لزوم برخورد قاطع با اوباش مجازی

این در حالی است که اراذل و اوباش برای این که خود را بیشتر در معرض دید دیگران قرار دهند تا ابهت‌های شکسته خود را دوباره به دست آورند، پناه آورده‌اند به فضای مجازی و نشان دادن قدرت‌نمایی‌های خویش. این گونه رفتارهای افراد بزهکار فقط مختص کشور ما نیست، بلکه در کشورهای دیگر هم وجود دارد.

انتشار تصاویری که اراذل و اوباش در فضای مجازی منتشر می‌کنند باعث می‌شود از لحاظ فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، روحی و روانی در عین حال اقتصادی به ضرر مردم و جامعه تمام شود، به همین علت باید با آن مقابله کرد. این کار اوباش در فضای مجازی می‌تواند باعث بدآموزی برای جوانان شود و از لحاظ روحی، آرامش روانی را از خانواده و جامعه سلب کند. وقتی ایجاد ناامنی در جامعه به وجود آید باعث می‌شود مردم در محل حرفه و پیشه خود حاضر نشوند از ترس این که اوباش برایشان ایجاد مزاحمت نکنند که همین موضوع ضربه‌های مالی به آنها وارد می‌کند. بنابراین قوه قضاییه باید احکام قاطعانه برای هنجارشکنان جامعه در نظر بگیرد تا درس عبرتی برای آنها و دیگر قانون‌شکنان باشد تا این کار باعث آرامش و برقراری امنیت بیشتر در جامعه شود. بی‌شک برخورد قاطع، صریح و کارشناسی با اراذل و اوباش جزئی از مطالبات مردمی است و ورود دستگاه اجرایی، مجلس و قوه قضاییه به صورت هماهنگ در این میان می‌تواند بسیار مؤثر باشد. در سال‌های اخیر با گسترش فضای مجازی، تعداد این نوع فیلم‌ها و خودنمایی اراذل و اوباش روز به روز بیشتر شده است به‌طوری که افراد بدون هیچ واهمه‌ای از نمایان شدن چهر‌ه‌شان، با رکیک‌ترین حرف‌ها، یکدیگر را تهدید می‌کنند و خط و خطوطی که روی بدن‌شان کشیده‌اند را به دیگران نشان می‌دهند. با نیم نگاهی به کلیپ‌های منتشرشده مشخص می‌شود این اراذل و اوباش به سلاح‌های سنتی هم اکتفا نمی‌کنند، بلکه ترجیح می‌دهند در فیلم‌هایشان، جز چاقو و قمه، با سلاح گرم نیز ظاهر شوند. با ‌گسترش این فیلم‌های رعب‌آور در فضای مجازی، مردم و کاربران شبکه‌های اجتماعی خواستار برخورد شدید پلیس با این افراد شدند و از قوه قضاییه برای آنان اشد مجازات را درخواست کردند.

رسانه باید انعکاس رفتار این افراد و مجازات قانونی را که در انتظارشان است، انعکاس دهد تا مردم احساس آرامش و امنیت بیشتری کنند. چون انعکاس مجازات و نوع ناهنجاری ای که آنها مرتکب شده‌اند، باعث می‌شود ابهت پوشالی اشرار بشکند و مردم مطلع شوند چه مجازات‌هایی در انتظار این گونه افراد است و اطمینان‌شان به جامعه بیشتر می‌شود. زمانی که تصویر متهمان در رسانه‌ها منتشر می‌شود، از این که دیگران آنها را به عنوان خلافکار می‌شناسند، رنج خواهند برد و تنبیه اجتماعی در انتظارشان است. رسانه‌ها به عنوان چشم و ذهن جامعه‌اند. امروز قدرت رسانه از هر قدرتی بالاتر است. زمانی که رسانه به اطلاع‌رسانی درباره مجازات این گونه افراد می‌پردازد باعث می‌شود افراد کمتر به سمت بزهکاری بروند.

فضای مجازی امکان بزرگی است که مانند هر ابزار و امکان دیگری به طور طبیعی استفاده مخرب و مفید از آن وجود دارد و کنترل‌پذیری آن بسیار کار دشواری است. استفاده‌های مثبت و سازنده و هم منفی و تخریبی از آن می‌شود. این که اراذل و اوباش در این فضا وارد می‌شوند نیز محاسنی دارد. بخش بزرگی از افکار عمومی، درک درستی از خطر اراذل و اوباش در جامعه ندارند. این وقتی بصری و ملموس شود، افکار عمومی می‌فهمند خشونت در جامعه چقدر جدی است و چه پتانسیل تخریبی در وجود این افراد نهفته است. هرچند این موضوع هیچ دلیل قابل دفاعی ندارد، ولی وقتی افراد جامعه آن را می‌بینند مکانیسم‌های خود کنترلی در جامعه افزایش پیدا می‌کند. درست است که امنیت روانی جامعه مختل می‌شود، اما از سوی دیگر خودکنترلی و احتیاط در جامعه بیشتر می‌شود و به جامعه هشدار می‌دهد چقدر این افراد می‌توانند آسیب زننده باشند و وقتی جامعه تصویر را می‌بیند متوجه می‌شود زمانی که نیروهای انتظامی، دستگاه کنترلی و قضایی نسبت به این موضوع اعلام خطر می‌کنند، یک شعار نیست.

دکتر امان‌الله قرایی‌مقدم/ استاد دانشگاه و جامعه‌شناس