رفتم روی صحنه تا طهمورث را غافلگیر کنم

جهانزاده در زمینه‌های مختلف ازجمله بازیگری، کارگردانی، نویسندگی و مدیر تولید به طور مستمر فعال بوده است. ضمنا دیپلم اولین دوره مدیریت تولید فیلم را که توسط وزارت ارشاد برگزار شده بود دریافت کرده است. اوج دوران کاری جهانزاده در دهه 70 و همکاری با هنرمندانی نظیر محمد بزرگ‌نیا بوده است. او در نقش منفی مانوس فیلم جنگ نفتکش‌ها درخشش قابل توجهی از خودش نشان داده است. جهانزاده در سریال‌های زیادی در سال‌های اخیر نظیر معمای شاه و شهر من شیراز بازی کرده است. علی و دنی، شیطان در زیرزمین، نادرشاه آکتور تئاتر، سرزمین آرزوها، در خط آتش و عبور از تله ازجمله کارهای جهانزاده در حوزه کارگردانی و بازیگری است. جهانزاده دستی در نوشتن و پژوهش دارد و چندی پیش کتاب استانیسلاوسکی و تاثیر او بر تئاتر ایران را به چاپ رسانده است.

چندی پیش در نمایش «هیچ در هیچ» سیاوش طهمورث که در سالن قشقایی اجرا شد به عنوان تماشاگر حضور داشتید و از میانه نمایش توسط سیاوش طهمورث به صحنه و بازی دعوت شدید. آیا این کار با هماهنگی قبلی انجام شده بود؟

نه، هماهنگی درمیان نبود. همراه همسرم برای دیدن نمایش به سالن آمده بودیم و سیاوش طهمورث من را در میان تماشاگران دید و دعوت کرد تا بیایم روی صحنه.

از این دعوت ناگهانی غافلگیر نشدید؟

نه، من اتفاقا رفتم روی صحنه که مخاطب و سیاوش طهمورث و دیگر بازیگران را غافلگیر کنم.

بنابراین برای کاری که در صحنه انجام دادید با طهمورث از قبل تمرینی انجام نداده بودید؟

هیچ تمرینی در کار نبود و طهمورث من را در میان تماشاگران دید و به دلیل ماهیت نمایشش که تئاتر مشارکتی بود از من هم استفاده کرد و برای خودم هم جذاب بود.

برای مخاطب هم لذتبخش است که در حین دیدن یک نمایش با چیزهای غیرقابل پیش‌بینی مواجه بشود؟

واکنش‌های مردم بعد از اجرا دلالت بر همین لذتبخش بودن دیدن چنین نمایشی است.

یکی از نقاط عطف کارنامه کاری شما در دهه 70 و در همکاری با محمد بزرگ‌نیا در فیلم‌هایی مثل جنگ نفکتش‌ها رقم خورد که نقش یک مزدور دلال نفت خارجی که شخصیت منفی را داشت بازی کردید.

محمد بزرگ‌نیا ازجمله کارگردان‌های با معلومات وخوب سینما و تلویریون ماست که آثار ماندگاری ساخته است.

برایتان دشوار نبود در قالب این نقش منفی ظاهر شوید؟

نقش خیلی پروپیمان، کامل و جذاب بود و برایم ایفایش خیلی جذابیت داشت و مدت‌ها با نقش کلنجار رفتم و بالا و پاینش کردم تا درست بتوانم بازیش کنم. هر نقشی را که قبول می‌کنم سعی می‌کنم مونوتون، تخت و کلیشه‌ای بازی نکنم. در مورد نقش‌های خاکستری هم باید بگویم این نقش‌ها به این جهت اهمیت دارند و برای بازیگران ایفایشان جذاب است که همه آدم‌ها در زندگیشان بسته به شرایطی که با آن مواجه هستند، خصوصیات مثبت یا منفی از خودشان بروز می‌دهند و بازی در این جنس از نقش‌ها یکجور مثل زندگی کردن می‌ماند.

خیلی از بازیگران در طول دوران بازیگریشان در یک قالب خاص بازی می‌کنند، اما به نظر می‌رسد شما به این شیوه اعتقادی ندارید و حتی در کارهای کمدی هم بازی کرده‌اید؟

من کمدی بازی کردن را با سریال «چشم به راه» به کارگردانی اصغر فرهادی تجربه کردم. در این مجموعه انواع و اقسام نقش‌های پدران چشم انتظار پشت در اتاق زایمان را بازی کردم که تجربه بسیار مفرحی برایم بود و در زمان پخشش هم بسیار مورد توجه قرار گرفت. در این سریال فالگیر، کارمند کاسب، پولدار، معمار و... را بازی کردم.

چقدر به تیپ‌سازی در بازی بخصوص در کارهای کمدی و طنز اعتقاد دارید؟

تیپ‌سازی و دیگر واژگان عبارت‌های قرار‌دادی است که ما به وجودش آورده‌ایم.
در نگاه اول تیپ‌سازی کار سهل و آسانی به نظر می‌رسد که در واقع چنین نیست و بسیار دشوار است و اگر درست و بموقع نباشد به نقش لطمه وارد می‌کند . برخی از بزرگ‌ترین بازیگران خارجی در بازیشان از تیپ‌سازی هم استفاده می‌کنند.

نظیر لوئی دوفونس کمدین ارزشمند فرانسوی؟

بله، از این جنس بازیگر زیاد داریم. در یک قالب و جلد ثابت رفتن باعث تکرار بازیگر می‌شود.

از کار کردن با اصغر فرهادی خاطره‌ای دارید؟

اصغر فرهادی استعداد خدادادی دارد و ژنتیکی کارگردان است او ذهن خلاقی دارد و یادم می‌آید هر شب متن فردا را می‌نوشت و صبح سر صحنه می‌آورد و دوران خوبی را با فرهادی در آن مقطع زمانی تجربه کردم و متاسفانه دیگر از بازیگرانی که قبلا با آنها کار می‌کرد در کارهای جدیدش استفاده نمی‌کند.

آیا شما همچنان علاقه دارید با او همکاری کنید؟

این چیزها به میل من بستگی ندارد و تمایل و خواسته کارگردان در همکاری مجدد مهم است.

در آثار دفاع مقدسی زیادی بازی کرده‌اید؟

این ژانر را دوست دارم و در کارهای خوبی مثل در خط آتش با بزرگانی مثل داوود رشیدی همبازی بوده‌ام.

هونام حقانی