ارتفاعات بحر آسمان در جنوب استان کرمان یکی از بکر ترین و دست نخورده ترین مناطق طبیعی کشور است این منطقه در حداکثر سه هزار و ۶۸۰ متر و حداقل هزار و ۹۲۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و به دلیل بارش های متوالی برف و باران در ارتفاعات، بحر آسمان مهمترین منبع آب جنوب استان کرمان محسوب می شود و سرشاخه های رودخانه بزرگ هلیل رود نیز از این مناطق سرچشمه می گیرد و در نهایت این رودخانه به باتلاق بین المللی جازموریان می ریزد.
این منطقه مرتفع ترین رشته کوههای جنوب شرق کشور را تشکیل می دهند و از منظر توپوگرافی هیچ سنخیتی با دشت های اطراف خود ندارد و برخلاف ارتفاعات پراکنده در شرق کشور دارای رشته کوه های به هم پیوسته و مرتفع و آب و هوایی کاملا کوهستانی و متمایز از طبیعت کویری است.
از بحر آسمان به عنوان بهشت شرق کشور یاد می شود و گونه های مختلف گیاهی و جانوری در این منطقه وجود دارد که بسیاری از آنها در معرض انقراض هستند از جمله حیوانات نادر که همچنان در این منطقه یافت می شود می توان به خرس سیاه آسیایی اشاره کرد که تعداد بسیار محدودی از این حیوان در طبیعت وجود دارد و در لیست قرمز حیات وحش قرار گرفته است.
همچنین وجود گونه منحصر به فرد لک لک سیاه نیز در این منطقه گزارش شده است.
هر چند چنین بهشتی در قلب کویر ایران فرصتی مغتنم برای حیات وحش و طبیعت بکر منطقه محسوب می شود اما گاه دخالت های انسانی موجب لطمه به طبیعت بکر منطقه شده است و خسارت های جبران ناپذیری را به همراه داشته است.
در کمال تعجب طی سال های اخیر فعالیت های معدنی در این مناطق صورت گرفته است و علیرغم منع قانونی در زمینه فعالیت های معدنی در مناطق محافظت شده شاهد اقداماتی در زمینه فعالیت های معدنی در بحر آسمان هستیم.
این اقدامات که از اواخر دولت دهم در منطقه آغاز شده است موجب نگرانی شدید فعالان زیست محیطی شده است اما علیرغم پیگیری های صورت گرفته و توقف چند مرحله ای فعالیت های معدنی همچنان ماشین آلات سنگین و لودرهای معدنکاران در منطقه حضور دارد و بیم آن می رود بخش دیگری از طبیعت بکر بحر آسمان تخریب شود.
یاسر سمندری، از جمله فعالان زیست محیطی است که بارها در این خصوص هشدار داده و پیگیر حفاظت از منطقه و عدم حضور معدنکاران در بحر آسمان است.
وی افزود: در این خصوص پیگیری های زیادی صورت گرفته است و با همکاری مردم محلی و بومی منطقه که به شدت حافظ و علاقمند به نگهداری از منطقه محافظت شده بحر آسمان هستند از فعالیت معدنکاران در این مناطق جلوگیری شده است.
ماشین آلات سنگین در بحر آسمان باقی مانده اند
این فعال زیست محیطی افزود: با این وجود همچنان شاهد تحرکات معدنکاران هستیم و ماشین آلات سنگین معدنی در منطقه باقی مانده است و مشخص است مترصد آغاز مجدد فعالیتهای معدنی هستند.
سمندری اظهارداشت: بحر آسمان زیستگاه خرس سیاه است و هر گونه خدشه وارد شدن به طبیعت منطقه می تواند به حیات این حیوان در معرض انقراض صدمه وارد کند.
این فعال زیست محیطی افزود: بارها در این خصوص نامه نگاری کرده ایم و به مسئولان منطقه تذکر داده ایم و خوشبختانه همکاری هایی نیز در این خصوص از سوی برخی دستگاهها شده است اما مشخص نیست چرا همچنان معدنکاران در بحر آسمان حضور دارند و حاضر به ترک بحر آسمان نیستند.
وی گفت: بحر آسمان به دلیل بارشهای شدید برف و باران منبع اصلی تامین آب رودخانه دائمی هلیل رود و جنوب کرمان به ویژه شهرستان جیرفت و عنبرآباد است و گونه های منحصر به فرد طبیعی از جمله جنگل های انار شیطان نیز در این منطقه وجود دارد و دخل و تصرف در طبیعت و فعالیتهای معدنی می تواند به تخریب چشمه سارها و رودخانه های این منطقه منجر شود.
سمندی افزود: با سازمان آب منطقه ای نیز بارها مکاتبه شده و تذکرات لازم از سوی این سازمان نیز به مسئولان مربوطه داده شده است و انتظار داریم هر چه زودتر از فعالیت معدنکاران در چنین مناطقی جلوگیری شود.
صدور مجوز فعالیت معدنی در منطقه محافظت شده تعجب آور است
وی با ابراز تعجب از صدور مجوز معدنکاری در منطقه محافظت شده بحر آسمان افزود: طبق قانون هر گونه فعالیتی که به صدمه دیدن طبیعت مناطق محافظت شده صدمه بزند غیر قانونی است و مایه تعجب است که چگونه در دولت دهم مجور فعالیت معدنی در بحر آسمان صادر شده است.
این فعال زیست محیطی افزود: از سال ۹۰ شرکتی با حضور در منطقه قصد صدمه به طبیعت بکر بحر آسمان به بهانه فعالیت معدنی را داشت که مردم منطقه به موقع حساسیت نشان دادند و جلوی فعالیت آنها گرفته شد و انتظار داریم هر چه زودتر ماشین آلات آنها از منطقه خارج شود زیرا وجود این ماشین آلات برای مردم جای سوال است و نشان می دهد آنها هنوز امید دارند بتوانند موافقتی در خصوص فعالیت معدنی در منطقه را کسب کنند.
سمندی گفت: فعالیت این لودرها می تواند خسارت های جبران ناپذیری به طبیعت بکر بحر آسمان وارد کند و منجر به نابودی گونه های گیاهی و مهاجرت گونه های جانوری به منطقه پایین دست و در نهایت انقراض آنها شود.
ناله های کوه در کوهستان منعکس می شود و به گوش مسئولان نمی رسد
وی افزود: قلب فعالیت این معدن دقیقا در ارتفاعات و در دل رودخانه واقع شده است که گونه های آبزی از جمله قزل آلا در آن وجود دارد و در صورت فعالیت معدنی خطر تخریب منابع آبی منطقه وجود دارد.
سمندی اضافه کرد: این منطقه در ارتفاع سه هزار و ۵۰۰ متری کوه نشاه قرار گرفته است به نظر می رسد صدای ناله کوه تنها در خود کوهستان انعکاس مس یابد و به گوش مسئولان نمی رسد.
این فعال زیست محیطی اظهارداشت: اگر مسئولان به دنبال توسعه معدنی هستند می توانند در ۸۰۰ نقطه معدنی دیگر در جنوب کرمان دنبال توسعه باشند و دست از تخریب محیط زیست در بحر آسمان بردارند.
وی گفت: بحر آسمان تامین کننده آب باتلاق بین المللی جازموریان است که به دلیل دخالتهای انسانی خشک شده و در صورت فعالیتهای معدنی در ارتفاعات به نظر می رسد هلیل رود نیز به زودی به سرنوشت جازموریان گرفتار می شود.
سمندی همچنین نسبت به تصرف اراضی ملی در بحر آسمان هشدار داد و خواستار رسیدگی فوری مسئولان به این مسئله شد.
مخالف فعالیت معدنی در بحر آسمان هستیم
معاون سازمان حفاظت محیط زیست کشور نیز گفت: بحر آسمان از جمله با ارزش ترین مناطق محافظت شده در کشور و استان کرمان به شمار می رسد و صدها گونه گیاهی و جانوری منحصر به فرد در این منطقه وجود دارد و همان طور که قبلا هم اعلام کرده ایم با فعالیت معدنی در این منطقه مخالف هستیم.
احمد علی کیخا افزود: در این خصوص اطلاع رسانی لازم به دستگاه های ذی ربط صورت گرفته است زیرا ما بنا به کارشناسی که صورت گرفته اعتقاد داریم که فعالیت معدنی در این منطقه به طبیعت ضربه می زند.
وی خواستار جلوگیری از هر گونه فعالیت معدنی در این منطقه شد و گفت: وظیفه ما حراست و حفاظت از مناطق حفاظت شده و طبیعت بکر و انتقال آن به نسل آینده است.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست کشور بحر آسمان را از جمله زیستگاه های خرس سیاه آسیایی دانست و افزود: هر گونه فعالیت معدنی در این منطقه از نظر ما تخلف محسوب می شود و هم اکنون نیز جلوی این فعالیتها گرفته شده و در آینده نیز نباید ادامه یابد.(مهر)
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد