آشتی گیشه با کتاب

عرضه کتاب در این مکان‌ها، نه توقعی بیجاست، نه‌چندان دور از ذهن. تئاتر شهر، روزگاری محل فروش و نمایش کتاب بود. اوایل دهه 70، مشتاقان هنر نمایش می‌توانستند کتاب‌های منتشر شده در این زمینه را در تئاتر شهر ببینند. این مقطع به دلیل سود اندک ناشی از فروش کتاب‌ها بسیار کوتاه بود و ویترین کتاب آن سال‌ها بسرعت جای خود را به اقلام خوراکی داد.

ناگفته نماند علاوه‌بر نداشتن سود، علاقه‌مندان تئاتر هم در آن مقطع به دلایل گوناگون از جمله تبلیغات ناکافی و ارائه نه‌چندان مطلوب خدمات عرضه کتاب به خرید کتاب‌های نمایشی از تئاتر شهر ترغیب نشدند. از آن پس هرچند وقت، نمایشگاهی کوچک در محوطه تئاترشهر برپا می‌شود. جشنواره تئاتر فجر یکی از همین مناسبت‌هاست.

در محوطه تئاترشهر در این‌گونه مناسبت‌ها معمولا حدود 20 غرفه برپاست که سه یا چهار غرفه از آن به فروش کتاب اختصاص دارد. علاوه‌بر تئاتر شهر، تعدادی از سالن‌های سینما مانند سینما عصر جدید نیز در گذشته به عرضه و فروش کتاب می‌پرداختند. پردیس‌های سینمایی مانند پردیس سینمایی ملت نیز در دل خود کتابفروشی‌های جذاب و پر برگ و باری را گنجانده‌اند. با این حال، فروش کتاب در بیشتر سینماهای عادی با توفیق چندانی روبه‌رو نبوده و سینماداران را به این نتیجه رسانده که عرضه کتاب در لحظه‌های انتظار برای گشایش سالن و آغاز فیلم، چندان توفیقی ندارد.

شاید اگر در این زمینه طرح جذابی ارائه شود، بتوان راهی برای جذب مخاطب فیلم و تئاتر به مطالعه کتاب گشود. برای مثال پیشنهاد می‌شود قبل از پخش فیلم یا اجرای تئاتر، کتابی که اثر نمایشی با اقتباس از آن شکل گرفته است، در قالب تیزر یا میان پرده نمایشی به تماشاگران معرفی شود. همچنین نسخه‌ای از کتاب که حاوی اثر مورد اقتباس، تصاویری از فیلم یا تئاتر و نقدها و نظرهای مرتبط با آن باشد، همراه با بلیت به تماشاگران عرضه شود. لازمه این کار، تولید کتاب‌های نمایشی است که با تشویق ناشران تخصصی این حوزه می‌توان به آنها دست یافت.

پدرام پاکآیین

روزنامه‌نگار