع امروز، کاری است تخصصی و دشوار و البته رعایت آن بر جذابیت کالا تاثیرگذار است.

3ـ احترام به مشتری: آنچه ذیل عنوان احترام به مشتری می‌آورم، از منظری دیگر، شاید در چند محور مستقل تعریف شود. در اینجا «کیفیت مطلوب»، «قیمت مناسب»، «ایده‌ مناسب»، «ابتکار و خلاقیت در همه یا بخشی از مراحل» و «ادعای به‌اندازه در مورد کالا»، مد نظر است. وقتی اینها را رعایت کنیم، مشتری به ما اعتماد می‌کند و احساس می‌کند به او احترام گذاشته‌ایم.

4ـ عرضه‌ و ترویج و تبلیغ مناسب: بالاخره آن اسباب‌بازی که با مطالعه و برنامه‌ریزی درست، براساس نیاز و گرایش کودک امروز و با‌کیفیت مناسب تولید شده، باید در بسته‌بندی مناسب عرضه و با برنامه‌ تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی جذاب به مشتری شناسانده شود.

واقعیت این است که ما گاه به بعضی از این موارد و گاه به همه‌ آنها بی‌اعتنا هستیم و گمان می‌‌کنیم چون به نظر ما یا دوست و آشنا و حداکثر فرزندان خودمان و دوروبری‌هایمان اسباب بازی خوبی ساخته‌ایم، بازار هم باید از آن استقبال کند، اما واقعیت تلخ‌تر از این تصورهاست.

شاعر شیرین‌سخن از چند قرن پیش گفته است «مزد آن گرفت جان برادر که کار کرد». ما قابلیت تولید اسباب‌بازی‌های جذاب را داریم و گاه این قابلیت را به فعل درآورده‌ایم؛ اما نمی‌توان به قابلیت‌ها و ظرفیت‌ها بسنده کرد. لازم است مراکز علمی و دستگاه‌های دولتی و عمومی دست به دست هم دهند تا بنیه و توان کشور در این زمینه تقویت شود و دست‌کم پشتوانه‌های مطالعاتی این حوزه تامین شود، استانداردهای لازم در این رشته و سازوکار نظارت بر رعایت آنها تدوین و معرفی شود و خلاقیت و توان فکری و تولیدی هنرمندان و صنعتگران خوب کشور فرصت ظهور و بروز یابد تا شاهد شکوفایی صنعت اسباب‌بازی و طراحی و تولید اسباب بازی‌های جذاب و پرمخاطب باشیم.

مناف یحیی‌پور

معاون تولید کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان