جنگ راه‌انداختن هنـر‌ نیست

به گزارش جام جم آنلاین ،‌وی همچنین رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام است. در بهمن ماه نیز به عنوان رئیس هیات موسس و هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی انتخاب شد.

گفت‌وگوی ما با این دیپلمات کهنه کار در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام صورت گرفت.

دکتر ولایتی در مورد ادامه بدعهدی آمریکا در اجرای برجام معتقد است: اگر آمریکایی‌ها به تعهدات خود عمل نکنند و نخواهند که به تعهداتشان پایبند باشند و بیش از این در تخلفات خود پیش روند، ما هم برنامه‌هایی براساس قانون مصوب مجلس داریم.

وی همچنین به مصلحت عربستان دانست که حسن همجواری با ایران را رعایت کند و دست از زیاده‌خواهی بردارد.

با مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل، درباره موضعگیری‌های تند رئیس‌جمهور آمریکا و همنوایی برخی دولت‌های افراطی در منطقه، آینده برجام با توجه به عهدشکنی‌های آمریکا و موضع روسیه در قبال آن، آینده روابط ایران و عربستان و همین‌طور با توجه به این‌که ولایتی رئیس هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی است، درباره چشم انداز فعالیت‌های دانشگاه آزاد به گفت‌وگو نشستیم.

مشروح این گفت‌وگو را در ادامه بخوانید.

با توجه به موضعگیری‌های تند رئیس‌جمهور آمریکا و همنوایی برخی دولت‌های افراطی در منطقه، چقدر زمینه را برای بروز جنگ دیگری در منطقه آماده می‌بینید؟

اگر هدفشان محقق شدن جنگ است که باید گفت جنگ قبلا راه افتاده است. به عنوان مثال می‌توان به جنگ عراق اشاره کرد که بنا به گفته خانم کلینتون، آمریکایی‌ها نقش اساسی در ایجاد گروه داعش علیه دولت عراق داشتند. آمریکایی‌ها همین مشکل را در سوریه با تقویت النصره و داعش به صورت مستقیم یا توسط متحدان و عواملشان در منطقه به وجود آوردند. در یمن هم به عربستان برای بمباران مردم یمن کمک می‌کنند، افغانستان هم که توسط نیروهای آمریکایی و ناتو اشغال شده است و جنگ مزمنی در این کشور در جریان است. بنابراین این‌که ترامپ جنگ دیگری راه بیندازد هنر نیست و معلوم نیست که جنگ احتمالی به نفع کسانی که آتش معرکه را روشن می‌کنند، باشد. یک جنگ را می‌شود با اراده شیطانی به راه انداخت، اما معلوم نیست مسببان آن بتوانند تمامش کنند؛ همان‌گونه که می‌خواهند در سوریه جنگ را تمام کنند، اما عملا موفق نمی‌شوند و این دولت سوریه است که حرف برای گفتن دارد. اگر ترامپ به اظهارات زمان تبلیغات انتخاباتی خود پایبند باشد نباید جنگی راه بیندازد به دلیل این‌که چند بار گفته دولت‌های قبلی آمریکا 6 تریلیون دلار برای جنگ‌های منطقه غرب آسیا، هزینه کرده‌اند که اگر این مبلغ را در آمریکا هزینه می‌کردند می‌توانستند آمریکا را بسازند. این‌گونه سخنان به معنی مخالفت با جنگ‌های آمریکاست.

ترامپ اعلام کرده که از کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند کویت و عربستان حمایت می‌کنیم و آنها باید هزینه تامین امنیت خود از سوی ما را بدهند. جنگ هزینه دارد و تعداد بسیاری از سربازان آمریکایی در این جنگ‌های خانمان‌برانداز کشته شده‌اند، بنابراین اگر ترامپ بخواهد به مطالبی که گفته پایبند باشد باید جلوی جنگ‌افروزی را بگیرد زیرا جنگ‌هایی که در جریان است نشان داده که به نفع آمریکا هم نیست، لذا با توجه به این‌که ترامپ تاجر مسلک است و محاسبه سود و زیان را می‌کند بعید می‌دانم جنگی راه بیندازد که دوباره هزینه‌های مادی و انسانی برای آمریکا به همراه داشته باشد.

تحریک‌های رژیم صهیونیستی و عربستان برای کشاندن ترامپ به جنگی دیگر در منطقه چقدر می‌تواند تاثیرگذار باشد؟

رئیس سازمان سیا چند هفته پیش با سفر به منطقه به عربستان رفت و در این کشور فقط با محمد بن نایف، ولیعهد عربستان ملاقات کرد و به او مدال ضدتروریستی داد. این اقدام به این معنی بود که رئیس سیا به حاکمان فعلی عربستان توجهی نکرد و به محمد بن نایف که به نوعی توسط دولت کنونی عربستان کنار گذاشته شده است مدال داد. اقدام وی نشان می‌دهد که سبک و سیاق دولت جدید عربستان را نمی‌پسندد بنابراین برخی حکومت‌ها در منطقه هر چقدر هم که بخواهند خوش‌خدمتی کنند، اقدامات آنها مورد توجه دولت آمریکا نیست. البته این سخنان به معنی تایید سیاست‌های آمریکا نیست ولی سوال شما این است که حکام عربستان و رژیم صهیونیستی تلاش می‌کنند آمریکایی‌ها را برای فتنه دیگری در منطقه تحریک کنند، اما به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها چندان همراهی نداشته باشند. حالا اگر کاری هم می‌خواهند انجام دهند براساس سیاست‌های جدید است که اگر عاقل باشند و بخواهند منافع ملت آمریکا را حفظ کنند دست از جنگ‌طلبی، آشوب و فتنه‌انگیزی و به راه انداختن گروه‌های افراطی دست برخواهند داشت زیرا تجربه نشان داد بازتاب اعزام عده‌ای مزدور از حدود 80 کشور به سوریه و ایجاد جنگ محدود بین‌المللی علیه دولتی مانند سوریه در نهایت به خودشان بر می‌گردد و در کشورهای اروپایی و جاهای دیگر همین تروریست‌هایی که به سوریه آمده‌اند مشکلاتی ایجاد کردند.

از ابتدای اجرای برجام تا کنون شاهد عهدشکنی‌های زیادی از سوی آمریکا بوده‌ایم. با توجه به روابط رو به گسترش ایران و روسیه، آیا روسیه می‌تواند مانعی در مقابل عهدشکنی‌های آمریکا در برجام باشد؟

رابطه ایران و روسیه طی دو سه سال اخیر متفاوت و مثبت‌تر از گذشته شده است و دو کشور به سمت رابطه راهبردی و استراتژیک می‌روند. همکاری ما در سوریه و جلسات مشترک سیاسی مانند آستانه، هماهنگی‌های دفاعی و امنیتی ما و روسیه در مورد سوریه، همکاری جدیدی است که در تاریخ روابط دو کشور سابقه ندارد. رابطه ایران و روسیه رو به رشد است و افق آینده روابط را روشن می‌بینم...

در مورد برجام چطور؟

در این مورد هم بعید است که روس‌ها از توافقی که کرده‌اند عقب‌نشینی کنند و اجازه هم نمی‌دهند آمریکایی‌ها بدون هماهنگی با روس‌ها اقدام کنند به دلیل این که مصوبه سازمان ملل و شورای امنیت را دارد. اگر آمریکایی‌ها بخواهند کاری کنند یا باید در شورای امنیت مطرح کنند که با وتوی روسیه و چین مواجه خواهند شد و یا باید خارج از سازمان ملل کار کنند که ربطی به برجام ندارد، هر چند در برجام هم‌ آمریکایی‌ها و برخی کشورهای غربی بدعهدی کردند، به دلیل این‌که قرار بود از طرف ایران کارهای مربوط به امور هسته‌ای انجام شود و از طرف مقابل تحریم‌های اقتصادی برداشته شود و هر نوع مانعی را برطرف کنند تا ایران آزادانه بتواند روابط با همه دنیا را گسترش دهد، اما آنها خلاف برجام عمل کردند. وظیفه کشورهای دیگر این است که آمریکا را وادار کنند به تعهدات خود عمل کند.

البته اگر بخواهند خلاف برجام عمل کنند قطعا قبل از این‌که ایران ضرر کند آمریکایی‌ها متضرر خواهند شد و ایران همه چیز را آماده دارد تا اگر نقض عهد کنند ایران هم همان‌طور که پیش‌بینی شده عمل کند. ایران تعامل درستی را به پیش می‌برد و در صورت نقض برجام آنان اعتماد دنیا را از دست خواهند داد. ما ظرفیت بسیار بالایی داریم برای این‌که بتوانیم 190 هزار سو را براساس مصوبات مجلس انجام دهیم و اجرا کنیم. بنابراین تردیدی در اجرای قانون نخواهیم داشت و همانطور که در کمیته نظارت بر اجرای برجام برای طراحی پیشران‌ها تصمیم‌ گرفته شد در استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای دستمان باز است تا هم رآکتور هسته‌ای بیشتر تولید کنیم و هم این‌که استفاده از مواد غنی‌سازی شده برای نیروی محرکه پیشران‌های هسته‌ای کشتی‌ها را داشته باشیم تا ان‌شاءلله بتوانیم سایر اقداماتی را که در قانون مجلس هم پیش‌بینی شده است عملی کنیم.

آیا چنین اقداماتی بازدارنده خواهد بود؟ برخی منتقدان می‌گویند که اینگونه اقدامات از سوی جمهوری اسلامی ایران در مقابله با عهد شکنی‌های آمریکا کافی
نبوده است؟

اقدامات صرفا این موارد نیست بلکه اختیارات و توانمندی‌های بیشتری وجود دارد و پیش‌بینی شده است. اگر آمریکایی‌ها به تعهدات خود عمل نکنند و نخواهند که به تعهداتشان پایبند باشند و بیش از این در تخلفات خود پیش روند ما هم گام‌های دیگری براساس قانون مصوب مجلس داریم.

آینده روابط ایران و عربستان را چگونه پیش‌بینی می‌کنید. با توجه به ادامه سیاست‌های تنش‌زا از سوی مقامات این کشور و همگرایی رو به افزایش آل‌سعود با رژیم صهیونیستی، آیا امیدی به بهبود روابط با این کشور وجود دارد؟

به مصلحت عربستان است که حسن همجواری با ایران را رعایت کند و دست از زیاده‌خواهی بردارد. ما هم به صورت اولیه دلیلی نداریم که حسن همجواری را با همسایگان نداشته باشیم. عربستان هم از همسایگان ما است و سفر اخیر دکتر روحانی به عمان و کویت نشان داد این نوع رفت‌و‌‌آمدها میان ما و کشورهای همسایه ضروری است و حالا بیش از گذشته، همسایگان ما از جمله همسایگان عرب حاشیه خلیج‌فارس متوجه شده‌اند که رابطه حسن همجواری با ایران به نفع دو طرف است و با این شرایطی که ترامپ برای آنها گذاشته که باید هزینه‌های حفظ امنیت را بدهند به نظرم دولت آمریکا قصد دارد خزانه کشورهای حاشیه خلیج فارس را تهی کند و به صراحت گفته باید بخش مهمی از درآمدهای نفتی را برای هزینه‌ها تامین کنند. اگر با کشورهای منطقه روابط حسن همجواری داشته و روابط منطقه‌ای را توسعه دهیم خیلی بیشتر به نفع کشورهای منطقه است، ایران بدون تردید قدرت اول منطقه است و این قدرت را در کمک به سوریه، عراق و لبنان بدون هیچ چشم‌داشتی به کار گرفتیم و در صورتی که مورد درخواست دولت‌های قانونی قرار بگیریم کمک می‌کنیم تا بتوانند استقلال خود را حفظ کنند. اگر کشورهایی که بی‌جهت با ایران دشمنی می‌کنند و همسایه هستند درست فکر کنند می‌بینند که رابطه خوب با ایران به نفع
آنان است.

در آستانه سال 1396 قرار داریم. چه صحبتی در این زمینه دارید؟

در روزهای پایانی سال آنچه برای سی و هشتمین بار می‌توان گفت همراهی و ایستادگی بی‌نظیر و ستودنی مردم بزرگ و شریف ایران اسلامی با نظام است که در 22 بهمن به وضوح مشاهده کردیم و پاسخ محکم به بدخواهان و دشمنان نظام به ویژه در ماه‌های اخیر بوده است. باید از این همراهی و اراده قوی برای دستیابی به اهداف عالیه کشور تقدیر و تشکر نمود و عزم جزم برای خدمت رسانی به مردم و رفع مشکلات آنان را به انجام رسانید. فرصت کافی در اختیار نیست اما با توجه به رویدادها و موضوعات مختلف در سال 1395 در منطقه و جهان شاهد اقتدار و جایگاه تاثیرگذار کشور در منطقه و جهان هستیم که با عنایات الهی، توجهات اهل بیت، هدایت‌های رهبر معظم انقلاب، همراهی مردم بزرگ ایران اسلامی و تلاش مسئولان و دست‌اندرکاران محقق گردیده و بی‌تردید این مسیر پرافتخار ادامه خواهد داشت و سالی توام با موفقیت، سربلندی و سلامتی را برای ملت بزرگ ایران آرزومندم.

رسالت دانشگاه آزاد

دانشگاه آزاد، بزرگ‌ترین دانشگاه جهان به لحاظ تعداد استاد، دانشجو، مراکز و رشته‌های تخصصی و فوق‌تخصصی و... است که نقش مهمی در بالا بردن ارزش علمی دانشگاه‌های ایران دارد که نمونه آن را می‌توان در مقالاتی که در مجلات معتبر بین‌المللی چاپ می‌شود مشاهده نمود که البته ظرفیت آن بسیار
بیشتر است.

به نظر می‌رسد دانشگاه آزاد باید پژوهش‌محور باشد چرا که توسعه کمّی فراوانی داشته اما باید برای ارتقای کیفی تلاش بیشتری صورت گیرد و می‌تواند اقتصاد دانش‌محور را آنطور که مورد نظر رهبر معظم انقلاب است رونق بخشد و می‌تواند اقتصاد مقاومتی را تقویت کند به گونه‌ای که بتوانیم چشم اندازی که رهبر معظم انقلاب برای 1404 ترسیم کرده‌اند در حوزه علم و فناوری محقق کنیم. این توان وجود دارد و می‌تواند نخبگان را به عنوان استاد و محقق دانشگاه آزاد جذب کند. یکی از مشکلات کشور این است که نخبگان ما به دلیل این‌که در داخل جذب نمی‌شوند جذب کشورهای دیگر می‌شوند.

امیدواریم یکی از رسالت‌های دانشگاه آزاد این باشد که نخبه‌های کشور را در حوزه‌های مختلف علمی به عنوان استاد و پژوهشگر جذب کند در این صورت هم نخبگان علاقه‌مند به ماندن می‌شوند و هم این‌که در علم می‌توانیم گام‌های ارزشمندی برداریم، برای دانشگاه آزاد چنین رسالتی را
قائل هستیم و امیدواریم به آن دست یابیم.

حسین نیکپور - دبیر گروه سیاسی

ویژه نامه نوروزی جام جم