ماجراهای بنزین و کارت سوخت

به گزارش جام‌جم ، طرح کارت سوخت با 352 میلیارد تومان هزینه اولیه طی هشت سال باعث شفافیت در اطلاعات و کاهش قابل توجه قاچاق سوخت شد اما اکنون صحبت‌هایی از حذف آن به گوش می‌رسد، موضوعی که با وجود اصرار وزیر نفت، مخالفان جدی نیز در مقابل خود می‌بیند.

دولت در لایحه اصلاحیه بودجه پیشنهاد داده بند ح تبصره 14 قانون بودجه 95 که بر استفاده کارت سوخت در همه خودروها تاکید می کند، حذف شود اما برخی نمایندگان مجلس با این موضوع مخالف هستند.

مرکز پژوهش‌های مجلس با انتشار دو گزارش در یک سال اخیر ضمن رد استدلال‌های مطرح‌شده درباره استفاده نکردن از اطلاعات کارت‌های سوخت و هزینه بالای تداوم استفاده از این کارت‌ها، بر ضرورت تداوم استفاده از کارت‌های سوخت تاکید کرده و حذف این کارت‌ها را موجب کاهش شفافیت نظام توزیع سوخت و کاهش ظرفیت مدیریت بر مصرف سوخت دانسته است.

یکی از موضوعات مهم حوزه انرژی کشور در ماه‌های اخیر، تداوم یا قطع استفاده از کارت‌های سوخت در شرایط جدید توزیع بنزین در کشور بعد از تک نرخی شدن این فرآورده نفتی در اوایل خرداد 94 بوده است.

ماجرا از این قرار است که با حذف سهمیه‌بندی بنزین، انگیزه مردم برای استفاده از کارت‌های سوخت خود کاهش یافت زیرا می‌توانستند با استفاده از کارت سوخت جایگاه‌ها سوختگیری کنند.

بعد از اعلام مخالفت وزیر نفت با تداوم استفاده از کارت‌های سوخت برای بنزین در کنفرانس خبری با رسانه‌ها در 20 بهمن سال گذشته، بحث حذف کارت سوخت در کشور به صورت جدی‌تری مطرح شد. با وجود این، مجلس نهم در جریان تصویب قانون بودجه 95 دولت را ملزم به حفظ کارت سوخت و عرضه مجدد بنزین دو نرخی کرد.

تمایلی به کارت سوخت نداریم

عباس کاظمی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در گفت‌وگو با خبرنگار ما درباره علت مخالفت دولت با ادامه سهمیه‌بندی بنزین اظهار کرد: بنزین سهمیه‌بندی در لایحه دولت نبود و در هفته پایانی مجلس نهم این موضوع به تصویب رسید که بنزین باید دونرخی شود. ترجیح دولت این است که بنزین با یک نرخ عرضه شود.

وی افزود: با بنزین تک‌ نرخی دیگر کارت سوخت معنا ندارد. زمانی که کارت سوخت تدوین شد تولید بنزین 48 میلیون لیتر در روز بود و سی‌ان‌جی مصرفی نداشت و چون بنزین صد تومان بود انگیزه قاچاق را رشد می‌داد.

کاظمی ادامه داد: در سال 85 روزانه 75میلیون لیتر مصرف بنزین بود، اما اکنون روزانه 72 میلیون لیتر مصرف می‌شود که این موضوع نشان‌دهنده رشد قاچاق در آن زمان بود. کارت سوخت در آن شرایط توجیه داشت اما اکنون خیر.

کارت سوخت را با چنگ و دندان حفظ می‌کنیم

برخی نمایندگان مجلس بشدت با پیشنهاد حذف کارت سوخت و سهمیه‌بندی بنزین مخالفند. هدایت‌الله خادمی عضو کمیسیون انرژی در گفت‌وگو با جام‌جم تصریح کرد: هرگونه روزنه سوءاستفاده از واردات بنزین توسط برخی افراد خاص و ایجاد دلالی از این طریق باید بسته شود.

خادمی ادامه داد: زمانی که کارت سوخت وجود نداشت، حجم قاچاق بنزین و گازوئیل بسیار زیاد بود اما با اجرای این طرح شاهد کاهش قاچاق سوخت بودیم و باید این طرح را با چنگ و دندان حفظ کنیم.عضو کمیسیون انرژی تصریح کرد: یکی دیگر از مزایای کارت سوخت، شفافیت مصرف و همچنین کنترل آن است که باعث می‌شود بنزین زیادی وارد کشور نشود و اکنون با استفاده از همین طرح به خودکفایی بنزین نزدیک شدیم.

وی گفت: اگر کارت سوخت نبود اکنون روزانه باید 80 میلیون لیتر بنزین وارد می‌کردیم اما هم‌اکنون با افتتاح طرح ستاره خلیج‌فارس می‌توانیم بنزین را صادر کنیم. حذف کارت سوخت، خواست دلالان است که دوباره قاچاق را بتوانند با دست بازتری انجام دهند و من در کمیسیون انرژی تمام تلاشم را می‌کنم تا نظر سایر اعضا را جلب کنم.

خادمی اظهار کرد: ما نباید نفت خام را صادر کنیم و بنزین وارد کنیم. نمی‌دانم دولت چرا روی موضوع حذف کارت سوخت پافشاری بیش از حد دارد. اگر این طرح برای دولت هزینه داشت، قابل قبول بود اما این طرح از هر جهتی به نفع دولت است.

کارت سوخت می‌ماند

عزت‌الله یوسفیان‌ملا عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس نیز به جام‌جم گفت: به دلیل این‌که مساله قاچاق در میان است، کارت سوخت باید حفظ شود و مصرف باید توسط یک سیستم کنترل شود.

وی افزود: کنترل مصرف باید توسط دولت انجام شود و اگر کارت سوخت حذف شود، باید طرحی جایگزین معرفی و مورد استفاده قرار گیرد که هزینه‌هایی را هم به دنبال دارد اما هزینه طرح کارت سوخت انجام شده و فقط استفاده از آن باقی‌مانده است.

یوسفیان‌ملا با اشاره به دو نرخی شدن بنزین و مخالفت دولت در این زمینه تصریح کرد: تک نرخی در همه اقتصادها خوب است اما باید شرایط و ساز و کار آن فراهم باشد. اکنون فاصله طبقاتی جامعه بسیار زیاد است و بنزین باید در دو نرخ عرضه شود. اگر این اتفاق صورت نگیرد قطعا افزایش مصرف را به دنبال خواهیم داشت و به اقشار ضعیف جامعه فشار می‌آید.

گفتنی است خبرنگار جام‌جم برای انعکاس دیدگاه اعضای کمیسیون اقتصادی با چند نفر از آنان تماس گرفت اما به دلیل این‌که اطلاعی از اصلاحیه بودجه نداشتند، از اظهارنظر خودداری کردند.

محمدحسین علی‌اکبری - اقتصاد