این بخشی از پیام نوروزی رهبر انقلاب است؛ پیامی که نشاندهنده ضرورت همراهی میان مدیران اجرایی و بدنه اجتماعی برای پیشبرد اهداف کشور در سالی است که از یکسو به دلیل مذاکرات هستهای دارای اهمیت بینالمللی است و از سوی دیگر، بهموجب برگزاری دو انتخابات سرنوشت ساز در ماههای پایانی سال، در حوزه سیاست داخلی اهمیت دارد.
رهبر معظم انقلاب که در سالهای گذشته با تاکید بر پیگیری سیاستهای مقاومتی در حوزه اقتصاد، عملا دولتمردان را به حوزه معیشت شهروندان توجه میدادند، امسال، با توجه به حساسیت های سیاسی سال جاری، افزون بر حوزه اقتصاد، کلیت دولت را مورد توجه قرار داده و بر همدلی و همزبانی دولت و ملت تاکید فرمودهاند.
گرچه در مفهومشناسی واژگان مورد استفاده برای نامگذاری امسال، مفهوم «دولت» به معنای «قوه مجریه» یا مجموعه مدیران اجرایی در نهادهای حاکمیتی، روشن است اما در تبیین مفهوم «مردم» به نظر میرسد، تکیه بر همزبانی دولت با همه نیروهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است که در قالب مفهوم «جامعه مدنی» قابل صورتبندی است.
نیروهایی که هم هواداران دولت را شامل میشود و هم منتقدان را. منتقدانی که در سال گذشته، گاه دولت آنها را متهم به تخریب دولت کرد و گاه آنها از دولتمردان به دلیل آستانه پایین تحمل، گلایهمند بودند.
بدنبال نامگذاری سال بهنام «دولت و ملت، همدلی و همزبانی»، بسیاری از صاحبنظران درباره اهمیت این نامگذاری و شاخصها و الزامات آن به اظهارنظر پرداخته و تلاش کردند ویژگیهای سالی را تبیین کنند که با تفاهم هستهای لوزان شروع شده و با برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان به پایان میرسد و قرار است در آن مردم و دولت همدل و همزبان در کنار هم قرار داشته باشند.
تاکید سران قوا بر همدلی و همزبانی
بهدنبال این نامگذاری، حسن روحانی رئیسجمهور از جمله نخستین افرادی بود که درباره ویژگیهای نامگذاری سال۹۴ به اظهارنظر پرداخت و در نخستین جلسه هیات دولت در سال جدید، همگان را به تلاش در مسیر تحقق عینی خواست ایشان فراخواند و گفت: سال ۹۴ با تقویت بیش از پیش روحیه وحدت، برادری و همدلی آغاز شد و انشاءالله این شعار، شعاری دائم خواهد شد.
وی افزود: میان دولت به معنای عام و مردم به عنوان صاحبان کشور و کسانی که همه اختیارات مسئولان با امضا و رای آنان شکل گرفته است، باید همیشه همدلی و همزبانی باشد.
علی لاریجانی، رئیس مجلس هم در دیدارهای جداگانه با وزرای دولت و مسئولان دستگاههای اجرایی با اشاره به شعار سال94، ضرورت همدلی و همزبانی میان دولت و ملت برای حل مشکلات و توسعه کشور را خاطرنشان ساخت و آیتالله آملی لاریجانی، رئیس قوه قضاییه نیز در نخستین جلسه مسئولان عالی قضایی تاکید کرد: خطاب رهبر معظم انقلاب به همه مسئولان در قوای سهگانه و همه مردم است که بتوانند با همدلی و همزبانی اهداف و مقاصد و برنامههای کشور را پیش برند.
اصلاحنظام اداری، پیشنیاز همدلی
مرتضی نبوی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام درخصوص چگونگی تحقق همدلی و همزبانی دولت و مردم برای تحقق اهداف نظام، به الزاماتی اشاره میکند که در صدر آنها توجه مسئولان سه قوه به خواستهها و نقدهای مردم است.
او در گفتوگو با «جامجم» میگوید: برای تحقق شعار سال، مسئولان باید ظرفیت خود را برای خدمت به مردم افزایش دهند و اولویت خود را براساس سیاستهای کلی نظام که از سوی رهبر معظم انقلاب ابلاغ میشود قرار دهند، زیرا این سیاستها، تبلور مطالبات مردم است.
وی با یادآوری حمایت همیشگی مردم از مسئولان در شرایط سخت کشور، بر ضرورت تقویت اعتماد میان مردم و مسئولان تاکید کرده و میافزاید: دستگاه اجرایی و بویژه نظام اداری، با تکریم اربابرجوع و افزایش سرعت خدمترسانی و نیز کارآمدی میتواند اعتماد مردم را افزایش دهد و در کنار آن، نظام قضایی نیز میتواند با گرفتن حق مظلومان از ظالم و قوه مقننه هم با جدیت به خرج دادن در تصویب قوانین، اعتمادعمومی را گسترش دهند.
نبوی توجه به مطالبات معیشتی مردم و نیز بهکارگیری سیاستهای اقتصاد مقاومتی را از دیگر راههای همدل شدن مردم و دولت ارزیابی کرده و ضمن تاکید بر ضرورت بهبود فضای کسب و کار، یادآور میشود: مسئولان گمان نکنند که با لغو تحریمها مشکلات اقتصادی پایان مییابد. در مقاطع زیادی که تحریمها نبوده، باز هم شاهد مشکلات اقتصادی و معیشتی بودهایم بنابراین نباید مسئولان از پیگیری سیاستهای اقتصادی کارآمد، غفلت کنند.
وی پیگیری عزت ملی، بویژه در جریان مذاکرات هستهای و ایستادگی برای حفظ حقوق ملت را از دیگر الزامات تحقق شعار سال برشمرد و سپس با اشاره به برگزاری انتخابات مجلس در سال «دولت و ملت، همدلی و همزبانی»، از دستگاههای اجرایی و نظارتی برگزارکننده انتخابات خواست تا با حفظ رأی مردم و پرهیز از ایجاد فضایی که شائبه دخالت در انتخابات بهوجود آید، باعث شوند تا این رقابت جدی سیاسی، به فرصتی برای تحقق شعار سال تبدیل شود.
رقابت انتخاباتی، نباید مانع همدلی شود
عباسعلی کدخدایی، حقوقدان و عضو پیشین شورای نگهبان نیز در گفتوگویی در همین باره با اشاره به پیشینه همدلی و همزبانی دولت و مردم در عرصههای مختلف در بیش از سه دهه گذشته از پیروزی انقلاب، تاکید میکند که دستاوردهای سیاسی کشورمان چه در عرصههای منطقهای و چه بینالمللی، مرهون همین همبستگی میان مردم و مسئولان است.
به گفته وی، نامگذاری سالجاری با محوریت همدلی و همبستگی مردم و دولت، آن هم در سالی که طی آن شاهد برگزاری انتخابات مجلس خواهیم بود هشداری به مردم، گروههای سیاسی و نیز مسئولان اجرایی است که مراقب باشند رقابتهای انتخاباتی ضربهای به یکپارچگی و نزدیکی مردم و دولت نزند.
وی که در گفتوگو با «جامجم» سخن میگفت، پاسخ به نیازهای مردم و فاصله گرفتن دولت از گرایشهای جناحی را شرط افزایش اعتماد میان دولت و مردم بیان و ابراز امیدواری کرد که در سایه این اعتمادزایی، مشکلات کشور کاهش پیدا کند.
همدلی دولت و ملت، لازمه انتخابات پرشور
پیش از این، مجید انصاری معاون پارلمانی رئیسجمهور درباره برگزاری انتخابات در سال همدلی و همزبانی دولت و مردم گفته بود: در سال جدید از یک سو انتخابات مهم مجلس و از سوی دیگر انتخابات خبرگان رهبری را پیشرو داریم که هر دوی آنها نیازمند همدلی و همراهی توام ملت و دولت است.
غلامعلی حدادعادل، رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس به مهر گفته «دولت در سال جاری با چالشهای جدی روبهروست که شعار همدلی و همزبانی دولت و ملت میتواند در این عرصه به کمک دولت بیاید.»
محمدباقر قالیباف، شهردار تهران در نخستین جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران در سال 1394 گفت : همه ما مکلف هستیم همدلی و همزبانی را در سطح مسائل مهمتر، اساسیتر و ملیتر مثل موضوعات هستهای که موضوع قدرت، عزت و اقتدار ملی ما است ببینیم و پیش برویم.
همچنین الهام امینزاده، معاون حقوقی رئیسجمهور در گفتوگویی تاکید کرده «دولت در سال 94 باید تمام همت و تلاش خود را بر این مبنا گذارد که کارگزار خوب و امینی برای ملت باشد و ملت هم بهعنوان کارفرما از دولت انتظار دارد که از منابع داخلی و فرصتهای بینالمللی حداکثر استفاده برای توسعه کشور حاصل شود.»
رفع سوءتفاهم، آغازی بر همزبانی دولت و ملت
افزون بر اینها، حسین کاشانیپور، مدرس دانشگاه و مدیرکل آموزش و پژوهش شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی کشور با تاکید بر اینکه شعار سال در دو ساحت «دولت» و «ملت» بر «همدلی و همزبانی» تاکید دارد، تصریح کرد که لازمه شکل گرفتن هرگونه همدلی و همزبانی و همراهی، رفع سوءتفاهم و از بین رفتن نگاههای منفی است.
او با یادآوری اهمیت درک دولت نسبت به جایگاه مردم در مقام کارفرما و نیز توجه مردم به نقش کارگزاری دولت، در گفتوگو با «جامجم» بیان کرد: در انقلاب اسلامی، گفتمان قدرت تبیینگر رابطه دولت و ملت نیست و گفتمان خدمت، نسبت این دو ساحت را مشخص میکند؛ بنابراین شرط موفقیت در رسیدن به اهداف انقلاب، اعتماد دو سویه میان مردم و ارکان حاکمیت است که چنین اعتمادی باید ورای هرگونه گرایش حزبی و جناحی اقشار مردم یا دولتمردان شکل بگیرد.
کاشانیپور شایستهسالاری و جلوگیری از فرصتسوزی در اداره کشور را مرهون اعتماد و صمیمیت دولت و ملت دانست و با یادآوری مختصات نقد دولت با توجه به شعار سال، افزود: چارچوب نقد باید منطقی و بهدور از هرگونه اهانت، تخریب و خشم و غضب باشد.
او با اشاره به فرمایشات نوروزی رهبر انقلاب، تصریح کرد: منتقدان دولت نباید بهگونهای دولت را نقد کنند که مخدوشکننده اعتماد ملی به قوای سهگانه باشد و البته دولت هم نباید با نگاه تحقیرآمیز با منتقدان روبهرو شود. بنابراین باید تلاش شود دغدغهمند بودن، تبدیل به ردوبدل شدن اتهامات نشود.
رئیس جمهور: قوای سه گانه پیشگام در همدلی و همزبانی باشند
رئیسجمهور گفت: مبنای دولت در منشور حقوق شهروندی، قانون اساسی و قوانین موضوعه خواهد بود و این منشور میتواند مبنای خوبی برای همدلی و همزبانی در کشور باشد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، حسن روحانی دیروز در دیدار مسئولان و مدیران قوه قضاییه، به نامگذاری امسال با عنوان «دولت و ملت، همدلی و همزبانی» از سوی رهبر معظم انقلاب اشاره کرد و گفت: باید قوای سه گانه در این زمینه پیشقدم باشند و مردم همدلی را بین قوا و همه نهادها و دستگاههای عمومی مشاهده کنند.
رئیسجمهور اضافه کرد: اگر مردم احساس کنند قانون معیار اصلی است و مسئولان بیش از دیگران به قانون عمل میکنند، اعتماد و همدلی بوجود آمده و این میتواند مبنایی برای رشد جامعه در مسائل معنوی و مادی باشد.روحانی، قوه قضاییه را ملجا و محل دادخواهی مردم دانست و گفت: قوه قضاییه همواره به عنوان جایگاه نهایی برای ارائه حکم و اجرای عدل و تصمیم گیری مد نظر بوده است.
رئیسجمهور تصریح کرد: قاضی باید مستقل بوده و با استقلال و تمسک به قانون و عدل قضاوت کند و معنای استقلال قوای سه گانه که در قانون اساسی نیز آمده این است که قوه قضاییه از هر نظر و در همه سطوح قضایی از استقلال برخوردار باشد؛ لذا استقلال قوه قضاییه به این معناست که مردم احساس کنند تمام احزاب، رسانه ها، گروهها و جناحها برای دستگاه قضایی در برابر قانون یکسان هستند.
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود حرکت به سمت رونق اقتصادی را مسأله اصلی کشور در سال جاری عنوان کرد و گفت: هدف دولت در سال گذشته خروج از رکود و مهار تورم فزاینده بود که به فضل الهی دولت در هر دو زمینه توفیقاتی داشته است و بعد از اینکه کشورمان در هشت فصل دارای رکود و رشد منفی بود در سال 93 از رشد مثبت برخوردار شد و نرخ تورم از 35 درصد ابتدای سال گذشته نیز به حدود 15 درصد رسید.
رئیسجمهور نقش قوه قضاییه در حرکت دولت به سمت رونق اقتصادی و مبارزه با فساد را بسیار مهم توصیف کرد و گفت: با وجود فساد نمیتوان تحرک مطلوبی در عرصه اقتصادی داشت؛ دولت مصمم است با فساد مبارزه کند و بیتردید قوه قضاییه نقش و بار سنگینی در این زمینه دارد و با همکاری و همدلی میتوانیم با فساد مبارزه موثر کنیم.
روحانی تصریح کرد: دولت بهدنبال روابط نزدیک و صمیمی و گسترده با قوه قضاییه است و بر این باور هستیم که با همکاری و هماهنگی میتوانیم در اجرای قانون و مبارزه با فساد موفق تر باشیم. روحانی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه در زمینه سیاست خارجی و هستهای گامی به پیش برداشته شده است، اظهار کرد: البته تا رسیدن به مقصد نهایی راهی دشوار پیش رو داریم تا در این عرصه هم بتوانیم حقوق ملت ایران را تضمین کنیم، همه دنیا به حق ملت ایران اذعان کنند و از سوی دیگر مردم هم از حقوق خود در زمینههای مختلف و فعالیتهای اقتصادی برخوردار شوند.
رئیسجمهور سرمایهگذاری در کشور برای اجرای پروژهها را ضروری دانست و اظهار کرد: قوه قضاییه نقش مهمی در جذب سرمایه به کشور دارد و میتواند در زمینه احساس اعتماد و اطمینان خاطر به کارآفرینان و تولیدگران به منظور سرمایهگذاری در کشور موثر باشد.
گروه سیاسی - روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد