آهنگ‌های فضایی چقدر واقعی است؟

دکتر محمدرضا نوروزی، مشاور علمی رصدخانه آموزشی زعفرانیه درباره واقعیت این صداها به جام‌جم می‌گوید: این صداها به نوعی وجود دارد، اما نه با آن شکلی که در شبکه‌های پیام‌رسان تلفن همراه در حال انتشار است. سفینه‌های فضایی ناسا در هر ماموریت، رویدادهای متفاوتی همچون تغییرات میدان مغناطیسی در اطراف سیاره‌ها، اختلالات آنها و شدت بادهای خورشیدی را اندازه‌گیری و ثبت می‌کنند. گاهی این داده‌ها قابل ترجمه یا معادل‌سازی به شکل صوتی بوده که البته در فضا قابل شنیدن نیستند.

وی با تأکید بر این که صدای واقعی فضا، صدای موسیقایی نیست، ادامه می‌دهد: آنچه به عنوان صدای فضا منتشر شده، در حقیقت بازسازی صوتی امواج الکترومغناطیس است.

چند سال پیش ناسا در پی انجام چند پروژه فضایی، این صداها را منتشر کرد و دکتر فیورا ترنزی، اخترفیزیکدان و هنرمند برجسته ایتالیایی مقیم آمریکا با بارگذاری موسیقی روی این صداها، اولین آلبوم موسیقی در این باره را منتشر کرد. این مدرس نجوم درباره پیام منتشر شده در ارتباط با این صداها در شبکه‌های اجتماعی موبایل مبنی بر این که در ضبط و تنظیم این آهنگ‌ها از هیچ ساز یا افکت خاصی بهره گرفته نشده و تمام این صداها زمزمه سیارات کهکشان راه شیری است، تأکید می‌کند: بر‌خلاف این ادعا، فایل‌های موجود در شبکه‌ها کاملا طبیعی نیستند و صداهای منتشر شده توسط ناسا با موسیقی ادغام شده‌اند و در صورتی که افرادی قصد خرید آلبوم‌های موسیقی منتسب به صدای فضا را دارند، توجه داشته باشند مورد استفاده سودجویان قرار نگیرند.

دکتر نوروزی درباره دلیل انتشار این صداها توسط ناسا می‌گوید: این صداها جزو دستاوردهای علمی محسوب می‌شود و به همین دلیل منتشر شده‌اند. همان‌گونه که تصاویر مربوط به مأموریت‌های فضایی فضا بعد از پایان پروژه‌ها منتشر می‌شوند و ممکن است هنرمندی بخواهد روی این تصاویر کلاژ یا نقاشی انجام بدهد. درباره صداهای منتسب به فضا این مقوله صدق می‌کند، اما این کار به معنای یکی بودن آنها نیست.

سهیلا فلاحی