پشت پرده شماره‌گذاری خودروهای بی‌کیفیت

یکی از خبرهای او در گفت‌وگو با ما نیز درباره کاهش تلفات جاده‌ای است که آن را نشانه‌ای از ارتقای فرهنگ رانندگی در مردم می‌داند.

رئیس‌پلیس راهور البته در این گفت‌وگو درباره افزایش شاخص‌های استاندارد خودرو و علت شماره‌گذاری مجدد اسکانیا و خودروهای بی‌کیفیت نیز توضیحاتی دارد به‌علاوه تمهیدات ویژه پلیس برای تابستان امسال که پیش‌بینی می‌شود با توجه به همزمانی آغاز تابستان با تعطیلات عید فطر باشد، باز شاهد بار ترافیکی سنگینی در جاده‌ها باشیم.

سهمی از حوادث جاده‌ای مربوط به بی‌کیفیتی خودروهاست. در گذشته مقرر شده بود خودروهای بی‌کیفیت شماره‌گذاری نشوند، اما هنوز شاهد این شماره‌گذاری هستیم. چرا؟

آنچه قانون برای پلیس مشخص کرده این است که ابتدا خودروها از سازمان ملی استاندارد، استانداردهای لازم را دریافت کنند، سپس نتایج کتبی استاندارد خودروها به پلیس اعلام شود، پلیس هم از لحاظ فنی آنها را بررسی و تائید کند، همچنین از نظر زیست‌محیطی، خودروها باید مورد تائید سازمان حفاظت محیط‌زیست قرار گرفته باشند که پلیس می‌تواند آنها را شماره‌گذاری کند. البته در سال‌های گذشته شاهد ارتقای استانداردها بوده‌ایم مانند نصب ترمز ضدقفل، نصب کیسه هوا و برخی تجهیزات دیگر، منتها مشکل اصلی این است که این استانداردسازی، شامل برخی قطعات خودرویی است که توسط شرکت‌های قطعه‌ساز تولید می‌شود که آن کیفیت لازم را ندارند. ممکن است حتی برخی از این قطعات مجوز استاندارد را هم بگیرند، اما درواقع نمی‌توانند انتظارات پلیس را در ایجاد ایمنی جاده‌ای فراهم کنند.

سال‌های گذشته چند حادثه برای اتوبوس‌های اسکانیا پیش آمد و مشخص شد که این اتوبوس‌ها ایمن نیستند، تا مدتی هم از شماره‌گذاری اسکانیا پرهیز می‌شد. اما دوباره شاهد شماره‌گذاری این اتوبوس‌ها هستیم. آیا اسکانیا در کیفیت خود تجدیدنظر کرده است؟

براساس گزارش‌هایی که پلیس داده بود، سازمان ملی استاندارد به صحنه آمد و شماره‌گذاری اسکانیا را متوقف کرد. این توقف شماره‌گذاری دو سال هم ادامه داشت تا این که سازندگان این اتوبوس تغییراتی را از نظر کیفی روی این نوع اتوبوس‌ها ایجاد و اعمال کردند و فعلا براساس تائیدیه سازمان ملی استاندارد، اتوبوس‌های جدید اسکانیا شماره‌گذاری می‌شوند اما اتوبوس‌های قبلی همچنان آن ضعف سقف و ستون را دارا هستند. به همین علت مقرر شد که اتوبوس‌های قدیمی اسکانیا فراخوان شده و برخی تجهیزات ایمنی روی آنها نصب شود. البته این فراخوان تنها به اسکانیا محدود نمی‌شود و دیگر اتوبوس‌ها نیز باید در تقویت سیستم ترمز خود اقدام کنند.

آیا شاخص‌های استاندارد سلامت و کیفیت خودروها نیز نیاز به بازنگری دارد؟ شاخص‌های جدیدی اعمال خواهد شد؟

بر اساس قانون فعلی، 51 شاخص برای سنجش استاندارد خودروهای ملی اعمال می‌شود که وزارت صنعت و سازمان ملی استاندارد، وظیفه نظارت بر اجرای آن را عهده دار هستند، اما در حال حاضر به نظر می‌رسد استانداردهای لازم در صنعت خودروسازی کشور با افزایش سفر، نیازهای مردم، مطالبات جامعه و سبک زندگی امروز مردم متناسب نیست و قطعا نمی‌تواند جوابگوی نیازهای مردم باشد، اما مقرر شده استانداردها به بیش از 80 شاخص ارتقا پیدا کنند. این ارتقای 51 به 80 منوط به تصویب دولت است که چنانچه اتفاق بیفتد، شاهد اعمال استاندارد 80 شاخصه برای تمام خودروها و بالطبع افزایش ضریب ایمنی خودروها خواهیم بود.

رکورددار تلفات جاده‌ای مربوط به کدام خودرو است؟

در حال حاضر در کشور بیشترین فراوانی متعلق به خودروهای پراید و پژو است و بیش از 50 درصد تلفات جاده‌ای نیز به این دو خودرو تعلق دارد.

فصل بهار تمام شد، میزان تصادفات و تلفات جاده‌ای در سه ماهه گذشته چگونه بوده است؟

خوشبختانه سال 95 شاهد کاهش روند تلفات تصادفات جاده‌ای بوده‌ایم. به عبارتی بیش از 650 نفر در تصادفات جاده‌ای نسبت به سال قبل کاهش تلفات داشته‌ایم. همچنین در بهار 96 شاهد کاهش 10 تا 12 درصدی تلفات نسبت به زمان مشابه سال قبل بوده‌ایم. البته میزان فرهنگ رعایت قوانین و مقررات رانندگی نسبت به گذشته نیز ارتقا پیدا کرده و رفتار رانندگان هم بسیار بهتر و قانونمند شده است. دوربین‌های نظارتی و ثبت تخلفات جاده‌ای هم در این کاهش تلفات و افزایش فرهنگسازی‌‌ رانندگی بسیار موثر بوده است. یادآور می‌شوم بیش از 73 درصد تلفات جاده‌ای مربوط به تصادفات خارج از محدوده شهرهاست. بنابراین امیدواریم با نصب بیشتر این دوربین‌ها در جاده‌های خارج شهری و ارتقای سطح فرهنگ ترافیکی مردم، باز شاهد کاهش بیشتر تصادفات و تلفات جاده‌ای باشیم.

برای تابستان و سفرهای تابستانی، پلیس چه تمهیداتی را برنامه‌ریزی کرده است؟

از ابتدای تابستان، یعنی امروز طرح ویژه ترافیک تابستان 96 با همکاری و هماهنگی دستگاه‌های امدادی و خدماتی با محوریت پلیس راهور تا پایان شهریور اجرا می‌شود. ویژگی طرح تابستانه امسال این است که با تعطیلات عید سعید فطر تلاقی پیدا کرده و قطعا ما از امروز شاهد افزایش سفرها در سطح کشور بخصوص به مقصد محورهای شمالی و مراکز زیارتی خواهیم بود. برآورد ما این است که در روزهای آینده حجم بالای سفرها را همانند تعطیلات نوروز داشته باشیم. پیش بینی می‌کنیم حجم تردد را در برخی معابر بیشتر شاهد باشیم. بسیاری از مردم در این ایام به شمال کشور سفر می‌کنند. جاده‌های منتهی به شمال بویژه در محورهای کندوان، هراز و فیروزکوه کوهستانی است و ظرفیت این همه تقاضا را یکباره در ایام تعطیلات ندارد. به همین دلیل از مردم می‌خواهیم برنامه‌ریزی بهتری داشته باشند تا بموقع به مقصدشان برسند، چراکه شاید لازم باشد زمان بیشتری برای سفر ایمن صرف کنند، به عنوان مثال اگر در شرایط عادی یک مسیر را چهار ساعته طی می‌کنند، باید بدانند که قطعا در این تعطیلات در برخی معابر این زمان دو تا سه برابر می‌شود.

پلیس تــا چـه حــد برای هدایت ترافیک‌های سنگین جاده‌ای در روزهای آینده آمادگی دارد؟

ما تمهیدات ترافیکی ویژه‌ای در نظر گرفته ایم و با تدبیر فرمانده نیروی انتظامی قرار است از دیگر بخش‌های انتظامی هم به کمک پلیس راهنمایی و رانندگی بیایند و در معابر، جاده‌ها و شهرهای مسافرپذیر مستقر شوند. به هر حال همه نیروهای امدادی، خدماتی، اورژانس، هلال‌احمر، سازمان راهداری و بیمه‌ها به صحنه آمده‌اند تا سفر خوبی را برای هموطنان فراهم کنند، اما باید در نظر داشته باشیم که سهم مردم هم در ایمن کردن سفر زیاد است. قانون‌مداری در رانندگی بسیار مهم است. همچنین رانندگان باید هر زمان که نیاز به استراحت داشتند، توقف کنند و خسته یا بدون تمرکز پشت فرمان ننشینند.

بیشترین علت تصادفات تابستانی در سال‌های گذشته چه بوده است؟

سرعت غیرمجاز، خستگی و خواب‌آلودگی رانندگان. متاسفانه بسیاری از رانندگان در روزهای طولانی تابستان، کمتر استراحت می‌کنند که این خستگی حادثه‌ساز می‌شود. یکی دیگر از عوامل بسیار مهم تصادفات در جاده‌های دو طرفه، سبقت غیرمجاز است که ما با این نوع تخلفات بشدت برخورد می‌کنیم.

تابستان سال گذشته چه تعداد فوتی در تصادفات داشتیم؟

در تابستان سال گذشته، بیش از 4800 نفر در تصادفات جاده‌ای جانشان را از دست دادند. متاسفانه علت فوت 60 درصد از سرنشینان خودروها، ضربه به سر است که با بستن کمربند ایمنی مسلما این آمار کاهش می‌یابد. 7 درصد فوتی‌ها را هم کودکان تشکیل می‌دهند، گرچه هم‌اکنون استفاده از صندلی کودک قانون نشده، اما اگر رانندگان برای کودکانشان از این نوع صندلی‌ها استفاده کنند، مطمئن باشید که ایمنی سفر آنها بیشتر خواهد شد و در صورت تصادف، کودکان کمتر آسیب می‌بینند.

چه ماه‌هایی پرتصادف‌تر بود ؟

ماه‌های مرداد و شهریور بیشترین تصادفات را شاهد بودیم بویژه در ده روز پایانی شهریور که تعطیلات در حال تمام شدن است، سفرها بیشتر می‌شود و مردم عجله بیشتری برای رسیدن به مقصد دارند که دردسرساز می‌شود.

ناوگان حمل و نقل عمومی در طرح تابستانی از قلم نیفتد

ما در طرح تابستانی، با تخلفات ناوگان حمل و نقل عمومی هم برخورد می‌کنیم. حتی گاهی در قالب مسافر، رفتار این رانندگان را نامحسوس رصد می‌کنیم. البته سال گذشته با همکاری سازمان راهداری، سامانه «سپهتن» برای اتوبوس‌ها طراحی کردیم که نامش مخفف «پایش هوشمند تردد جاده» است و از طریق آن می‌توانیم رفتارهای راننده را به شکل آنلاین رصد کنیم و تخلفاتی همچون گفت‌وگو با تلفن همراه و خوردن و آشامیدن در حال رانندگی یا حتی بیش از 9 ساعت مداوم پشت فرمان نشستن را شناسایی کنیم.

محمد زندکریمخانی - جام‌جم