نگرانی از تکرار سونامی گردشگری در تعطیلات عید فطر

سال گذشته در تعطیلات عید فطر آنچه از وضعیت جاده‌های کشور بویژه جاده‌های استان‌های شمالی مخابره شد، ازدحام و شلوغی، آن هم به حدی بود که به قفل و مسدود شدن جاده‌های کشور، توقف بسیاری از مسافران در کنار جاده‌ها یا انصراف آنها از سفر و برگشت از میانه راه منجر شد.

آنهایی هم که موفق شدند سفر خود را به پایان برسانند، برای یک مقصد چهار ساعته از تهران تا شمال، بیش از 20 ساعت در ترافیک ماندند و با تنی خسته و کوفته به مقصد رسیدند.

درواقع بالا بودن حجم سفر‌ها در تعطیلات چهار روزه عید فطر پیش‌بینی می‌شد، اما نه آن‌قدر که رکورد سفرهای نوروزی را بشکند. براساس آمار پلیس راهور ناجا، این سفرها 14درصد از سفرهای نوروزی بیشتر بوده است.

تعداد گردشگران نیز چند برابر ظرفیت مکان‌های اقامتی گزارش شد؛ امری که نه‌تنها به بی‌جا و مکان ماندن بسیاری از مسافران استان‌های پرمسافر بویژه شمال کشور و نارضایتی آنان منجر شد، بلکه طبیعت این استان‌ها را نیز پس از پایان تعطیلات، به منطقه‌ای جنگزده تبدیل کرد.

در هر روی گرچه دلیل هجوم بی‌سابقه مردم به سوی جاده‌های کشور در آن ایام به‌روشنی مشخص نشد، اما به اذعان کارشناسان، «نبود برنامه‌ریزی صحیح و جامع در باب فراهم کردن شرایط سفر در طول سال و جلوگیری از تمرکز آن در ایامی خاص»، یکی از دلایل مهم بروز این واقعه بود.

البته رفع این معضل چندان هم پیچیده و دشوار نیست؛ به طور مثال مدیریت تعطیلات و اوقات فراغت به‌منظور توزیع سفر برای حل این مشکل از اهمیت بسزایی برخوردار است و از آنجا که قسمت عمده مسافرت‌های مردم در تعطیلات صورت می‌گیرد، طراحی جدید تعطیلات ادارات، مدارس و استفاده کامل از مرخصی‌ها می‌تواند به الگوهای جدیدی در سفرهای داخلی منجر و مانع تکرار مجدد خاطرات تلخ تعطیلات سال گذشته شود.

عامل مهم دیگری که واقعه تلخ تعطیلات سال گذشته را -که بسیاری از آن به عنوان سونامی گردشگری یاد کردند- رقم زد، قرار گرفتن فقط چند استان خاص (استان‌های شمالی) در فهرست مقاصد تفریحی و گردشگری هموطنان است که این خود نشاندهنده ناشناس باقی ماندن دیگر استان‌های کشور است که اتفاقا از جاذبه‌های بسیار زیبایی نیز برخوردار هستند.

در حالی که اگر جاذبه‌های طبیعی دیگر مناطق نیز بخوبی معرفی شود، نه‌تنها موجب توزیع سفر و قرار ندادن بار سنگین هجوم مسافران روی چند استان و جلوگیری از تخریب وسیع و گسترده طبیعت آنها می‌شود، بلکه ترافیک‌ها و تصادفات جاده‌ای را نیز کاهش داده و موجب شادابی و لذت بیشتر مسافران خواهد شد.

پرسشی که اکنون و با نزدیک شدن به تعطیلات چندروزه عید فطر امسال مطرح می‌شود، این است که ظرف یک سال گذشته چه تعداد از این راهکارها به مرحله اجرا رسید و امروز مسئولان کشور برای جلوگیری از تکرار سونامی گردشگری سال گذشته در چنته چه دارند و چگونه می‌خواهند از این فرصت بزرگ، در جهت رونق گردشگری و درآمدزایی یکسان در تمام نقاط کشور بهره جویند و از تبدیل این ایام به موقعیتی برای ایجاد خسارات و مشکلات بیشتر به مردم و طبیعت جلوگیری کنند.

ایران - فاطمه مرادزاده