ائتلاف نمایشی شاهزاده‌های جوان

این در حالی است که تحلیلگران نیز تشکیل چنین ائتلافی را توسط ریاض بیشتر تبلیغاتی و نمایشی توصیف کرده و حداکثر می‌گویند ممکن است تلاشی در جهت مقابله با قدرت فزاینده ایران در منطقه باشد. محمد بن سلمان جانشین ولیعهد عربستان سعودی سه‌شنبه با اعلام چنین ائتلافی از 34 کشور اسلامی نام برد که در آن شرکت دارند .

عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان نیز در یک کنفرانس خبری در پاریس اعلام کرد نیرویی ویژه برای پیشبرد اهداف این ائتلاف تشکیل خواهد شد که احتمال دخالت نیروی زمینی را هم فراهم می‌کند. کشورهای ایران، عراق،سوریه، اندونزی، و عمان در این ائتلاف حضور ندارند. کشور افغانستان نیز به این ائتلاف دعوت نشده بود اما روز گذشته مقامات سعودی از این کشور دعوت کردند. کابل نیز در پاسخ گفت بعد از بررسی‌های همه‌جانبه نظر خود را اعلام خواهد کرد.

محمد بن سلمان، شاهزاده قدرت‌طلب سعودی روز سه‌شنبه بعد از اعلام ائتلاف خودساخته عربستان به مصر سفر کرد تا در دیدار با عبدالفتاح السیسی رئیس‌جمهور این کشور نحوه عملکرد «ائتلاف اسلامی ضد تروریسم» را بررسی کند. همزمان با سفر جانشین ولیعهد عربستان به مصر اعلام شد ریاض هشت میلیارد دلار در مصر سرمایه‌گذاری خواهد کرد. رقمی که در واقع به‌عنوان پاداش مصر برای شرکت دراین ائتلاف تفسیر شد. این درحالی است که تعدادی از کارشناسان مصری روز گذشته اعلام کردند شرکت مصر در این ائتلاف به ضرر این کشور تمام خواهد شد. محمد سعید ادریس، مشاور مرکز مطالعات استراتژیک الاهرام به روزنامه الشروق گفت مشارکت مصر در این ائتلاف نظامی موجب «تهدید امنیت کشور و منافع» ما خواهد شد. به گفته او این ائتلاف در راستای «جنگ بین عربستان سعودی و ایران» بوده و کشور ما را در برابر ائتلاف دیگری به رهبری روسیه قرار می‌دهد. به گفته این کارشناس مصری «ائتلاف جدید، ایران و تروریسم را در یک موضع می‌گذارد و تروریسم را از دیدگاه اسرائیل معنا می‌کند. چون جبهه النصره که در تپه‌های جولان با اسرائیل همکاری می‌کند توسط عربستان و قطر حمایت می‌شود».

ابراهیم عیسی یک شخصیت رسانه‌ای مصری نیز با به تمسخر گرفتن تشکیل چنین ائتلافی گفت: عربستان و قطر که از حامیان تروریسم هستند یا ترکیه که از داعش حمایت می‌کند چطور می‌خواهند با تروریسم مقابله کنند؟ !

چه کشورهایی در ائتلاف عربستان نیستند!

34 کشور اسلامی، عضو ائتلافی نظامی به رهبری عربستان برای مبارزه با تروریسم شده‌اند؛ اما 23 کشور اسلامی از جمله ایران، عراق، سوریه و الجزایر جزو این کشورها نیستند. در واقع از 57 کشور عضو این سازمان نیمی از آنها در فهرست اولیه ائتلاف ضدتروریسم حضور ندارند.

این کشورها عبارتند از: ایران، آذربایجان، افغانستان، اندونزی (پرجمعیت‌ترین کشور مسلمان)، آلبانی، ازبکستان، اوگاندا، برونئی، بورکینافاسو، تاجیکستان، ترکمنستان، الجزایر، سوریه، سورینام، عراق، عمان، گویانا، گامبیا، گینه بیسائو، قرقیزستان، قزاقستان، کامرون و موزامبیک. مقامات عراقی تشکیل چنین ائتلافی را در جهت اهداف طایفه گرایانه عربستان توصیف کردند.

روز گذشته حاکم الزاملی رئیس کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق گفت: ائتلافی که اخیرا عربستان به اصطلاح علیه تروریسم تشکیل داد، طائفه‌ای است و نمایانگر اسلام نیست. یکی دیگر از کشورهای عرب منطقه عمان است که روزنامه گاردین از آن به عنوان مستقل‌ترین کشور در حوزه عربی حاشیه خلیج‌فارس نام می‌برد که در ائتلاف عربستان حضور ندارد.

یوسف بن علوی وزیر خارجه عمان در مصاحبه‌ای درباره این موضوع گفت: بر اساس قانون اساسی ما فعالیت نیروهای مسلح عمان خارج از دایره کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس ممنوع است. روزنامه الوطن چاپ عمان نیز روز گذشته در یادداشتی نوشت: تروریسم، تروریسم است و تلاش متقلبان برای تطهیر چهره تروریست‌ها به جایی نخواهد رسید. حسن خریشه نایب رئیس دوم پارلمان فلسطین نیز گفت: ائتلاف عربستان علیه تروریسم با هدف منحرف کردن افکار عمومی از تروریسم رژیم صهیونیستی است. گرچه مشارکت تشکیلات خودگردان دراین ائتلاف فقط روی کاغذ است ولی با این حال این اعلام مشارکت خطایی آشکار است و باید ازآن کنار کشید .

رقابت برای حفظ حوزه قلمرو شاهزاده‌ها

تشکیل ائتلاف اسلامی ضدتروریسم به رهبری عربستان با تحلیل‌های متناقضی نیز مواجه شده است. درحالی که برخی رسانه‌های آمریکایی و غربی تشکیل این ائتلاف را در جهت پاسخگویی ریاض به درخواست واشنگتن دانسته و از آن استقبال کردند برخی دیگر از رسانه‌ها آن را ائتلافی نمایشی و در راستای اهداف توسعه طلبانه سعودی‌ها تحلیل کردند .

روزنامه واشنگتن پست در گزارشی نوشت: عربستان برای تثبیت رهبری خود بر اهل تسنن منطقه، اهل سنت را در قالب یک تشکل جدید با هدف تثبیت رهبری خود بر جهان سنت گردهم آورده است.

«مجتهد»، مخالف سرشناس عربستانی در این باره تاکید کرد که چنین کاری فقط یک حرکت نمایشی و مایوسانه برای راضی کردن غربی‌هاست. این امر نشانگر تلاش‌های شدید محمد بن سلمان است تا ثابت کند از محمد بن نایف نیرومندتر است و می‌خواهد غربی‌ها را در پیروزی بر تروریسم راضی کند.

عبدالباری عطوان، تحلیلگر عرب مشهور و سردبیر روزنامه رای الیوم نیز در مقاله‌ای درخصوص ائتلاف عربستان نوشت: این در حقیقت طرحی آمریکایی است و هدف از آن تقسیم منطقه بر اساس مذهب است. محمد حسنین هیکل اندیشمند و تحلیلگر بزرگ مصری نیز ائتلاف تازه اعلام شده عربستان را راهی برای خروج عربستان از تنگنای یمن دانست و با بیان این که «فلسطین نزدیک است» کنایه‌ تحقیرکننده‌ای به عربستان زد.

این تحلیلگر مصری که از منتقدان تهاجم نظامی عربستان به یمن است، تصریح کرد: بعد از شکست عملیات توفان قاطع [در یمن] دیدند تنها راه خروج از تنگنا ائتلاف اسلامی نظامی است.

عضویت بدون اطلاع

دو کشوری که عربستان سعودی از آنها به‌عنوان اعضای ائتلاف خودساخته اش نام برده( لبنان و پاکستان) می‌گویند از تشکیل چنین ائتلافی خبر نداشته و اعلام عضویت‌شان در آن بدون اجازه بوده است. به گزارش شبکه العالم، وزارت امور خارجه لبنان دربیانیه‌ای گفت: اقدام وزیر دفاع سعودی در اعلام عضویت این کشور در به اصطلاح «ائتلاف اسلامی ضدتروریسم» بدون هماهنگی و مشورت با این وزارتخانه بوده و ما از تشکیل این ائتلاف به هیچ وجه آگاه نبوده و با ما مشورت و رایزنی نشده است.

اعزاز چودری، دبیر کل وزارت خارجه پاکستان نیز در واکنش به اعلام نام این کشور به‌عنوان عضو ائتلاف خودساخته عربستان گفت: عربستان بدون اطلاع قبلی و کسب اجازه نام پاکستان را جزو ائتلاف اعلام کرده است.