مغولستان؛ کم‌تراکم‌ترین کشور جهان

مغولستان تنها با روسیه و چین مرز دارد و با وجودی‌که نوزدهمین کشور بزرگ جهان از نظر مساحت است، اما کم‌‌تراکم‌‌ترین کشور جهان از نظر جمعیت به‌ شمار می‌‌آید. بیشتر مردم این کشور از دین بودیسم تبتی تبعیت می‌کنند و حدود 3 تا 5 درصد از جمعیت مغولستان، مسلمان هستند. بیشتر این مسلمانان از قزاق‌هایی هستند که حدود 88/7 درصد آنها در استان بایان‌اولگی و 11/5 درصد در استان خاود ساکن هستند. بخش کوچکی از مسلمانان قزاق نیز در سراسر شهرهای این کشور پراکنده هستند.

نوه مسلمان چنگیزخان: مورخان زمان ورود اسلام به مغولستان را بین سال‌های 1222 و 1254 می‌دانند. وقتی چنگیزخان به افغانستان حمله کرد، در راه بازگشت به مغولستان به بخارا رفت. آنجا در باره دین اسلام تحقیق کرد و برخی اصول این دین بجز حج را ـ که ضروری نمی‌دانست ـ تائید کرد، اما از آنجایی که مسلمانان و یهودی‌ها را برده‌های خود می‌دانست، اجازه انجام دادن بیشتر رسوم دینی را به آنها نمی‌داد. بعدها وقتی برکه خان، نوه چنگیزخان حاکم تمام مغولستان شد، به دین اسلام و باورهای آن ایمان آورد و به این ترتیب، فرماندهان و پیروان او نیز مسلمان شدند.

آموزه‌هایی از مغولستان داخلی: مسلمانان مغولستان به دلیل این که سال‌ها زیر سیطره حکومت کمونیستی شوروی بودند، بسیاری از آیین‌ها و اصول دین اسلام را فراموش کرده بودند، اما مسلمانان مغولستان داخلی ـ نام منطقه‌ای خودمختار در چین ـ توانسته‌اند دین خود را تمام و کمال حفظ کنند. حدود 102 مسجد در این سرزمین وجود دارد و آنها با تربیت جوانان و آموزش اصول دین، به مسلمانان سرزمین مغولستان کمک می‌کنند تا آیین‌های دینی خود را به یاد آوردند و آنها را اجرا کنند. در برخی شهرهای مغولستان مانند اولان باتور پایتخت مغولستان نیز مسجدی وجود دارد که مسلمانان هنگام دعا و برگزاری نماز در آنجا دور هم جمع می‌شوند.

نامزدی از گهواره: قزاق‌های مسلمان، ازدواج را بسیار مهم می‌دانند و معتقدند، بزرگ‌ترها باید برای جوانان خود در این باره تصمیم بگیرند. به همین دلیل، بیشتر خانواده‌ها زمانی که وقت ازدواج فرزندانشان برسد، شرایط ازدواجشان را فراهم می‌کنند. همچنین رسمی میان آنها بویژه بادیه نشینان وجود دارد که نامزدی از گهواره نام دارد. به این ترتیب که پدران دو خانواده دختر و پسر، آنها را از همان بدو تولد برای یکدیگر نامزد می‌کنند و وقتی به بلوغ رسیدند، مراسم ازدواجشان برگزار می‌شود.

اهمیت فرزند : مسلمانان قزاق به وجود فرزند و تربیت آن بسیار اهمیت می‌دهند. خانواده قزاق بدون وجود فرزند به معنای واقعی کلمه شاد نخواهد بود و البته پسرها ـ چون موجب ادامه نسل می‌شوند ـ جایگاه ویژه‌ای دارند. آداب و رسوم متفاوتی در ارتباط با تولد و پرورش کودک وجود دارد. آنها زنان باردار را از چشم بد حفظ می‌کنند و هرگز اجازه نمی‌دهند، به تنهایی از خانه بیرون روند. در ضمن زنان باردار از خوردن برخی گوشت‌ها مانند گوشت شتر منع می‌شوند، زیرا معتقدند ممکن است مانند شتر بارداری‌شان 12 ماه طول بکشد. مسلمانان مغولستان فرزندان خود ـ چه پسر و چه دختر ـ را به گونه‌ای تربیت می‌کنند که از سنین 13 تا 15 سالگی آماده داشتن یک زندگی مستقل باشند و بتوانند تشکیل خانواده بدهند.

منبع: topchinatravel

مترجم: نادیا زکالوند