نقش الکل در بروز بیماری‌های روحی و روانی

اضطراب و افسردگی از علائم شایع اختلالات روانپزشکی هستند که می‌توانند باعث مصرف مواد مخدر و بخصوص الکل بشوند. اختلال افسردگی در خانم‌ها بیشتر است و پنج تا ده برابر بیشتر دیده می‌شود .

افسردگی وقتی خفیف باشد ممکن است خود‌به‌خود خوب شود ، اما توصیه ما این نیست که صبر کنیم تا خود‌به‌خود خوب شود. گاهی اگر به حال خود رها شود و با خود درمانی از طریق کارهای اشتباهی مثل مصرف الکل، سعی در رفع آن نداشته باشیم در طول یک دوره زمانی بهتر خواهد شد. در حالی که متاسفانه مصرف الکل یک افسردگی خفیف و قابل درمان را به یک افسردگی شدید تبدیل می‌کند.

وقتی فردی در حالت مستی و مصرف الکل کاری را می‌کند یا می‌خواهد کاری انجام دهد، ولی فردای آن روز و بعد از تمام شدن اثر الکل دیگر چیزی یادش نمی‌آید و فراموشی می‌گیرد چه کارهایی انجام داده است، این چه اختلالی است؟‌

ما به این حالت، فراموشی‌های گذرا می‌گوییم. افراد در این حالت، فراموش می‌کنند چه کارهایی کرده‌اند و معمولا کارهایشان پرخاشگرانه است یا حرف‌ها و رفتارهای ناشایستی از خود بروز می‌دهد و جالب این است که خود به یاد نمی‌آورد چه کار کرده است و هرچه فکر می‌کند یادش نمی‌آید و این خود یک خلأ در مغز است. برای همین توصیه این است اگر فردی در کنار این افراد بوده است آن برهه زمانی که فراموش کرده است را به او توضیح دهند و یادآوری کنند و به او بگویند چه کارهایی می‌خواسته بکند که جلویش را گرفته اند. حتی ممکن است خیلی وقت‌ها کاری را که وی نکرده است به او نسبت دهند و بگویند تو آن را انجام داده‌ای و چون فرد فراموشی گرفته، روحش هم از کاری که کرده خبردار نباشد. اینها همه عوارض مصرف الکل است.

علائم مصرف الکل چیست؟‌

فرد از حالت عادی خارج می‌شود. البته معمولا افراد خیلی آشنا و نزدیک می‌توانند این علائم را ابتدا تشخیص بدهند .به دنبال مصرف الکل، خواب و خوراک و رفتارهای فرد تحت تاثیر قرار می‌گیرد .

البته در نوجوانان، تغییر علائم خیلی فوری و چشمگیر است و خانواده‌ها سریع متوجه می‌شوند و باید هوشیار باشند نسبت به تغییر رفتارهای نوجوان خود بخصوص در ارتباط با نوجوانانی که زمینه اختلالات روانپزشکی دارند یا داشته‌اند.

ترک الکل به اندازه ترک مواد مخدر دشوار است یا خیر؟‌

این یک توصیه بسیار غلط است که شما اگر معتاد به یک مواد دیگری باشید می‌توانید با مصرف الکل آن مواد دیگر را کنار بگذارید‌. واقعیت این است که ما خیلی درباره الکل نمی‌دانیم و آگاهی مردم درباره الکل بسیار پایین است و نمی‌دانند جزو مواد سنگین است، یعنی مصرفش می‌تواند بشدت فرد را چه در ابعاد جسمی و چه روانی تحت تاثیر قرار دهد.

بنابراین هیچ وقت برای ترک مواد اعتیادزای دیگر نمی‌شود از الکل استفاده کرد. برای ترک الکل،درمان‌های دارویی محدود و روان درمان‌های بسیار متنوعی وجود دارد. ذکر این نکته ضروری است که ترک الکل بسیار سخت و دشوار است و عوارض زیادی می‌تواند داشته باشد و برای همین هم رجوع به متخصص برای افرادی که می‌خواهند الکل را ترک کنند، توصیه می‌کنیم.

اختلالاتی که به دنبال مصرف الکل ایجاد می‌شود شامل اختلالات اضطرابی، خلقی و افسردگی، دوقطبی یا شیدایی، جنسی، خواب، اختلال حافظه و انواع فراموشی‌ها و اختلالات جنون است.

دکتر زهره جعفری

روانپزشک