براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) بیماریهای اسهالی ناشی از مصرف آب و غذای آلوده سالانه جان حدود 2.2 میلیون انسان را میگیرد که 1.9 میلیون نفر آنها کودکان هستند.
از سوی دیگر، آلایندههای شیمیایی نظیر آفتکشها و کودهای شیمیایی، پلی آروماتیک هیدروکربنها (PAHs)، آکریل آمید، هورمون ها، آنتی بیوتیک ها، فلزات سنگین، مایکوتوکسینها یا سموم قارچی که در محصولات کشاورزی مستعد و در شرایط آب و هوایی نامناسب یا افزودنیهای خوراکی غیرمجاز در مواد غذایی از چالشهای ایمنی مواد غذایی خام و فرآوری شده، بهشمار میروند.
با توجه به خطرات مختلفی که سلامت مواد غذایی را تهدید میکند، باید همه زنجیره سلامت مواد غذایی از مزرعه تا سفره تحت نظارت و کنترل مستمر قرار گیرد و ارگانهای دخیل در امر سلامت مواد غذایی بخوبی نقش خود را ایفا کنند. وزارت بهداشت به عنوان اصلیترین متولی امر سلامت در کشور میتواند با هماهنگی فرابخشی و اجرای طرحهای کلان ملی مرتبط با ایمنی و سلامت مواد غذایی، به این امر مهم در حوزه ایمنی و سلامت مواد غذایی از سفره تا مزرعه، نقش کلیدی خود را ایفا کند.
همچنین وزارت بهداشت با مشارکت تمام ارگانهای دخیل ملی و بینالمللی همانند WHO و بهکارگیری بازوهای اجرایی خود در سازمان غذا و دارو و معاونت بهداشتی و واحدهای تابعه در دانشگاهها و بخش خصوصی میتواند به این هدف نایل شود.
تحقق شعار ایمنی مواد غذایی از مزرعه تا سفره فقط با نظارت و کنترل قوی سلامت مواد غذایی در مزرعه در کنار نظارت و کنترل بر سلامت محصولات غذایی نهایی و فرآوری شده در سفره ممکن خواهد بود.
نظارت بر مواد غذایی تولیدی در مزرعه میتواند نقش مهمی در ایمنی مواد غذایی نهایی و عرضه شده در سفره مردم بهعهده داشته باشد، زیرا بسیاری از مخاطرات ایمنی از جمله آفتکشها، هورمونها، آنتیبیوتیکها و دیگر آلایندههای مواد غذایی در صورت نظارت ناکافی در سطح مزرعه موجب خواهد شد نظارت و کنترل محصولات نهایی و سطح عرضه با مشکلات عدیدهای روبهرو شود.
بهعنوان نمونه در صورت نظارت و کنترل کامل مصرف سموم نباتی که بهعنوان آفتکش در حفظ و نگهداری محصولات زراعی و باغی به کار میرود، امکان استفاده از سموم غیر مجاز یا استفاده بیش از حد سموم از سوی متخلفان از بین خواهد رفت و این نظارت و کنترل در مزرعه در کنار نظارت و کنترل صورت گرفته بر میزان و نوع سموم در محصول نهایی و فرآوری شده، نقشی مکمل را در سلامت این محصولات خواهند داشت. این نظارتهای مضاعف کمک خواهد کرد تا غذای سالم بر سفره مردم داشته و تحقق شعار ایمنی مواد غذایی از مزرعه و سفره را شاهد باشیم.
بنابراین عرضه غذای سالم بر سفره نیازمند مشارکت همه نهادهای دخیل در امر سلامت و ایمنی مواد غذایی است که باید با نظارت، کنترل وسیع و کامل از ابتدای تولید مواد غذایی زراعی، باغی و دامی در مزرعه تا مرحله فرآوری شده در کارخانجات مواد غذایی و سطح عرضه انجام شود.
سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت مواد غذایی فرآوری شده میتواند نقش اساسی در استقرار شعار ایمنی و سلامت مواد غذایی و ارائه غذای سالم در سفره جامعه را به عهده داشته باشد.
دکتر حسین رستگار / مدیرکل آزمایشگاههای مرجع کنترل سازمان غذا و دارو
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد