ارتباط صنعت گردشگری با بازار سرمایه

صنعت گردشگری، بزرگ‌ترین صنعت خدماتی و یکی از پررونق‌ترین صنایع دنیا به‌شمار می‌رود، به‌طوری‌که اقتصاد برخی کشورها تا حد زیادی به فعل ‌و انفعالات صنعت گردشگری وابسته است. ویژگی‌های صنعت گردشگری، به‌عنوان یک صنعت زوال‌ناپذیر و پایدار که با سرمایه‌گذاری اولیه، بهره‌وری متمادی از آن می‌توان انتظار داشت، این صنعت را از سایر صنایع متمایز کرده است.

کد خبر: ۱۰۲۰۹۱۸

هم‌اکنون سالانه حدود پنج‌میلیون گردشگر وارد ایران می‌شوند و در سند چشم‌انداز 20‌ساله کشور هدفگذاری شده که سال 1404 باید میزبان 20‌میلیون گردشگر خارجی با حدود 30 میلیارد دلار درآمد باشیم. تحقق این هدف، مستلزم توسعه همه‌جانبه این صنعت است. با توجه به نامگذاری سال96 به‌عنوان سال اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال و پیامدهای مثبت مستقیم و غیرمستقیمی که توسعه صنعت گردشگری بر تحقق شعار امسال دارد، باید به تزریق منابع مالی به‌عنوان موتور محرکه‌ای که می‌تواند توسعه کمی (افزایش اماکن اقامتی و تفریحی) و کیفی (بهبود مدیریت بهره‌برداری) این صنعت را رقم بزند، توجه ویژه داشت. ابزارهایی که کارکرد کاهش ریسک خالی‌ماندن ظرفیت داشته باشند با توجه به وجه تمایز صنعت گردشگری که همان نبود ‌امکان انباشت خدمات است، می‌توانند به تأمین منابع مالی موردنیاز برای توسعه این صنعت کمک کنند.

تاکنون روش‌های تأمین منابع مالی در این صنعت محدود به نظام بانکی و روش‌های سنتی تأمین مالی بوده و راهکار نظام‌مندی برای کاهش ریسک خالی‌ماندن ظرفیت اندیشیده نشده است. بر این اساس، هلدینگ گردشگری تأمین از واحد مهندسی مالی شرکت تأمین سرمایه امین درخواست کرد که با همکاری شرکت فرابورس ایران، طراحی ابزارهای مالی ویژه صنعت گردشگری را در دستور کار قرار دهد.

در ادامه و پس از برگزاری جلسات همفکری متعدد، مدل‌های مفهومی اوراق منفعت مبتنی بر دارایی‌های بادوام (به‌منظور تأمین نقدینگی)، اوراق منفعت مبتنی بر واگذاری عمده حق استفاده از خدمات گردشگری آینده (به‌منظور کاهش ریسک خالی‌ماندن ظرفیت و تحریک تقاضا) و اوراق مرابحه حق استفاده از ظرفیت اسمی خدمات گردشگری (به‌منظور کاهش ریسک خالی‌ماندن ظرفیت و تحریک تقاضا) تبیین شد.

تعریف مصوب کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق‌بهادار از اوراق منفعت، امکان انتشار این اوراق را برای منافع آتی و نیز خدمات آتی مبتنی بر دارایی‌های بادوام فراهم کرده است. به همین منظور، پیش‌نویس اولیه دستورالعمل انتشار اوراق منفعت برای رفع ابهامات مربوط به انتشار این اوراق مبتنی بر منافع دارایی‌های بادوام، شمول همه جزئیات مربوط به انتشار اوراق منفعت مبتنی بر واگذاری حق استفاده از خدمات آینده و نیز امکان انتشار اوراق منفعت به پشتوانه منافع اوراق ‌بهادار با توجه به مصوبه اخیر کمیته فقهی به تاریخ 7 مهر 95، بازنگری و 10 اسفند سال 95 به سازمان بورس و اوراق‌بهادار ارسال شد.

با توجه به تصویب و ابلاغ آیین‌نامه اجرایی ماده14 قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن توسط هیات‌وزیران در آبان سال گذشته و نقش سازمان بورس و اوراق‌بهادار در تهیه و تصویب الزامات و مقررات مربوط به راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مستغلات، امید می‌رود صندوق‌های سرمایه‌گذاری مستغلات نیز به‌عنوان یکی از نهادهای مالی مکمل، نقشی در توسعه صنعت گردشگری ایفا کنند.