تعطیلات، تفریحات و تعادل متابولیسم

متاسفانه بیشتر سال‌ها بعد از عید، بیماران دیابتی دچار افزایش قند خون، بیماران چاق دچار افزایش چاقی، بیماران مبتلا به زیادی چربی خون دچار افزایش چربی می‌شوند.

تعطیلات یعنی داشتن وقت بیشتر برای برنامه‌های مفرح و دوست‌داشتنی؛ تفریح، گردش، خوردن، آشامیدن و ورزش.

ولی واقعا چرا در روزهای تعطیل بیشتر فعالیت‌ها و تلاش‌هایمان برای خوردن صرف می‌شود و انرژی برای ورزش نمی‌ماند. خیلی‌ها معتقدند چون خوردن و آشامیدن لذت‌بخش و ورزش کار سخت و طاقتفرسایی است. این واقعیت تلخی است که بیشتر ما با لذت‌های ابتدایی مثل خوردن از کودکی آشنا می‌شویم، ولی لذت ورزش را نمی‌آموزیم. آشنایی با لذت ورزش نیازمند صرف زمان است و کسانی که منظم ورزش می‌کنند دیگر حاضر نیستند این لذت را با چیز دیگری عوض کنند.

خوردن و آشامیدن بعد از ورزش به مراتب حس بهتری ایجاد می‌کند و این به دلیل تعادل متابولیک است. وقتی بدن در حال تعادل متابولیک است سرحال و سرزنده است و به هم خوردن این تعادل موجب بی‌حالی، کم‌انرژی بودن و حتی به‌هم خوردن تمرکز و کاهش شادابی می‌شود. تعادل متابولیک یعنی این که به اندازه فعالیت کنیم و در حد نیازمان غذا بخوریم.

به‌هم خوردن تعادل متابولیک معمولا در سن پایین خیلی بارز نیست. با شروع دهه چهارم زندگی، یعنی از 30 سالگی به بعد، نیروی جوانی تحلیل می‌رود و چربی‌های تجمع یافته شروع به آسیب رساندن می‌کنند. ابتدا بی‌حالی و کاهش روحیه و اندک‌اندک بیماری‌های متابولیک رخ می‌نمایاند. دیابت، فشار خون، زیادی چربی‌های خون، چاقی، بیماری‌های مفصلی و اسکلتی، بیماری‌های عروق قلب و مغز و بیشتر سرطان‌ها به‌علت به‌هم خوردن تعادل متابولیک است.

راه‌حل فقط یک چیز است؛ ورزش.

ورزش، فعالیتی است که شما را خسته کند، به نفس‌نفس‌زدن بیفتید و باعث تپش قلب شود. اگر روزانه 40 دقیقه بدویم یا در باشگاه فعالیت شدید کنیم یا شنا یا کوهپیمایی کنیم، می‌توانیم این تعادل منفی را معکوس کنیم.

پیشنهاد من این است:

1 ـ در روزهای تعطیل، بخش قابل توجهی از وقت را به ورزش و بازی‌های ورزشی اختصاص دهیم. با دوستان و خانواده در روزهای ابتدایی بهار، انواع بازی‌های قدیمی مثل هفت‌سنگ، وسطی و... و نیز بازی‌های جدید مثل والیبال و بیس بال و بدمینتون کنیم.

2ـ به جای ماشین سواری، در شهرهای مختلف پیاده به گردش برویم. بیشتر خیابان‌های اصلی و زیبای بسیاری از شهرهای ایران را می‌توان با حدود پنج تا هشت ساعت پیاده‌روی به طور کامل گشت.

3ـ در بسیاری از شهرهای ایران مسیرهای پیاده‌روی یا کوهپیمایی وجود دارد. در صبح و عصر با حرکت در این مسیرها، هم با مردم آن شهر و منطقه و فرهنگشان آشنا می‌شویم و هم با انجام ورزش سلامت بدنمان را حفظ خواهیم کرد.

دکتر رضا کریمی

‌ فوق‌تخصص بیماری‌های غدد و متابولیسم